Dünyaya gelen her canlının zaman içinde aldığı mesafe olan yaşlılık; zamana bağlı olarak beden fonksiyonlarının sürekli azalması ve çevresel faktörlere uyum sağlayabilme yeteneğinin azalması olarak tanımlanıyor.
İnsan hayatında yaşlılık dönemi ise 65 yaş üzeri olarak kabul ediliyor.
18-24 Mart Yaşlılar Haftası vesilesiyle görüş bildiren Akademik Geriatri Derneği Başkanı Prof. Dr. Ü. Deniz Suna Erdinçler, yaşlılık döneminde bağışıklık sisteminde yaşanan değişimleri şöyle özetledi: "Yaşlanmayla birlikte vücuttaki bütün sistemlerde farklı derecelerde değişiklikler ve fonksiyonlarında azalma görülür. Bunlardan biri de bağışıklık sistemini oluşturan hücrelerin sayısının ve etkinliklerinin azalmasıdır. Bu değişiklikler sonucu yaşlılar, bakteri ve virüs kaynaklı hastalıklara karşı daha hassas hale gelir. Bağışıklık sistemindeki yaşlanma nedeniyle, otoimmün hastalıkların ve kötü huylu tümörlerin de görülme sıklığı artar." Prof. Dr. Erdinçler'in, sağlığın ve dinçliğin yaşlılık döneminde de korunması için verdiği tavsiyeler şöyle:
Yeterli ve dengeli beslenme:
Yaşlıların günlük kalori ihtiyacı azalırken, protein ihtiyacı artar. Bu dönemde protein ihtiyacı günde, vücut ağırlığına bağlı olarak kilogram başına 1-1,5 gramdır.
Lif içeriği yüksek tahıl, kuru baklagiller, sebze ve meyve tüketimi önemlidir.
Günlük su tüketimi en az 1,5 ila 2 litre olmalıdır.
Fiziksel aktivite:
Kas ve kemik kaybını önlemek, kalp kapasitesini artırmak ve hareket kabiliyetini devam ettirebilmek için düzenli yürüyüş, yüzme ve direnç egzersizleri önerilir.
Kronik hastalıkların önlenmesi ve tedavisi:
Şeker hastalığı (diyabet), yüksek tansiyon, kolesterol yüksekliği ve damar sertliği gibi yaşlanmayla sıklığı artan hastalıklar için gerekli tedbirler alınmalı ve tedaviler aksatılmamalıdır.
Akıl ve ruh sağlığı:
Yaşlılıkta demans ve depresyon yaşam kalitesini bozan, durumlardır. Stresten uzak durmak, olumlu düşünmek, sosyal çevreyle canlı ve yakın bir ilişki sürdürmek, okumak, bulmaca çözmek, yeni şeyler öğrenmek riski azaltır.
Kazaların önlenmesi:
Ev ortamının kaza riskini azaltacak şekilde düzenlenmesi, gerektiğinde yardımcı alet kullanılması önerilir.
Aşılama:
Yaşlılar enfeksiyon hastalıklarına daha duyarlıdır. Tedaviye cevap daha az ve iyileşme daha yavaştır. Grip ve zatürre gibi aşı ile önlenebilen hastalıklar için yapılan aşılamalar ölüm ve hastalık riskini azaltır
"YAŞLILAR AŞILARLA KORUNABİLİR"
Yaşlıların enfeksiyon hastalıklarına daha duyarlı olduklarını belirten Prof. Dr. Ü. Deniz Suna Erdinçler "Yaşlı hastalarda enfeksiyonlara bağlı ölüm oranları genç erişkin hastalara kıyasla üç kat fazladır" diyerek şunları söyledi: "Ancak yaşlılar da, pek çok enfeksiyon hastalığından aşılamayla korunabilir. Erişkinlerde önerilen tüm aşılar ise grip, zatürre, tetanos, difteri ve boğmaca, Hepatit A ve B, zona, HPV, kabakulak, kızamık, kızamıkçık, meningokok aşılarıdır."
ZATÜRRE AŞISI ÜCRETSİZ
Prof. Dr. Erdinçler, "65 yaş ve üstündekilerin aşı takviminde; grip, zatürre, tetanoz ve zona aşıları bulunmaktadır. Ülkemizde zatürre aşısı 2016 yılından beri 65 yaşın üstündekilere ve 18-64 yaş arasında kronik hastalığı olanlara aile sağlığı merkezlerinde ve hastanelerde ücretsiz yapılmaktadır" dedi.