Bankaların daha fazla kredi vermesi isteniyor

BDDK bankaların yükümlülük ile elde ettiği kaynakları çoğunlukla krediye dönüştürmelerini sağlayacak formüller geliştiriyor. Aynı zamanda yükümlülüklerini de şekillendirmek istiyor TL mevduatları lehine.
Bu arada Merkez Bankası da benzer şekilde bankaları kredi vermeye teşvik edecek zorunlu karşılık uygulamasına başvuruyor. Geçen yıl kredi büyüme hacmi yüzde 15'i aşan bankalara zorunlu karşılık oranlarında ve kaldığı sürece verdiği faiz oranlarında kolaylık sağlıyordu.
Bu yıl küçük bir değişikliğe gitti ve plase edilen kredilerin seçilmiş sektörlere kanalize edilmesini de zorunlu karşılık teşvikine dahil etti. Seçilmiş sektörler ise imalat, tarım, madencilik bilgi ve iletişim gibi Avrupa Topluluğu ekonomik faaliyetlerin ekonomik sınıflandırması kapsamında belirlenmiş olanlar.
BDDK'nın bankaların daha fazla kredi vermelerini sağlayacak değişikliğe dönelim.
1 Mayıs itibarıyla uyguladığı aktif rasyosunun hesaplanmasında revizyona gitme ihtiyacı duydu. Aktif rasyosu hatırlatmak gerekirse; bankaların verdiği krediler ve sahip oldukları menkul kıymetler ile Merkez Bankası ile yaptıkları swap işlemlerin toplamının açtıkları TL ve yabancı para mevduatları toplamına oranı ile hesaplanıyor.
DAHA UZUN VADELİ KREDİLER
Kredilerin tamamını formüle dahil ederken aktifindeki menkul kıymetlerin yüzde 75'ini ve swap işlemlerinin de yarısını hesaba katılıyor. Yabancı para cinsi mevduatları da 1,75 katsayısı ile ağırlıklaştırıyor.
Ancak yabancı para mevduatlarının döviz kredilerine dönüşen kısmı göz ardı ediyor sadece fazla kısmı 1,75 ile çarpıyor. Sonuçta oranının 1 çıkması gerekiyor. Yani pay ve paydanın 1 aylık ortalaması birbirine eşit olacak.
Son değişiklik ile yüzde 100 oranına ulaşmış olan oran yeni hesaplama sonrasında yüzde 95'e indi. Bu durumda bankaların yeniden yüzde 100'e çıkmaları için şunları yapmalarını istiyor BDDK:
-3 ay ve daha kısa vadeli verilen krediler toplam krediler içinde kabul edilmediği için 3 aydan fazla vadede kredi verecek bankalar.
-Eurobond'u kullanarak yaptıkları repo işlemleri de mevduata dahil edileceğinden bu tür işlemleri daha az yapacaklar.
VERİMLİ ALANLARA KREDİ
-İhraç ettikleri banka bonoları ile finansman toplamalarını azaltmaları isteniyor bankalardan. Banka bonoları TL mevduatı olarak kabul edilecek ve doğal olarak oranın düşmesine neden olacak. -KOBİ'ler ve ihracat ile proje finansmanı amacıyla verilen krediler ise 1,1 katsayı ile çarpılacak. Yani oranın yükselmesine katkı yapacak. Bu değişlikte dokunulmamış aktif rasyo uygulamasının şu amacını da eklemekte fayda var. BDDK bankaların topladıkları dövizleri Merkez Bankası ile swap yaparak TL ile değiştirmesini de teşvik ediyor. Özetlemek gerekirse... Bankalar daha fazla kredi verecekler. Böylece iç talebin az da olsa momentum kazanmasını sağlayacaklar. Ayrıca ihracat kredilerinin teşvik edilmesiyle dış talep de canlandırılmak isteniyor. KOBİ ve proje finansmanına yönelik kredilerle de ekonomi için verimli alanlar hareketlendirilebilir. Finans sektöründe alınan kararlar ince ayar gerektiriyor. Yani dengelerin bozulmaması için kararların kuyumcu terazisi ile tartılması şart. Bir yerde rekabetin bozulmaması ve yabancı aktörlerin iştahlarının azalmaması da hayati önem taşıyor. Neyse... Umarız BDDK amacına ulaşır.