Genel kanı böyle... Bu yıl piyasalar açısından zor bir yıl olacağa benziyor. Bazı uluslar arası kuruluşların, Türkiye'deki aracı kurumların raporlarına göz attım... Tahminlerini ne kadar tutturabildiklerini izlemek için. 2012 yılı için oldukça kötü, 2013 içinde oldukça iyi beklentiler inşa edilmiş. Sonuçta tam tersi olmuş, iki yıl önce borsalar zirve yaptı, tahvil faiz oranları belirgin bir şekilde geriledi, çok tatminkar olmasa da özellikle gelişmekte olan ülkeler ortalama yüzde 5'ler civarında büyüdüler. Geçen yılı hatırlatmaya gerek yok, malumunuz piyasalar ters yüz olmuştu.
Acaba bu yıl için piyasa aktörlerinin karamsar beklentileri gerçekleşecek mi? Yoksa diğer yıllardaki gibi tersi mi olur? Bu yılın olası gelişmelerine değinelim.
Küresel büyüme ile başlayalım...
Merkez Bankası'nın da dikkate aldığı Consensus Forcasts'in yaptığı çalışmalara göre dünya ekonomisi büyüme hızı yüzde 3.1 seviyelerinde kalacak. ABD'nin yüzde 2.7, Euro bölgesinin yüzde 0.8 (Bu arada The Economist'in Euro bölgesi için tahmini yüzde 1) sorunlu ülkelerden bir tek Yunanistan küçülmeye devam edecek, İtalya ve İspanya sırasıyla yüzde 0.4 ve 0.3 büyüyecekler. Gelişmekte olan ülkelerde büyüme hızları yine gelişmiş ülkelerin üzerinde olacağı öngörülüyor. Çin yüzde 7.7 ve Hindistan yüzde 6.6 büyüme hızına ulaşacaklar.
ZAYIF DIŞ TALEP
İktisadi faaliyetlerin 2014'de de düşük seviyelerde kalması Türkiye'nin işini biraz daha zorlaştırabilir. Çünkü, zaten zayıf seyreden dış talep bu yılda devam ederse büyüme hızı yüzde 4'leri zor bulur. Daha da kötüsü, büyüme için iç talebe yüklenmek gerekir ki bu da kredi hacminin ve cari açığın yukarı yönlü baskı altına girmesi anlamına gelir.
Düşük küresel büyümenin emtia fiyatları üzerindeki etkisine de kısaca vurgu yapalım yeri gelmişken. Emtia genel endeksi 2013'de yüzde 3.5 oranında artmış. Bu dönemde enerji fiyatları yüzde 4.5, endüstriyel metal fiyatları yüzde 5.6 ve değerli metal fiyatları yüzde 8.8 oranında artarken, tarım fiyatları yüzde 3 oranında gerilemiş. Eğer büyüme hızı yatay bir patika izlerse emtia fiyatları da baz etkisiyle biraz aşağı doğru gevşeyebilir. Zaten, vadeli işlem sözleşmeleri de emtia fiyatlarında artış beklentisinin olmadığının işaretlerini veriyor.
Enflasyona geçelim... Dünya ekonomisi enflasyonu yüzde 3 civarında yılı kapatması bekleniyor. ABD'nin yüzde 1.9, ki bu da gevşek para politikalarının devamı için yeterli bir seviye, Euro bölgesinin yüzde 1.5, Çin'in yüzde 3.2 ve Hindistan'ın yüzde 7.3 seviyesinde olacak enflasyon oranları. Kısacası, büyüme hızına paralel bir şekilde çok az bir kıpırdanma öngörülüyor enflasyonda.
SORUN GÖRÜNMÜYOR
Piyasaların pek tadı olmayacak yeni yılda. FED bu ay tahvil alımını 10 milyar dolar aşağı çekecek. Şubat'ta toplantısı yok. Mart'ta bir 10 milyar azaltım gelebilir. Kademeli ve ılımlı çıkış stratejisini sürdürürse FED, yabancı sermaye akımlarındaki oynaklık korktuğumuz gibi olmaz. Bir de işsizlik oranının yüzde 6.5 seviyesinin altına inmesine kadar sıfıra yakın politika faiz oranını korursa gerek borsalardaki kan kaybı gerekse kurlardaki sıçramalar sınırlı düzeylerde kalır. Ancak, çıkışta şahinlerin baskısıyla 10 milyarı artırarak ilk yarı yılda çıkışı tamamlar, bu arada işsizliğin düşmesi ve tahvil faiz oranları baskısıyla yıl içinde politika faiz oranını 50 ya da 75 baz puanlık artış ile yüzde 1'e yükseltirse işte o zaman gelişmekte olan ülke merkez bankaları faiz artırımına gitmek zorunda kalırlar.
Sözün özü beklentileri göz önünde bulundurduğumuzda piyasalara açısından 2014 zor bir yıl olmayacak gibi görünüyor. Ama Türkiye piyasaları için bu kadar rahat yorum yapamıyoruz. Zira siyasi gelişmeler ekonominin önüne geçmiş durumda.