Yıl sonunun gelmesiyle birlikte çalışanların kullanılmayan izinleri kafalarını karıştırmaya başladı. 2019 yılında kullanılmayan izinler silinecek mi? İşte izinle ilgili soruların cevapları...
Son günlerde sizlerden gelen mesajların büyük çoğunluğunu senelik izinlerle ilgili sorular oluşturuyor.
Aslında kış olmasına rağmen senelik izinlerin tekrar gündem olmasının sebebi, yıl içinde bir kısmının kullanılmamış olması.
Çalışanların büyük çoğunluğu yazın izinlerini kullandı ama bazı bölümleri ise kaldı. Şimdi yılın bitmesiyle birlikte bu izinlerin silinip silinmeyeceği merak ediliyor. İzinle ilgili aklınıza takılan sorulardan bir kısmını burada cevaplamaya çalışalım.
Böylece izinlerinizin silinip silinmeyeceği konusuna da açıklık getirmiş oluruz.
- Kimler izin kullanabilir?
Tüm çalışanların senelik izin hakkı vazgeçilmez bir hak. İşçilerin yıllık izin için en az bir yıl çalışmaları gerekiyor. Deneme süresi de 1 yılın hesabında dikkate alınıyor. 1-5 yıl arası çalışanlar 14 gün, 5-15 yıl arası 20 gün, 15 yıl ve daha fazlası için 26 gün izne hak kazanılır.
50 yaş üstü ve 18 yaş altı çalışanların izinleri 20 günden az olamıyor. Yer altı işlerinde çalışan işçilerin yıllık ücretli izin süreleri 4'er gün artırılarak uygulanır.
- Part-time çalışanların izin süreleri nasıl hesaplanır?
İşe başladıktan sonra geçen zaman olarak hesaplanır. Çalışmadıkları günler de bu hesabın içindedir.
- İzin istenilen zamanda kullanılabilir mi?
Çalışanın bu hakkı olmasına rağmen, çalışma düzeni bakımından burada takdir hakkı işverendedir.
- Kullanılmayan izin yanar mı?
Çeşitli sebeplerle kullanılmayan izinler ya sonraki dönemde kullandırılır ya da iş akdinin feshedilmesi sırasında son maaştan parası ödenir.
Bu ödeme tazminat alınmasına bağlı olmadan yapılır.
- Nasıl bölünür?
Yıllık izin ilk bölümü 10 günden az olmamak üzere istenilen güne kadar bölünebilir.
- İzinler maaştan düşülür mü?
Yıllık izinler ücretli izinlerdir.
Çalışana maaşı tam olarak ödenir. Sigorta primleri tam olarak ödenir. Dolayısıyla maaştan bir eksilme yapılamaz.
- İzin ücreti nasıl hesaplanır?
İzin ücreti hesaplanırken 1 tam yıl hesaba katılır. 1 yıldan eksik süreler dikkate alınmaz.
Örneğin, 1 yıl 8 ay çalışan bir işçi için izin ücreti 1 yıl üzerinden belirlenir. İşçiye ödenecek miktar son çıplak ücreti ile hesaplanır. Brütten yapılacak hesaplamalarda yasal prim ve vergi kesintileri düşülür. Yani net ücret olarak ödenir.
ÖDEMELER DE ARTIYOR
● Asgari ücret değiştikten sonra asgari ücret almayanların da maaşı artar mı? Asgari ücret neleri değiştirecek? Meltem ŞAHİN
Bu günlerde asgari ücret komisyonu toplantılar yaparak 2020 yılında uygulanacak rakamı belirlemeye çalışıyor.
Asgari ücret aslında bir gösterge rakamı. Yani devlet işverene "bu rakamdan daha az maaş ödeyemezsin" diyor.
Dolayısıyla şu anda 2020 lira net olan asgari ücretle çalışan işçiler yeni asgari ücreti ocak maaşlarından itibaren alacaklar.
Bunun dışındaki çalışanların maaşlarında bu oranda zam yapılması durumu ise söz konusu değil.
Çalışanların zamları sözleşmelerle belirleniyor. Asgari ücret arttığında asgari geçim indirimi, işsizlik maaşı, tazminat gibi ödemeler artacak.
Yine yapılacak doğum, askerlik gibi borçlanma miktarları da yükselecek.
MAAŞINIZ YANMAZ
● 3 ay önce işten ayrıldım ve işsizlik maaşı için başvurdum. Şimdi iki aydır bu maaşı alıyorum. 10 ay maaş bağlandı. Ancak ben yeni bir iş buldum. Bu işe girdiğimde 8 aylık maaşım yanacak mı? Meral YÜCEL
Öncelikle hemen hatırlatalım. İşsizlik ödeneği alırken bir işe girmişseniz (bu bir gün dahi olsa) işe girdiğiniz tarihi takip eden günden başlayarak 15 gün içinde İŞKUR'a bilgi vermeniz gerekiyor. Aksi halde maaşı almaya devam ederseniz bu tespit edilir ve sizden faiziyle geri alınır. Kazanılmış haklarınız da yanar. Buna dikkat edin. İşsizlik ödeneği alırken işe girenler durumu İŞKUR'a bildirdikten sonra maaşları kesilir. Eğer yeni girdiğiniz işten ayrılırsanız ve işsizlik ödeneği hak etme şart- larını taşımıyorsanız kalan işsizlik ödenekleriniz, başvurduğunuz tarih itibariyle yeniden başlatılır. Yani kalan 8 aylık maaşınızı alırsınız.