BURCU ILGIN
İzmir'in çömlekleriyle ve çömlek ustalarıyla ünlü ilçesi Menemen bugünlerde çok önemli seramik sanatçılarını ağırlıyor. Bu yıl ilk kez düzenlenen Seramik Çalıştayı için bir araya gelen seramik sanatçıları birlikte çalışarak kendi eserlerini ortaya koyuyor. 4 Haziran'da başlayıp 14 Haziran'da sona erecek olan çalıştayın son gününde ev sahibi ve misafir sanatçıların yaptığı eserler Atatürk Kültür Merkezi'nde sergilenecek. Ege Üniversitesi'nin Menemen'in Koyundere beldesinde açılan seramik, cam ve çini atölyelerinde Menemen Belediyesi'nin katkıları ile gerçekleşen çalışmalarda sanatçılar kendi tarzlarını yansıtan eserler üretiyor.
Seramik sanatçısı Tüzüm Kızılcan önderliğinde gerçekleştirilen 1. Uluslararası Seramik Çalıştayı, Menemenli çömlek ustaları ile seramik sanatçılarını bir araya getirerek teknik konularda fikir alışverişinde bulunmalarını sağlamak, Menemen'i bir çömlek ve seramik merkezi yapmak. Türkiye'nin ilk kadın seramik sanatçısı Füreya Koral'ın öğrencilerinden olan Tüzüm Kızılcan çalıştayın amacını şöyle anlattı: "Menemen hem toprağı ile hem de çömlek ustaları ile ünlü bir yer. 'Menemen testisi gibi dizilmek' diye bir deyimin çıkış noktası... Kore de bu sanatın en ileri düzeyde uygulandığı yerlerin başını çekiyor. Koreli sanatçılarla Menemenli ustaları bir araya getirme fikri benden çıktı. Menemen Belediyesi'nin de yoğun desteği sayesinde bu buluşmayı gerçekleştirdik. Bize sağladıkları tüm desteklerden dolayı Menemen Belediye Başkanı Tahir Şahin'e teşekkür ediyorum.
Bu çalıştayda sadece Koreli ustalar değil Şili'den seramikten yaptığı müzik aletleri UNESCO tarafından da koruma altına alınan bir usta da bulunuyor. Ayrıca Eskişehir'den, Nevşehir Avanos'tan, İzmir'den, Sakarya'dan ve Çanakkale'den gelen seramik ustaları ve öğretim görevlileri var. Biz Menemenli ustalarla seramik sanatçılarını buluşturarak Menemen'in bir çömlek ve seramik merkezi haline gelmesini amaçladık."
Sang Hun Lee (Kore): Sanatçı, özellikle eşinin hamileliğinde göbeğinin aldığı şekillerden etkilenerek yarattığı eserlerle ön plana çıkıyor. Ve diyor ki bebek kız olacaksa göbek içe doğru çekilir, erkek olacaksa dışa doğru çıkar... Bir hamilenin göbeğine sanatçı gözüyle bakmadıysanız Sang Hun Lee size gösteriyor...
Young Soo Kim (Kore): Çalışmasını izlemek bile keyif vericiydi... Ataş, boya ve çamur sihirli bir dönüş veee bir sanat eseri... Young Soo Kim, buradaki çalıştaya katılmaktan çok memnun olduğunu ve çok güzel zaman geçirip güzel arkadaşlar kazandıklarını söyledi.
Jae Cheon Sim (Kore): Özellikle yaptığı dudak figürleriyle dudaklarınızı ısırmanıza sebep olan bir sanatçı... Çamurun şekillenişinin ve muhteşem bir esere dönüşmesini sağlayan bir usta... Jae Cheon Sim, burada çok keyifli vakit geçirdiğini ve Menemenli ustaların çalışmalarını da yakından tanıma fırsatını buldukları için kendini çok şanslı gördüğünü söyledi.
Sergio Garcia (Şili): UNESCO, Sergio Garcia'nın seramikten yaptığı müzik aletlerini koruma altına almış. Türk kültürüne en yabancı olan konuk olarak her yediği yemeğin adını soruyor ve hatta yazdırıyor. Kültürümüzü en çok merak eden konuk olan Sergio Garcia Menemen'deki seramik çalışmalarını da ilgiyle ve merakla izlediğini söyledi.
Burak Tatar (Ege Üniversitesi öğretim görevlisi): Burada işin tekniklerine ağırlık vererek çok fazla sır, renk kullanmadan daha doğal ve kreatif tekniklerle işlerimizi ortaya çıkarmayı planlıyoruz.
