Yaklaşık 8 milyon çalışanın maaşını belirleyen ancak neredeyse 83 milyonun hayatına dokunan asgari ücretin belirlenmesi için ilk toplantı Cuma günü yapıldı.
2021 yılında uygulanacak asgari ücret bu ayın sonuna kadar yapılacak toplantılar sonunda ortaya çıkacak. 15 kişiden oluşan asgari ücret komisyonu hem işçilerin geçim durumunu hem de işveren maliyetlerini dikkate alarak bir rakam belirliyor.
Asgari ücret aslında bir maaş kriteri olmasının yanında birçok ödeme ve ücretin sınırlarını belirleyen bir gösterge rakamı olarak da kullanılıyor.
Halen asgari ücret 2 bin 324, brüt 2 bin 943 lira olarak uygulanıyor. Sosyal güvenlik prim gelirlerini etkileyen temel gösterge asgari ücret pazarlığında 'yaşam maliyeti, salgınla mücadele dönemi, gerçekleşen enflasyon ve hedef enflasyon, refah payı' olmak üzere 5 parametre ön plana çıkacak. Son 10 yıllık artışlara bakıldığında, 2016'daki yüzde 30'luk artış dışında tüm zamların bir önceki yılın enflasyonunun 3-5 puan üzerinde gerçekleştiği görülüyor.
NELERİ ETKİLİYOR?
● TAZMİNAT MİKTARI: Asgari ücret artışı bu maaşla çalışanların kıdem tazminatlarını artırırken işçilere ödenen tazminat tavanı da artacak.
Böylece çalışanlar daha fazla tazminat alacak.
● İŞ GÖREMEZLİK ÖDENEĞİ: Raporlu olanlara ödenen iş göremezlik ödeneğinin de alt sınırı böylece asgari ücretle birlikte artmış olacak.
● TÜM ÇALIŞANLARIN ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİ: Yaklaşık 25 milyon çalışana ödenen Asgari Geçim İndirimi de Ocak ayı ile birlikte yükselecek.
● İŞSİZLİK MAAŞI: İşsizlik maaşının alt ve üst sınırları brüt asgari ücrete göre belirleniyor. Alt sınır asgari ücretin yüzde 40'ı üst sınır ise yüzde 80'i oluyor. Zamla birlikte ödenekler de artacak.
● DOĞUM, ASKERLİK BORÇLANMASI: Emeklilik için gün satın alanlar yani borçlananlar brüt asgari ücretin yüzde 32'si kadar aylık ödeme yapıyor.
Bu miktar da yükselecek.
● BAĞ-KUR, İSTEĞE BAĞLI, GÜNDELİKÇİ PRİMLERİ: Kendi namına çalışanlar ile isteğe bağlı sigorta ödeyenlerin prim ödemeleri de asgari ücretle birlikte yükselecek.
● GENEL SAĞLIK SİGORTASI PRİMİ: Brüt asgari ücretin yüzde 3'ü kadar olan GSS primi zamla birlikte yükselecek.
● YAŞLILIK, EVDE BAKIM, ENGELLİ MAAŞINDAN YARARLANMAK
İÇİN GELİR SINIRI: Bu tür sosyal ödemelerin verilmesi için haneye giren gelir miktarı da asgari ücretle belirleniyor. Böylece bu rakamlar da yükselecek.
● KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ: Kısa çalışma ödeneği maaşın yüzde 60'ı kadar oluyor. Dolaylısıyla en düşük ödenek brüt asgari ücrete göre belirleniyor. En yüksek ödenek ise brüt asgari ücretin yüzde 150'si kadar oluyor. Bu yüzden kısa çalışma ödeneği de asgari ücretle birlikte artacak.
NASIL BELİRLENİYOR?
Asgari ücreti, 5'er işçi, işveren ve devlet temsilcisi olmak üzere 15 kişiden oluşan asgari Ücret Tespit Komisyonu belirliyor. Bu komisyonda, işveren tarafını TİSK, işçi tarafını ise en fazla üyeye sahip konfederasyon olduğu için Türk-İş temsil ediyor. Bakanlığın belirlediği üyelerden birinin başkanlık ettiği komisyon, en az 10 üyenin katılımıyla toplanıp, oy çokluğuyla karar veriyor.
ERKEN EMEKLİLİĞİ UCUZA GETİRİN
Doğum ve askerlik borçlanması planlayanlar dikkat! Asgari ücretteki artışla birlikte doğum ve askerlik borçlanmasında taban ve tavan tutarlar artacak. Bu nedenle bu ay borçlanma yapanlar daha az ödemeyle erken emeklilik imkanını yakalayacak.
Şu anki asgari ücrete göre 1 çocuk için 2 yıllık (24 ay) doğum borçlanması yapılırsa, en az 22 bin 602 lira ödeniyor. Yine bu yıl bitmeden askerlik borçlanması yapanlar 540 günlük (18 ay) borçlanma için en az 16 bin 951 lira veriyor.
Asgari ücret yüzde 15 zamlansa, kadınlar için 3 bin 390, erkeklerde 2 bin 542 lira fark oluşacak. 2 yıllık doğum borçlanması 25 bin 992 liraya, 18 aylık askerlik borçlanması da 19 bin 494 liraya yükselecek.