‘Sokak’tan piyasaya trilyon dolar

KADİR KEMALOĞLU

Açık alanda mal ve hizmet sunumu anlamına gelen ve artık bir sektör halini alan sokak ekonomisi dünyada 2 milyar Türkiye'de ise 6 milyon kişiyi istihdam ediyor.
İşportacılık, pazarcılık, seyyar satıcılık, dilencilik gibi birçok konuda insanlar önemli bir ekonomik döngü oluşturuyor. Türkiye'de yıllık 108 milyar liralık bir ekonomi oluşturan sokak ekonomisi dünyada ise yaklaşık 7.2 trilyon dolarlık bir büyüklüğe ulaşmış olduğu belirtildi.
Giresun Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Osman Sirkeci "Sokak ekonomisi, piyasa ekonomisinin aksaklıklarının tamircisi, noksanlıklarının gidericisidir. Sokak ekonomisi ayrıca dar gelirlinin yegane tedarikçisidir" dedi.
TEZ KONUSU OLDU
Yolda el arabası kağıt dolu bir hurdacı, trafik ışığında cam silen bir genç, pazarda size sebze meyve satmaya çalışan satıcı, meydanda yere tezgah açmış bir işportacı. O an size küçük bir geçim derdi gibi görünsede bunu dünyada 2 milyar, Türkiye'de ise 6 milyon kişi yapıyor. Bu insanlar dev bir sokak ekonomisini oluşturuyor. Sokak ekonomisi üniversitelerde tez konusu haline geldi. Giresun Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Osman Sirkeci, "Küresel boyutta ele alınmadan önce sokaklardaki faaliyetler işportacılık, pazarcılık, seyyar satıcılık gibi kendi dar ölçekleri içinde ele alınıyordu. 1980'den sonra dünyanın birçok ülkesinde sokaklarda yürütülen faaliyetler araştırma ve hukuki düzenlemelere konu oldu" dedi.
GÜNLÜK YAŞAMIN GERÇEĞİ
82 milyonluk Türkiye'de sürdürülen faaliyetlerdeki istihdamın 6 milyon kişiye ulaştığını sözlerine ekleyen Sirkeci, "Hindistan gibi bir buçuk milyara yakın nüfusu barındıran bir ülkede, orta ve düşük gelirli nüfusun günlük ihtiyaçlarının yüzde yetmişini sokaklardan giderdiği tahmin edilmektedir.
Sokak ekonomisi, günlük yaşamın bir parçasıdır" dedi.
EKONOMİNİN DESTEKÇİSİ
Sokak ekonomisinin piyasayı destekleyici etki sağladığını da vurgulayan Sirkeci, "Sokak ekonomisi piyasa ekonomisinin aksaklıklarının tamircisidir. Sokak ekonomisi, dar gelirlinin yegane tedarikçisidir.
Sokak ekonomisi, piyasa ekonomisinin koruyucusu ve uzayan ömrünün garantisidir. Sokak ekonomisi, piyasa ekonomisinin hizmetkarı ve otomatik motivatörüdür. Sokak ekonomisi mikro ölçekli doğal tarımın garantisidir" dedi.

Sokak ekonomisinin düşük maliyetli birincil istihdam kaynağı olduğunu hatırlatan Sirkeci, "Sokak ekonomisi, düşük maliyetli, mikro ölçekli kütlesel ürün ve hizmet üretiminin ve dağıtımının güvencesidir.
Sokak ekonomisi yapılan yardım ve destekleri misliyle faydaya dönüştürmektedir. Sokak ekonomisi en yaygın girişimcilik okuludur.
Serbest piyasanın sıfır bürokrasi ile en kolay girişimcilik sektörüdür" diye konuştu.