PANDEMİ sürecinde istihdamı korumak için devreye alınan desteklerden olan kısa çalışma ödeneğinde yeni perde açıldı. Cumhurbaşkanı kararıyla, kısa çalışma ödeneği için 30 Haziran'dan önce başvuru yapmayan işyerleri de kapsama alındı. 30 Haziran'dan önce başvurmuş olanlara da yeni işçiler için de başvurma imkanı tanındı. Başvurular dün itibariyle alınmaya başlandı. Milyonlarca çalışanı ve işvereni ilgilendiren yeni dönemin detayları ise şöyle:
- YENİ BAŞVURU İMKANI:
Cumhurbaşkanlığı kararıyla kısa çalışma ödeneğine 30 Haziran öncesi başvuruda bulunmayan işyerlerinin de başvuru yapabilmeleri sağlandı. Kovid 19 nedeniyle 30 Haziran'a kadar kısa çalışma ödeneğine başvurmayan işyerleri, 31 Aralık 2020'ye kadar İŞKUR'a başvurmaları durumunda 1 Aralık 2020'den sonraki dönem için 3 ay süreye kadar kısa çalışma ödeneğinden yararlanabilecek.
- İŞÇİ İLAVE EDİLEBİ-
LECEK: 30 Haziran'a kadar Kovid-19 nedeniyle zorlayıcı sebep kaynaklı kısa çalışma başvurusunda bulunmuş olan işyerleri ilave işçileri için de kısa çalışma ödeneği talebinde bulunabilecek. Bu işyerleri daha önce kısa çalışma uygulamasından yararlanmayan işçilerini de bildirerek başvuru yapabilecek.
- MEVCUT İŞÇİLER İÇİN
YENİ İŞLEM YOK: Daha önce başvuran işyerlerinde kısa çalışmadan yararlanan işçiler için yeni bir başvuruya gerek yok. Uzatma kapsamında kısa çalışma ödeneğinden yararlanmaya devam edebilecekler.
- İŞSİZLİK ÖDENEĞİNİ
ETKİLEMEYECEK: Kısa çalışma ödeneği olarak ödenen süreler işçilerin işsizlik ödeneklerinden mahsup edilmeyecek.
- BAŞVURU E-DEVLET'TEN:
Kısa çalışma başvuruları sadece e-Devlet üzerinden 31 Aralık 2020'ye kadar yapılabilecek.
-TARİHE DİKKAT: Kısa çalışma ödeneği başlama tarihi 1 Aralık 2020 veya sonrası olarak bildirilebilecek.
Kısa Çalışma Ödeneği: 1.765,80 TL- 4.414,50 TL
Nakdi Ücret Desteği: 1.177,20 TL
İşsizlik maaşı: 1.177,20 TL- 2.354,40 TL
SOSYAL KORUMA 42 MİLYAR LİRA
● 2 milyonun üzerinde çalışana 15 milyar liranın üzerinde nakdi ücret desteği.
● 3.5 milyon çalışana 21.7 milyar lira kısa çalışma ödeneği.
●882 bin kişiye 4.4 milyar liraya yakın işsizlik ödeneği.
KİRA ARTIŞI BELLİ OLDU
Enflasyon rakamları emeklileri ve memurları ilgilendirdiği kadar ev sahipleri ve kiracıları da ilgilendiriyor. Çünkü kira artış oranları enflasyonla belirleniyor. Daha önce üretici fiyat endeksindeki 12 aylık ortalama artışa göre tespit edilen kira zamları yapılan bir yasal düzenleme ile yeniden belirlendi. Buna göre artık kira zamları üretici fiyat endeksine göre değil tüketici fiyat endeksine göre tespit edilecek. Bu durum kiracılar için bir avantaj getirdi. Çoğunlukla üretici fiyat endeksinin 12 aylık ortalamaları daha yüksek çıkıyordu. Peki kasım ayı enflasyonuna göre aralık ayında kira artışları hangi orana göre yapılacak. Ona bakalım. Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, kasım ayı enflasyonu aylık bazda TÜFE yüzde 2,3, Yİ-ÜFE yüzde 4,08 arttı. TÜFE, kasımda geçen yılın aralık ayına göre yüzde 13,19, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 14,03 yükseldi. Kira artışlarında baz alınan 12 aylık ortalamalara göre TÜFE artışı ise yüzde 12.04 olarak gerçekleşti. Buna göre Aralık ayı itibariyle kira artışı yapacak olan ev sahiplerinin artış oranı yüzde 12.04 olarak gerçekleşecek. Aralık ayında kira artışı yapan bir ev sahibi 1.000 TL'lik bir kirada zammı 120,40 TL olarak uygulayacak. Böylece yeni kira bedeli 1.120,40 TL olacak.
YASA NE DİYOR
Bu konudaki düzenleme Borçlar Kanunu'nda bulunmaktadır. Borçlar Kanunu'nun 344. maddesi şöyledir: MADDE 344 - Tarafların yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline ilişkin anlaşmaları, bir önceki kira yılında tüketici fiyat endeksindeki oniki aylık ortalamalara göre değişim oranını geçmemek koşuluyla geçerlidir. Bu kural, bir yıldan daha uzun süreli kira sözleşmelerinde de uygulanır.( 1) Taraflarca bu konuda bir anlaşma yapılmamışsa, kira bedeli, bir önceki kira yılının tüketici fiyat endeksindeki oniki aylık ortalamalara göre değişim oranını geçmemek koşuluyla hâkim tarafından, kiralananın durumu göz önüne alınarak hakkaniyete göre belirlenir.