Diyet mi? Obezite cerrahisi mi?

Dünya nüfusunun önemli bir bölümünün, yetersiz ve dengesiz beslenme sonucu oluşan hastalıklarla mücadele ettiğini, aşırı ve dengesiz beslenme sonucu oluşan obezitenin (aşırı şişmanlığın), birçok insan için önemli bir sağlık sorunu olmayı sürdürdüğünü belirten Park Sima Sağlıklı Zayıflama Merkezi Genel Müdürü Gülşen Altın, sağlıklı, yeterli ve dengeli beslenmenin, herkes için özellikle de çocuklarımız için çok önemli olduğunu söyledi.
Çocukluk döneminde kazanılan beslenme alışkanlıklarının yaşam boyu sürdüğüne dikkat çeken Altın, aşırı şişmanlıkla mücadelede, "Diyet mi?', 'Obezite cerrahisi mi?" sorusuna, obezite ameliyatının son çare olduğunu söyleyerek yanıt verdi. Her yaş grubundan, isteyen herkesin kilo verebileceğini, hastaların, istediği takdirde 70-80 kilo verebileceklerini açıklayan Altın, obezite cerrahisi yerine doğru beslenme programıyla, sorunun aşılanacağını belirtti.
Aşırı şişman olanlara ilk etapta, sağlıklı diyet, sağlıklı beslenme ve tıbbi tedavi önerdiğini belirten Gülşen Altın, cerrahi müdahalenin diyet, tıbbi tedavi ve cerrahi haricindeki diğer yöntemlerin denemesinden sonra düşünülmesi gerektiğini söyleyerek, "Hasta ilk önce sağlıklı beslenme, sağlıklı diyet ve tıbbi tedavi yöntemi ve programlarını seçmeli. İki yıl sabretmeli. Eğer sonuç alınamazsa obezite cerrahisi düşünülmeli" diye konuştu.
Bazı vakalarda ki bu oranın düşük olduğunu kaydeden Park Sima Merkezi'nin Genel Müdürü Gülşen Altın, uygulanan diyet, sağlıklı beslenme ve tıbbi tedaviye cevap vermemesi durumlarında hastaya cerrahi müdahalenin düşünülebilmesi için de hastanın uygunluğunun, çok önemli olduğunun altını çizdi.

AYDA 8 KİLO VERİLEBİLİR
"Yapılan tüm tetkikler sonucu, hasta hormonal ve diğer sistemlerin tedavisine cevap vermeyebilir. İşte bu tür olaylarda, cerrahi tedavi söz konusu olabilir. Bunun da uygun adaylara yapılması gerekir" diyen Altın, doktor kontrolünde, gerekli tetkik ve incelemeler sonrasında, sağlıklı diyet, sağlıklı beslenme ve tıbbi tedavi ile Vücut Kitle İndeksi 40'ın üzerinde olan vakalarda kısa sürede, ortalama haftada iki, ayda sekiz kilo verilebileceğini belirtti. Ameliyatta, vücudun fizyolojik yapısının, normal çalışmasının değiştirildiğini de ifade eden Altın, cerrahi müdahalelerde, müdahale sonrası başka sorun ve problemlerin çıkabileceğini söyledi.
Obezite cerrahisi ameliyatının, morbid obezite cerrahisinde kullanılan yöntemlerden biri olduğunun da altını çizen Gülşen Altın, obezite ve aşırı şişmanlık sorunu yaşayan her hastanın cerrahi müdahaleye maruz kalmasının doğru olmadığını yineleyerek, "Hastanın, öncelikle neden kilo aldığını bulmak ve buna göre tedavisini uygulamak gerek. Birçok metabolik hastalık bunu tetikleyebiliyor" dedi. Önemli olanın sağlıklı beslenmeyi öğrenmek olduğunu, ameliyatla midenin küçültmek olmadığını kaydetti.
100 GRAM ALMAYAN HASTA
Doğru beslenerek, sağlıklı diyet ve sağlıklı beslenme programıyla, zayıflayan ve bir daha kilo almayan hastaların varlığına dikkat çeken Gülşen Altın, şöyle konuştu: "50-60 kilo veren ama 100 gram almayan hastalarımız var. Biz, uzman doktor ve diyetisyenlerimizle hastalarımıza nasıl sağlıklı besleneceklerini, tartıyı nasıl kullanacaklarını, tartıya çıktıklarında neyi görmeleri gerektiğini, bunun için yapılması gerekenleri öğretiyoruz. Obezinin, diyet tedavisinde kişinin yaşına, boyuna, herhangi bir sağlık sorunu olup olmamasına, sosyal durumuna, çalışma şekline ve yeme alışkanlıklarına göre uygun enerji ve besin öğelerini belirliyoruz. Beslenme değişikliği yapmak, bazı sevilen yiyeceklerden vazgeçirmek ve bunu uzun süreli uygulamak, ilk etapta zor gibi görülebilir. Aslında uygulamaya geçildiğinde kolay adapte olunabilen bir süreçtir. Hastaya uygun beslenme programı ki bu programlar, hastayla konuşularak, besin tüketim ve yaşam şekline göre ayarlanır."
Obezite tedavisinin uzun bir tedavi süreci olduğuna dikkat çeken Park Sima Genel Müdürü Gülşen Altın, bir uzmana ve bir bilene danışmadan hızlı kilo vermek için yapılan diyetlerin bırakıldığı anda, daha hızlı kilo alındığını ve üzücü sonuçların yaşandığını ifade etti. Altın, obezite tedavisinin yaşam şekli değişikliğini de beraber getirdiğini söyledi. Yemek yeme değişikliğinin, egzersiz yapma alışkanlığıyla desteklenmesi ve bunun yaşam boyunca devam etmesini önerdiğini belirtti.
Kimler ameliyata aday?
Obezite hastalarının ameliyatına karar verilirken, multidisipliner bir ekiple çalışılıyor. Obezite cerrahisine; Vücut Kitle İndeksi VKİ'si 40 kg./m2'nin üzerinde olanlar veya 35-40 kg./m2 arasında olup, buna hipertansiyon, diyabet, uyku apnesi ve artrit gibi rahatsızlıklar eşlik eden hastalar kabul ediliyor. Ayrıca bu hastaların 18-65 yaş aralarında olmaları ve en az bir yıl boyunca uzman denetiminde, diyet ve egzersiz yaptıkları halde istenilen düzeyde kilo vermeyi başaramamış olmaları gerekiyor.

