Bildiğiniz üzere çalışma hayatında işverenlerimizin gerek yasal mevzuat açısından gerekse sosyal açıdan çeşitli hak ve yükümlülükleri mevcuttur.
Bu hafta işverenlerimizin 5510 sayılı kanuna göre yükümlülüklerinden biri olan sigortalı bildirimini ele alacağız.
Sigortalı işe giriş bildirgesi ne zaman verilmelidir?
İşverenler, sigortalı sayılan kişileri çalışmaya, meslekî eğitime veya staja başladıkları tarihten önce, sigortalı işe giriş bildirgesi ile Kurumumuza bildirmekle yükümlüdür.
Yani işe alınacak kişilerin çalışmaya başlatılacağı günden önce SGK'ya bildirilmeleri gerekmektedir.
Ancak bu durumun da bazı işyerleri açısından istisnaları mevcuttur.
Bu istisnalar 5510 sayılı kanunda sayılmış olup, örneğin inşaat, balıkçılık ve tarım işyerlerinde işe başlatılacak sigortalılar için, en geç çalışmaya başlatıldığı gün kurumumuza bildirimleri yapılırsa, bu çalışanlar bildirimi sigortalılık başlangıcından önce bildirilmiş sayılır ve cezai işlem uygulanmaz.
Sigortalılar kendilerini de bildirebiliyor
Sigortalı bildirimleri işverenlerimiz için bir yükümlülük olmakla birlikte sigortalılar da çalışmaya başladıklarını Kurumumuza bildirebilirler. Bu bildirimler, Sosyal Güvenlik Kurumunun il/ilçe müdürlüklerine yapılabileceği gibi e-devlet üzerinden de yapılabilir.
Sigortalılar çalışmaya başladıkları tarihten itibaren bir ay içerisinde Kurumumuza işe girdiklerini bildirmelidirler.
Ancak, sigortalıların kendilerinin yaptığı bildirime istinaden sigortalılık tescili yapılmaz, aynı zamanda ileride yaşanabilecek yasal süreçlerde sigortalının kendini bildirmemesi, sigortalı aleyhine hiçbir şekilde delil teşkil etmez.
Bu bildirimin yapılması, Kurumun iş ve işlemlerinde gerekli çapraz kontrollerin yapılması ve ileride oluşabilecek uyuşmazlıklarda sigortalıların iddialarının ispatı açısından bir delil niteliğinde değerlendirilmesi için önemlidir.
ELEKTRONİK ORTAMDA YAPILIR
Sigortalı işe giriş bildirgesinin e-sigorta yoluyla verilmesi zorunludur
Ülkemizde faaliyet gösteren gerek özel gerekse resmi nitelikli tüm işyerlerinde işe alınan sigortalıların işe giriş bildirimleri elektronik ortamda, e-sigorta kanalıyla yapılır ve işe giriş bildirimlerinin elektronik ortamda yapılması zorunludur.
İşverenlerimizin ayrıca ilgili mevzuat gereğince e-sigorta yoluyla verilen bildirgelerin bir nüshasını, imzalarını almak suretiyle, sigortalıya vermesi, diğer nüshasını da sigortalının dosyasında saklamaları gerekmektedir.
Bildirim yapılmaz ise idari para czası uygulanır?
Sigortalı işe giriş bildirgesini belirlenen şekle ve usule uygun vermeyenler veya internet, elektronik veya benzeri ortamda göndermekle zorunlu tutulduğu halde, anılan ortamda göndermeyenler veya belirtilen süre içinde Kuruma vermeyenler hakkında her bir sigortalı için brüt asgari ücret tutarında ( 2019 yılı için 2.558,40 TL) idari para cezası uygulanmaktadır.
Çalışanların sigortalı bildirimlerinin yapılmadığının müfettiş, denetmen ya da SGK dışındaki diğer kamu idarelerinin denetim elemanlarınca tespiti halinde ise her bir sigortalı için brüt asgari ücretin iki katı (2019 yılı için 5.116,80 TL) tutarında idari para cezası uygulanır.
Aynı işyerinde, bir yıl içinde ve aynı nedenlerle sigortasız çalışanın tespiti halinde ise her bir sigortalı için brüt sgari ücretin beş katı (2019 yılı için 12.792,00 TL) tutarında idari para cezası uygulanır.
İşin özü, sigortasız çalıştırmak sigortalı çalıştırmaya göre her zaman daha pahalıdır.
İşverenlerimiz için yürürlükte olan 19 adet istihdam teşviki ile işverenlerimizin prim maliyetleri büyük ölçüde azalmakta, hatta "0" sıfıra inmektedir.
Şöyle ki; 2019 yılı için belirlenen brüt asgari ücret 2.558,40 TL olarak belirlenmiş olup hiçbir teşvik ve destekten yararlanmayan bir işverene bir işçinin yıllık prim maliyeti (959,40 x 12) 11.512,8 TL'dir. Ancak primlerini düzenli ödeyen işverenlerimiz 5 puanlık prim teşvikinden faydalanmakta olup asgari ücret desteği almasalar dahi bu işverenlerimiz için bir işçinin yıllık maiyeti (681,48 x 12) 8.177,76 TL. dir.
Bununla birlikte, 2019 yılında da devam eden prim ve vergi teşvikini kapsayan Yeni Nesil Teşvik ise işverenlerimize 18 aya kadar prim ve vergi ödemeksizin sigortalı çalıştırma imkanı sağlamaktadır.
Bildirim yapmak bu kadar kolay iken ve istihdam teşvikleri var iken kayıt dışı çalıştırmak işverenin aldığı en büyük işletme riskidir.
Kayıt dışı çalıştırma, kayıt dışı çalışma Geleceğini çalma, çaldırma....