Mehmet Çoşar (Çanakkale 18 Mart Üniversitesi öğretim görevlisi): Bu etkinlik bizim için sürprizler doğrultusunda geçiyor. Burada çok güzel arkadaşlıklar kurduk, çalışmalar yaptık. Şekillendirme aşamasında teknik anlamda fikir alışverişlerimiz oldu. Koreli sanatçı Sim'den ilginç bir aletle yaptığı farklı bir doku öğrendik.
Ahmat Cüneyt Er (Anadolu Üniversitesi öğretim görevlisi): Benim bu çalıştaydan beklentim, çömlekçiliğiyle öne çıkmış bir merkezde akademisyen ve çömlekçilerin aynı potada iş yapıp birbirlerini izlemeleri. Bu tür çalıştaylarda genellikle bu çok mümkün olmaz ama Menemen'deki bu çalıştayda bunu gerçekletirebildik. Birçok çömlekçi gelip burada sanatçıları izledi. Biz de onları izledik çünkü onlar babadan oğula geçen bir şekilde bu işi yaptıkları için bu anlamda çok ustalar. Bunun dışında farklı üniversitelerden hatta yurtdışından çok farklı tarzları izleme imkanımız oldu.
Hakan Akçe (Sakarya, serbest seramik sanatçısı): Çalışma geleneksel ve akademik seramik ustalarını buluşturan bu çalışma hepimiz için çok faydalı oldu. Birbirimiz arasında kültürel bir etkileşim oldu. Bilgi alışverişimiz oldu. Bu çalıştayda sanat ve zaanaatın bir arada yürüdüğünü gördük.
Betül Aytepe (Nevşehir Üniversitesi Avanos Meslek Yüksek Okulu öğretim görevlisi): Avanos da Menemen gibi bir seramik merkezi. Tabii orada peribacalarından dolayı çok daha farklı bir hedef kitleye hizmet sunuyor. Bu çalıştaya katılmaktaki nedenlerinden biri diğer üniversitedeki akademisyenlerle bir araya gelebilmek dayanışma sağlamak, biri de yabancı sanatçıların çalışmalarını yakından izlemek. Bunun yanı sıra Menemen ustaları ile de birbirimizin çalışmalarını izleme fırsatı bulduk. Çalıştay ilk olduğu için fazla yayılmadı ama şimdiden hedefine ulaştı. Menemen bu çalıştay ileriki zamanlarda Menemen'in gelişimine büyük katkı sağlayacaktır.
Perizat Tümen (Ege Üniversitesi öğretim görevlisi, Çalıştayın evsahibesi): Aslında katılımcı arkadaşlar her şeyi çok güzel açıkladılar. Dışarıdan bakan gözler ve burada misafir olmanın verdiği durumla birlikte çok güzel saptamaları var. Amacımıza ulaşmışız diye görüyorum. Burada aynı atmosferi solumak, sorularımıza anında cevap bulabilmek bizim için çok güzel oldu. Menemenli ustalarımız ve yurtdışından gelen sanatçılar arasında görsel ve teknik bir paylaşım oldu. Umarım bunu ileriki zamanlara taşıma fırsatımız olur.
Halis Mehmet Yılmaz (Menemenli çömlek ustası): Ben doğduğumdan beri çömlek ustalığı yapıyorum. Dedemizin dedesi bu işle uğraşıyordu. Ama şimdi çocuklarım bu işle ilgilenmiyor. Ben de onları zorlamadım. Ege Üniversitesi'nin atölyelerinin burada olması bizi çok memnun ediyor. Dünyada yapılan çini, seramik, keramik aynı kökenden gelme sanatlar. Bu sanatların en kabası olan keramik bizim çalıştığımız dal. Çok eski çağlardan beri süregelen bir meslek. Tarihi kazı yapılıyor çıkan şey çömlek. Yüzyıllardır yapılıyor ve model hiç bitmiyor, bitmeyecek. Yeni bir şeyler öğrenmeyi çok severim ama bizim yaptığımız işler genellikle ticari amaçlı. Elbetteki burada yapılan fikir alışverişleri her iki tarafa da yarar sağlayacatır.
Nadir Şenel (Menemen Belediye Başkan Yardımcısı): Bu proje en başta Tüzüm Hoca'nın fikriydi. Bu okulun buraya kurulması, bu çalıştayın gerçekleştirilmesi, buna benzer başka etkinliklerin yapılması, hepsi Tüzüm Kızılcan'ın sayesinde. Biz, belediye olarak yardımcı olmaya çalışıyoruz. Ege Üniversitesi Rektörü Candeğer Yılmaz'ın Semih Güneş Hoca'mızın katkılarıyla hepberaber bunu geliştirerek daha ileri noktalara taşıyarak burayı bir seramik vadisi olarak görmek istiyoruz. Burada çok önemli kil yatakları var ve burayı bir marka haline getirmek istiyoruz.
