Hastayı anlamak

Yahya Kemal'in en bilindik şiiri sanırım 'Sessiz Gemi'dir. Her zaman bana ölümü düşündüren bu şiirin ressam Celile Hanım ile olan aşkları uğruna yazıldığını öğrendiğimde ne kadar şaşırmıştım, aslında bir kadın tarafından terk edilişin şairin gönlünden kelimelere dökülmesi imiş. Sevdiği kadın, Heybeliada'ya doğru bir gemi ile yol alırken şair terk edilmişliğiyle ruhunu kaplayan ölüm duygusunu dizelerine dökmüştür.

YOĞUN EMPATİ

30 yıla yaklaşan hekimlik hayatımda, kimi hastalarımla kurduğum sevgiye, saygıya dayalı ilişki ve onların birer sessiz gemi gibi aramızdan ayrılması, bende derin hüzünler yaratmıştır. Vehip Amcam, Ali Yatır Amcam, Lale Teyzem ve ismini sayamadığım daha nice güzel insan. Allah hepsine gani gani rahmet eylesin. Yaşayarak öğrendim; hekim hastasıyla yoğun empati kurunca kendine zarar vermeye başlıyor.
Özellikle onkoloji alanında, ağır hastalarda bu duyguyu hekimler yoğun yaşıyor.

HASTANIN GÖZÜNDEN

Yaşamı tehdit eden hastalıklarda insanın sevdiklerinden ayrılma korkusuna üç bakış açısı olduğunu gördüm; sağlık sektörü bakışı, hasta bakışı ve hasta yakını bakışı.
Başına gelecekler konusunda hastanın içinde hep bir umut oluyor. Kendisine karşı dürüst olunmasını da bekliyor. Kendilerine olasılıkları anlattığımda hastalarım hep bir olgunlukla karşıladılar durumu. Yaşamı doğru algılayan insan başına gelecekleri az çok biliyor. Zaman geldiğinde yapılması gereken manevi işlemler var, gönlünden onları da yapmak geçiyor

HASTA YAKINI CEPHESİ

Hasta yakını cephesindeyse karmaşa artıyor. Kimisi yalnızca sevgi odaklı, kimisi dünya odaklı bakıyor. Güzel duygularla hastasına bakan öyle güzel insanlar tanıdım ki kendimin de yakınlarıma karşı aynı duygularla yaklaşıp yaklaşamayacağımı sorguladım. Özverili hasta yakınlarına kendisine "Neyi eksik yaptım?" diye sormamalarını, eksik olmadıklarını anlatmaya çabaladım. O güzel insanlar insana hizmet ettiklerini bildikleri için daha bir hassas oluyorlar, dünya kaygısı taşıyan ise son anda ne kopartacağını düşünüyor.

KAZANÇ ODAKLI

Benim üst kuşağım hastalarına daha yakındı. Ekonomik güç haline gelen sağlık sektörü bizleri değiştirdi. Çok sevdiğim hekim arkadaşımı ziyaret ettiğimde "Gelir azalır" düşüncesiyle görüşemediğimizi bilirim. Hastalar kazandıran olduğundan dolayı, hastaya bakış da öyle şekilleniyor.
Büyük umutla hastaya kazandırılan belki 1-2 saat için hastanelerde uygulanan tedavilerin maliyetleri, hasta yakınlarına mali yük olarak ekleniyor. İnsan odaklı olması gereken sağlık sektörü karşımıza kazanç odaklı olarak çıkıyor. Bence doğru tercih yapmak zor olmakla birlikte, hekim inandığını yapmalıdır.
İnanıyorum ki bu hastaların manevi hazırlıkları var, kendi başıma geldiğinde gönlümden geçen bana bu hakkın tanınmasıdır. Bunun için de ben hastaya durumunu anlatmayı seçtim, hastanın hazırlık yapmasına imkan tanıdım hep.
Sağlıkla kalın dostlar.