Gelişmiş ülke ile gelişmekte olan ülke ekonomileri arasındaki asimetriye neden olan faktörlerin başında enflasyon geliyor. Aynı zamanda enflasyon ile ilintili olan faiz oranları unsuru da farkın açılmasında önemli rol oynuyor. Ancak iki faktörü bir arada değerlendirdiğimizde yani faiz oranından enflasyonu arındırdığımızda asimetri bir yerde azalıyor yada kayboluyor. Diğer bir deyişle yatırım araçlarının reel getirileri aynı seviyelere ulaşabiliyor. Hatta bazı gelişmiş ülke tahvillerinin enflasyon sonrası getirileri daha fazla getirebiliyor.
Gelişmekte olan ülke ekonomilerine dış borç çevirme sorununa bağlı risk faktörünü de eklediğimizde yabancı sermaye akımlarının yönü büyük oranda değişiyor.
Gelişmekte olan piyasalara demir atmış yabancı sermaye bir süredir gelişmiş piyasalar tercih etmeye başladı. Zaten 10 yıllık Amerikan tahvillerinin yüzde 3'leri aşmasından da akım yönündeki değişimi rahatlıkla gözlemleyebiliyoruz.
DENGELERDE DEĞİŞİM
Yatırımcıların tercihlerindeki bir değişim de finansal araç seçenekleri içinde oluyor.
Risk algılarındaki değişim hisse senetlerinden daha güvenli enstrümanlara yöneltiyor tasarruf sahiplerini... Tabi bu değişime 2009 yılından bu yana gelişmiş piyasa borsalarının tatminkar getiriye ulaştığı, artık köpük etkisinin de olabileceği düşüncesi de neden oluyor. Durum böyle olunca hem uluslararası hem de ulusal piyasalardaki dengelerde değişimlerde kaçınılmaz oldu. Yabancı sermaye bir taraftan gelişmekte olan ülkelerden bir taraftan da borsalardan çıkıp tahvil, altın ve ana para birimlerine yönelmeyi tercihe diyor.
Bizim piyasalarda da doğal olarak aynı tablo karşımıza çıkıyor.
TÜİK'in yayımladığı verilere göre Eylül ayı finansal araçların enflasyon arındırılmış getirileri şöyle gerçekleşmiş... Tahmin ettiğiniz gibi mevduatlar alışageldiğimiz gibi enflasyon karşısında yatırımcısını koruyamamış.
Geçen ay yüzde 1,54 kazandırmasına rağmen enflasyon arındırıldığında reel getirisi negatif yüzde 4,48'e kadar inmiş.
Süreyi genişlettiğimizde 3 aylık reel getiri negatif yüzde 5,08'e, 6 aylık enflasyon sonrası kayıp yüzde -8,19'a ulaşıyor.
Yıllık gerçek getirisi ise yüzde -10,93 düzeyine düşmüş. Yani 100 lirası olan birisinin 10 lira 93 kuruşu buharlaşmış.
Yine risk sevmeyenlerin tercih ettiği tasarruf araçlarından devlet tahvilleri de mevduat gibi enflasyon karşısında tasarruf sahiplerini koruyamamış. Tahviller Eylül ayında yüzde -4,05 yıllık bazda da yüzde -12,16 enflasyon sonrası getiri performansı yapabilmiş.
Dolar, altın ve Euro'ya yatırım yapanlar kazanmışlar. Ağustos ayında belirgin bir sıçrama yapan dolar ve euro sadece 3 ayda sırasıyla yüzde 25,15 ve yüzde 24,92 getiriye çıkmışlar üstelik enflasyon arındırıldıktan sonra... 6 aylık getiriler yüzde 30'ları da aşıyor.
Aslında altının ons dolar fiyatını kısmen geriledi. Ancak TL gram fiyatı üzerinden işlem gördüğünden dolardaki yükselişte altının Türkiye'de kazançlı bir yatırım aracı olmasına yetiyor. Altının 3 aylık net getirisi yüzde 17,12 düzeyinde...
Son olarak borsanın performansına göz atalım... Hisse senetleri 3 ayda enflasyon arındırıldıktan sonra yüzde 8,92, 6 ayda yüzde 29,55 kaybettirmişler yatırımcılarına...
Yine de yıllık bazdaki getirisi yüzde 1,68'ye çıkmış. Yani hisse senedi alan bir yatırımcının 1 yılda boyu ne uzamış ne de kısalmış. Tercih tabii ki sizin. Ama enflasyon karşısında tasarrufunuz erimesini istemiyorsanız paranızı birkaç enstrümana dağıtmanızda fayda var.