'Sınır' nasıl belirleniyor?
Şişmanlığı belirlemede kullanılan en önemli formül, Vücut Kitle İndeksi VKİ, kilogram olarak ağırlığın, metre cinsinden boyun karesine bölünmesiyle elde ediliyor. Morbid obezite, VKİ'nin 40 kg./m2'den fazla olması durumuna deniyor. Bu değere göre:
* Zayıf: 18.5 kg./metrekarenin altında olanlar.
* Fazla kilolu: 25-29.9 kg./metrekare arasında olanlar.
* Obez: 30-39.9 kg./metrekare arasında olanlar.
* İleri derecede obez (morbid):
40 kg./metrekare üzerinde olanlar.
Obezitenin cerrahi tedavisi
Obezitenin tedavi edilebilir nedenlerine karşı mücadelede başarı sağlanamadığı durumlarda hasta cerrahi tedaviye yönlendirilebilir. Her obez hasta cerrahi için iyi bir adaydır denemez.
-Vücut Kitle İndeksi (VKİ) 40 kg/m2 nin üzerinde olan veya 35-40 kg/m2 arasında olup eşlik eden hipertansiyon, diyabet, uyku apnesi, artrit gibi bir diğer sağlığı tehdit eden hastalığı olanlar
-En az 3 yıldır aynı düzeyde obeziteden müzdarip olanlar
- Hormonal hastalıkları bulunmayanlar
- İlaç ve diyet tedavisine rağmen, en az 1 yıldır kilo veremeyenler
- Alkol ve ilaç bağımlısı olmayanlar
- Uygulanacak yöntemin ciddiyetini, bunun yaşam değiştirici ciddi bir ameliyat olduğunu, sonrasında ortaya çıkacak durumu anlamış, kavramış ve uyum gösterme durumunda olanlar
- Tüm ameliyat risklerinin tıbbi anlamda kabul edilebilir olduğu hastalar
Ciddi psikiyatrik hastalığı bulunanlar ve 1 yıl içinde hamilelik planlayanlar dışında bu kriterlere uygun hastalar hekim kararıyla obezite cerrahisine yönlendirilebilirler.
Obezite Cerrahisi Sınıflaması
1. Mide Hacmini Küçülten Ameliyatlar:
- a. Mide Bandı:
- b. Mide Tüpleştirmesi (Sleeve Gastrektomi)
2. İnce Barsak Boyunu Kısaltan Ameliyatlar
- a- Mini Gastrit Bypass
- b- RY-Gastrit Bypass
- c- Biliopankreatik Diversiyon
Cerrahinin yan etkileri:
Cerrahi sonrası komplikasyonlar sıkça görülür. Yapılan çalışmada 2522 hastanın yüzde 21.9'unda ameliyattan hemen sonra, kalan hastaların ise sonraki 6 ayda yüzde 40'ında komplikasyon geliştiği belirlenmiştir. Hastaların yüzde 20'sinde Gastrik Dumping Sendromu (yemek yedikten sonra şişkinlik ve ishal, porsiyonları çok küçültme ihtiyacı) yüzde 12'sinde ameliyat bölgesinden sızıntı, yüzde 7'sinde ameliyata bağlı fıtık, yüzde 6'sında enfeksiyon, yüzde 4'ünde zatürre görülmüştür. Uzun vadede cerrahi nedeniyle oluşturulan besin emilim bozukluğunun yol açtığı kalsiyum eksikliğine bağlı olarak kemik yapısı bozuklukları, safra kesesi taşları, böbrek rahatsızlıkları görülmesi ender değildir. Tüm yukarıda sayılan vitaminlerin yanı sıra, tiamin, folik asit, demir gibi vitamin ve mineral eksiklikleri sıkça ortaya çıkar.