İnsanlar için de kurumlar için de devletler için de her şey sürekli değişiyor. Mesela, 50 yıl önceki dünyanın insanı daha kolektif bir hayatın içinde yaşıyordu. Oysa bugün toplumsal ilişkiler birey hayatını merkeze alan bir yapılanma düzeninde yaşanıyor. Daha 20 yıl önce kurumlar için önemli olan uzmanlıktı. Şimdi öğrenen organizasyon uygulamaları, mavi okyanus teorileri kurumların geleceğine yön veriyor. Ülkelere bakalım: Dünyanın en büyük gücü Amerika değişme ihtiyacı hissediyor ve hiç olmayacak bir işi gerçekleştirerek bir zenci politikacıyı başkan seçiyor.
50 yıllık Ortadoğu politikasını yeniden gözden geçiriyor. Yunanistan milli düşmanı Türkiye ile dostluk geliştirme ihtiyacı duyuyor. Türkiye'nin AB üyeliğini destekliyor. Türkiye eski düşmanlarıyla dost oluyor. Suriye ile başlayan yeni sürecin Hatay ve çevresine nasıl bir canlılık getirdiğini yörenin insanına sormak gerekiyor. İsrail değişimi anlamakta direndiği için kıvranıyor ve bu herkes tarafından görülüyor.
***
İşte 2010 tarihindeyiz. Türkiye kendine çeki düzen veriyor. Mercedes kaportasının içindeki Murat 124 motoru bu kaportayı taşıyamıyor. Türkiye iç aksamını ekonomik ve diplomatik büyüklüğüne uygun ölçülerde yeniliyor. Bu tarihin Türk milletine verdiği yeni rolün gereğidir ve kimse önünde duramaz. Eskiden Genelkurmay'ın ışıkları yanınca veya bildiri yayınlanınca başbakanlar istenileni imzalardı.
Anayasa Mahkemesi elektronik muhtıralara duyarlı davranırdı. Oysa şimdi ışıklar yansa da, orgeneraller gövde gösterisi yapsa da, bildiriler yayınlansa da, ülkenin savcıları ve hakimleri hukuk neyi emrediyorsa öyle davranıyorlar. Onları hiçbir ürkütücü organizasyon korkutamıyor. Çok değil 12 yıl önce bir general ülkenin seçilmiş başbakanına, "pezevenk" diye hitap etmişti. Herkes bu ağır hakareti sineye çekmiş ve susmuştu. Şimdilerde ülkenin başbakanını küfürlü parola konusu yapan dangalak askerlerin başına gelecekleri herkes seyretsin.
***
Asker değişecek. Çünkü herkes değişiyor. Ak Parti'nin içinde siyaset yapan insanların 10 yıl önceki davranışlarına bir bakalım. Tarz, davranış ve fikirlerde müthiş değişiklikler görürüz. Başbakan Erdoğan dünyayı tanıdıkça, devleti ve toplumu tanıdıkça daha çoğulcu bir politikacıya dönüşmedi mi? Sadece asker değil, yargı da değişecek. Anayasa Mahkemesi Başkanı, "İdeolojiyi yargıya karıştıranlar onursuzdur" deyince, toplantı salonunu terk edenlerin dönemi bitiyor. Gazeteci ve yazarlara akıl dışı cezalar vererek ya da mahkemelere müdahale ederek herkesi korkutacaklarını sanıyorlarsa, çok yanılıyorlar. Verdikleri her hukuk dışı karar onların sadece bugününü değil, geleceğini de onursuzlaştıracaktır.
Şunu da unutmayalım: Sadece statükonun esiri olmuş kurumlar değişmek zorunda değil, değişim talep edenlerin de sürekli olarak değişmek gibi bir zorunlulukları var. Çünkü, değişim metaforu da bir süre sonra statükoya dönüşüyor. Değişim talep edenler bu taleplerini ve gereklerini çatışarak değil, uzlaşarak, anlaşarak ve direnenleri anlayarak hayata geçirmelidirler.
Bu da değişim isteyenlerin üzerine vazifedir.