Anketleri dikkate alarak Clinton ile başlamıştım yeni başkanın küresel piyasaları nasıl etkileyeceğine...
Hatta son yazımı tam Trump'ın politikalarına geçtiğimde yerim bittiğinden "Belki de Cuma günü Trump'a değinmeme gerek kalmaz" cümlesiyle tamamlamıştım.
Neyse... Amerika'nın yeni başkanının ekonomi programını ve dolar üzerinden küresel piyasaları üzerindeki olası yansımalarını detaylı analiz edelim.
Trump siyasi açıdan muhafazakar olduğu gibi ekonomide de liberal odaklı ama muhafazakar politikalar uygulamaya hazırlanıyor.
Beş temel hedefi var Trump'ın... Sıralıyalım; Gelecek 10 yılda 25 milyon istihdam sağlayacak "Dinamik Yükselen Ekonomi", ekonomiyi rahatlatacak "Vergi Planı" uygulaması, modern hukuki çerçevesinin inşa edilmesi, ilk Amerikan (First American) ticaret politikası ve serbest Amerikan enerji politikası...
Yeni başkan Trump dolaylı olarak "enkaz devralıyorum" demeye getirdiği mevcut durumla ilgili oldukça karamsar bir resim çizmiyor. Son 7 yılda 14 milyon kişi işini kaybetti ki bu da 1970'den bu yana en kötü performans.
Her 5 Amerikalı hanehalkından 1 hanede hiçbir kişi çalışmıyor. İşgücüne en verimli katkıyı yapan 25-54 yaş aralığından 23,7 milyon kişi istihdam dışında.
Dış ticaret açığı Obama döneminde ikiye katladı. Aynı şekilde iç ve dış borçlar iki kat arttı. Ev sahipliği oranı geriledi ve öğrenci kredi borçları 1,3 trilyon dolara ulaştı. Uzatmayayım, yazarken bile içim karardı Trump'ın değerlendirmelerinden...
İÇ TALEP ODAKLI BÜYÜME
Trump mevcut duruma çare olarak hızlı ama dikkatli büyüme oranına ulaşmayı gösteriyor. Dikkatli derken, mümkün olduğunca ithalat yapmadan yerli üretimle hem büyümeyi hem de istihdamı ivmelendirmeyi düşünüyor. İthalatı kısmak için serbest dış ticaret anlaşmalarının gözden geçirilmesini, hatta AB ile müzakereleri yürütülen ve sonlara yaklaşılan "Atlantik Serbest Ticaret Anlaşması'ndan" çekilmeyi deklare ediyor programında. Bu yöntemlerle ihracatını da sekteye uğratacağından büyük oranda iç talep ağırlıklı büyümeyi planlıyor diyebiliriz. Eğer Trump'ın hesapları tutarsa yıllık ortalama yüzde 3,5 büyüme oranını yakalayacak Amerikan ekonomisi.
Bu durumda ilk aşamada gelirleri artıramayacağından iç talep için iki kaynak gerekiyor. Birincisi kredi kanallarının genişletilmesi, ikincisi vergilerin yumuşatılması...
Özellikle işçi ve orta gelirlilerin ödeyecekleri vergileri azaltmayı öngörüyor. 75 bin dolara kadar yüzde 12, 225 bin dolar ve üstü için yüzde 33 oran uygulanacak.
Aynı şekilde iş dünyasının tabi olduğu vergiler de hem rekabeti hem de istihdam yaratma kapasitesini olumsuz etkilemeyecek şekilde yeniden tasarlanacak.
Kurumlar vergisi yüzde 35'den yüzde 15'e çekilecek.
DOLARA TALEP ARTAR!
Gelelim ana hatlarına göz arttığımız politikaların etkilerine...
İç talep ağırlıklı agresif büyüme politikası, kuşkusuz istihdamın ve enflasyonunun yukarı gelmesine neden olacak. Eğer Trump planladığı reformları hızlı hayata geçirirse FED'in faiz artırımı için temel aldığı 3 parametreden 2'si uygun hale gelecek. Dolayısıyla FED de normalleşme sürecini tahminlere nazaran hızlandırabilecek.
Bu da dolara talebi artıracak.
Diğer taraftan Amerika'da faiz oranlarının artması yabancı sermaye ihtiyacı olan diğer ülkelerde de faiz baskısı yaratacak.
Sonuçta taşlar yerine oturana kadar dolar üzerindeki yüksek basınç kalacak. Son olarak... Yabancı sermaye akımlarının yön değiştirmesi diğer ülke hisse senetlerine nazaran Amerikan hisse senetlerini biraz daha cazipleştirecek.
Bakalım evdeki hesap çarşıya uyacak mı? Takip edip sizlere aktarmaya gayret edeceğim.