Plak kültürü yükselişte

Müzik teknolojisinin gelişmesiyle birlikte bir zamanlar müzik dinlemenin en iyi yöntemlerinden biri olan plak, tozlu raflara kaldırılmıştı.
2010 yılından sonra bu eski teknoloji bir anda gün yüzüne çıktı ve insanlar plak koleksiyonu yapmaya, en sevdikleri müzikleri plaklardan dinlemeye devam ettiler. Bir kültür ögesi olarak giderek değer kazanan plakların gelişimini Kemeraltı Mirkelamoğlu Han'ın içerisinde '45'lik Plak Evi' isminde dükkanı olan belgesel fotoğrafçısı Birol Üzmez ile konuştuk. İzmir'de 1993 yılında çalışmak için gelen Birol Üzmez, çeşitli fotoğraf projeleri ile adını duyurdu.
Fotoğrafçılık ile tanınan Üzmez, bu konuda tarihe saygı gibi pek çok ödül aldı. Çocukluğundan plakların yükselişiyle birlikte 14 yaşından beri biriktirdiği yaklaşık 300 plak ile Mirkelamoğlu Han'ın içerisinde bulunan dükkanı 2011 yılında açtı. O günden bu güne plak satışı yapmaya devam ediyor.

● Plak tekrardan nasıl yükselişe geçti?
Plak 1990'lı yıllardan sonra bitmişti. Ardından sihirli bir değnek dokundu ve tekrardan gündeme geldi. Bazı filmlerde plak sahnelerinin olmasıyla birlikte insanlar müzik dinlemeye merak saldılar. Tavan arasında, bodrumlarda bir kenara atılan pikaplar gençlerin çabasıyla tamir ettirilip yeniden kullanılmaya başlandı. Bazı elektronik firmaları bu gelişimi görüp yeni nesil pikap üretimine başladı. Plakevleri eskiden sadece müdavimlerinin uğradığı mekanlardı. Şimdi çok farklı kesimlerden insanlar gelip pikap ve plakları inceliyor, bilgi alıyor. Plak satışlarında gözle görülür bir artış var. Özellikle ünlü sanatçıların plakları rafta durmuyor. Bir diğer yükselme nedeni ise medya ve filmlerde plak görünür olmaya başladı. 1990'lı yıllardan sonra doğan kuşak bunu bilmiyordu. Görünür olunca bu çocuklar bu kültürü merak ettiler. Keşfettikçe de hoşlarına gitti.
DEĞERİ KEŞFEDİLDİ
● Kapınızın önünden geçerken insanı içeri çeken bir aura var. Plaklara dokunmak, hikayelerini dinlemek istiyoruz.
Siz plaklarınız hakkında ne söylemek istersiniz?
Plak görsel ve işitsel bir malzeme. Bir kayıt cihazı. Zaman içerisinde geçmişle ilgili müzikleri araştırmaya başladığınızda plaklara dönüyorsunuz. Bir de plak metaya dönüşebiliyor. Bir CD aldığınızda onu tekrar satmak isterseniz para değeri olmaz. Ama plak öyle değil. İnsanlar ayrıca plağın paraya da dönüşebileceğini anladılar. Bir diğer neden ise müziğin plaktan dinlemenin değerli bir şey olduğunun farkına varıldı. Çeşitli dijital platformda dinlediğiniz müzik, sıkıştırılmış bir müzik. İnsanlar bu sıkıştırılmış müzik ile analog müziğin farkının ne olduğunu anladılar. Gençler rock müzikten ve rock grupların plaklarından hoşlanıyorlar.

KAYIT SİSTEMİ FARKLI
● Plak son dönemde çok tercih edilmeye başladı ve müzik şirketleri yeni, teknolojik plaklar çıkarmaya başladı. Bu konuda ne düşünüyorsunuz?
Yeni plaklar basılmaya başladı evet ama kaydetme teknolojilerinin farkından dolayı o eski plaktan alınan tat yok maalesef. Yeni plak almaktansa eskisini aramayı tercih ediyor insanlar.

FARKLI BİR KÜLTÜR
● Plağı elimize aldığımız an sanki o yıllara gidiyormuş gibi hissediyoruz. Plak kültürünü biraz anlatır mısınız? Kapağıyla, fotoğrafıyla, verilen özenle plak çok ayrı bir kültür. Dijital platformlarda dinlenilen müzik gibi asla değil. Dokusu, hazzı bambaşka. Zaten plak dinlemeye başlayan bir insan sonrasında o sıkıştırılmış formatta kaydedilen müzikten pek keyif alamıyor.