Korona virüsler tek zincirli RNA virüsleridir ve yüzeylerindeki çubuksu uzantıları ve çıkıntıları taç şeklinde olduğu için 'taç'ın Latince karşılığı olan 'Korona'dan ismini alır. İnsan, yarasa, kedi, domuz ve yılan gibi sürüngenlerde izole edilmektedir. Korona virüsü (CoV) hep vardı: Tıp dünyasında, soğuk algınlığından ortadoğu solunum (MERS-CoV) ve şiddetli akut solunum sendromuna(SARs-CoV) kadar çok ciddi hastalıklara yol açan büyük bir virüs ailesi olarak biliniyor. Bu ailedeki çoğu suj, soğuk algınlığı yapsa da ilk kez 2003 yılında uluslararası acil durum ilanına kadar giden bir salgının ana etkeni olmuş, ardından Suudi Arabistan orijinli MERS-CoV ve nihayetinde de SARS ile daha önce de dünya gündemine oturmuştu.
Bu seferki de Çin kaynaklı ve hızla yayılıyor. Hafta başı itibari ile vaka sayısı 3000'i, ölenler ise 180'i geçmiş durumda. Üstelik Çin Sağlık Bakanı Ma Xiaowei'ye göre,virüs bulaşıcı özelliğini giderek artırıyor. Devlet Başkanı Şi Jinping de bizzat virüsün yayılma hızı konusundaki endişelerini dile getirdi.
İLETİŞİM YOK
Halihazırda salgının çıktığı Hubei Eyaletine bağlı Vuhan kenti karantinaya alınmış durumda. Bu bölge idaresine bağlı 10 şehir var. Tüm bu bölge şehirlerinde giriş çıkışlar, özel araç transferleri yasaklı. 11 milyon nüfuslu olan bölge, ölü ve terkedilmiş bir görünümde. Yollar bomboş. Taksi ve kitle ulaşım imkanları yok çünkü Çin Hükümeti hastalık yayılmasın diye toplu taşım hizmetlerini askıya aldı.
İnsanlar, imece türü bir yardımlaşma içinde hastalarını taşıyorlar.
Hastalığın inkübasyon süreci denilen ve virüs alınmasına rağmen hiçbir belirtinin olmadığı 1-14 günlük dönemde bile etrafındaki insanlara geçebildiği tespit edildi. Bu önemli çünkü daha önce de ölümcül bir salgın olarak hatırlarda olan SARS ve EBOLA benzeri Korona virüs enfeksiyonlarında hastalık, tüm belirtileri ile ortaya çıkınca bulaşma özelliği kazanıyordu!
Virüs, aralık ayında görüldü ve şimdilik 2019-CoV ismi verildi. Halihazırda bir tedavisi bilinmiyor ve Çin dahil 14 ülkede tanımlanmış durumda. Bu ülkeler arasında Fransa, ABD, Avustralya, Tayland ve Güney Kore var.
KÜRESEL ACİL DURUM
Korona virüs ile ilgili olarak tüm sağlık otoriteleri endişeli çünkü 2002 yılında, yine Çin kaynaklı bir başka Korona virüsünün yol açtığı SARS(Akut Solunum Yolu Enfeksiyonu) ile hastalanan 8098 kişinin 774'ü vefat etmişti. Her ne kadar WHO (Dünya Sağlık Örgütü), salgına bağlı küresel bir acil durum ilanı gerçekleştirmese de araştırmalarını sıkı tutuyor. Nitekim örgüt genel direktörü ve kendisi de kamu sağlığında bir otorite olan Etiyopyalı Dr. Tedrus Adhonam Ghebreyesus Çin'e gitti. Dr.Tedrus, WHO'nun 3-8 Şubat'ta Cenevre Merkez Ofis'te yapacağı yönetim kurulu toplantısının gündemini de Aralık- CoV oluşturacağını teyit etti. Bazı bilim adamları da iyimser beyanlar dile getiriyor.
SPEKÜLATIF YORUMLAR
Örneğin Edinburg Üniversitesi'nden Profesör Doktor Mark Woolhouse: Bu virüs, soğuk algınlığı benzeri bulgular yol açıyor ve SARS kadar ciddi bir profil göstermiyor. Bu konuda bilim çevrelerinde spekülatif yorumlar da yok değil: Laboratuar ortamında genetik maniplasyonlarla ortaya çıkarılan bir virüs olduğu, birkaç haftaya kadar da stoklanan yeni ilaçların satışa sunulacağına kadar!
Ortadaki klinik durum ise, yüksek ateş ve kuru öksürük ile başlayan hastalık olduğu, yaklaşık bir hafta sonra nefes darlığı ile dramatik hale geldiği, bunların üzerine eklenen böbrek yetmezliği ve ishal ile hastalar haftalarca tedavi altında kalmak zorunda kaldıkları.