Açlığı bastırmanın en basit yolu yemek yemektir. Ancak gerçekte işler bu kadar basit değil. Aynı miktarda yemek yeseniz bile bazı öğünlerin diğerlerinden daha az doyurucu olduğunu deneyimlemiş olabilirsiniz. Bu durumun nedeni bazen yemeğin besin değerinden çok, yanında içtiğiniz içecek olabilir. Nature Metabolism dergisinde yayımlanan yeni bir araştırmaya göre, özellikle diyet içeceklerde bulunan kalorisiz tatlandırıcılar (aspartam, sukraloz, stevia, eritritol gibi) beynin açlık ve tokluk sinyallerini karıştırabiliyor. Bu durum, kişinin ne zaman tok olduğunu anlamasını zorlaştırırken, daha fazla yemek yemesine de neden olabiliyor. Araştırmanın başyazarı, USC Diyabet ve Obezite Araştırma Enstitüsü Direktörü Dr. Kathleen Page, bu tatlandırıcıların etkisinin herkes için geçerli olduğunu ancak bazı bireylerde daha güçlü hissedildiğini belirtiyor. Özellikle kadınlar ve obez bireylerde, bu maddelere karşı beynin verdiği tepkinin çok daha yoğun olduğunu tespit ettiklerini söylüyor.
BEKLENTİ YARATIYOR
Campbell Üniversitesi Sağlık Merkezi Direktörü ve obezite uzmanı Dr. Nicholas Pennings, beynin tatlı tadı kaloriyle ilişkilendirdiğini, ancak kalori gelmeyince daha fazla yiyecek tüketmeye yöneldiğini ifade ediyor. Bariatrik cerrah Dr. Hector Perez ise, "Beyin tatlıdan sonra enerji bekliyor. Ama kalorisiz tatlandırıcılar bu beklentiyi karşılamayınca açlık sinyalleri devreye giriyor" diyor. Page'in araştırmasına göre, obez bireylerde hipotalamus (açlık ve tokluk hissini yöneten beyin bölgesi) bu tatlandırıcılara karşı daha güçlü bir tepki veriyor. Bu da diyet içeceklerin, özellikle obez bireylerde aşırı yeme eğilimini artırabileceğini gösteriyor.
SİNYALLERİ ANLAMAK
Uzmanlar, hem gerçek açlıkla duygusal açlığı ayırt etmek hem de daha bilinçli beslenmek için diyet içeceklerden ve yapay tatlandırıcılardan uzak durulmasını öneriyor. Pennings, zayıflamak isteyen kişilere hem şekeri hem de tatlandırıcıları hayatlarından çıkarmalarını tavsiye ediyor.
KARIŞTIRILABİLİR
Dr. Perez, susuzlukla açlığın da zaman zaman karıştırıldığını belirtiyor. Bu nedenle gün içinde yeterli su içmek, gereksiz atıştırmalıkları önlemede etkili olabilir. Ayrıca uyku eksikliği, yüksek stres ve dikkatsiz yemek yeme gibi faktörler de beynin tokluk sinyallerini algılamasını zorlaştırabiliyor. "Yemek yerken yavaşça çiğneyin, her lokmanın tadını çıkarın ve zaman zaman kendinize tok olup olmadığınızı sorun. Bu farkındalık zamanla daha sağlıklı beslenme alışkanlıkları geliştirmenizi sağlar" diyor Perez. Sürekli açlık hissi yaşıyorsanız, bunun altında yatan bir sağlık sorunu ya da kullandığınız ilaçların yan etkisi de olabilir.
İŞTAHI ETKİLEYEBİLİR
Antidepresanlar ve bazı tansiyon ilaçları da iştahı etkileyebiliyor. Sonuç olarak, açlık hissini anlamak sanıldığından daha karmaşık olabilir. Gerçek açlığı tanıyabilmek için yapay tatlandırıcılardan uzak durmak, sağlıklı bir başlangıç olabilir.
