İzmir için nasıl ki; Türkiye'nin batıya açılan kapısı gibi klişe bir söz varsa; bunun yolunun Yunanistan'tan geçtiği de genel kabul görür bir gerçek. Komşularıyla siyasi, ticari ve ekonomik ilişkilerde iyi bir ivme yakalayan Türkiye, diplomatik anlamda son yıllarda en önemli aşamalardan birisini de Yunanistan ile gösterdi. Bir zamanların kavgalı, savaşın eşiğine gelen-getirilen anlayışı gitti, yerine ekonomik ilişkilerin daha sağlamlaştırıldığı, köklü kültürel bağların her fırsatta vurgulandığı bir dönem geldi. Ankara'nın bu tutumuna en somut destek ve hatta öncülük etme rolünü de; İzmirli işadamları üstlendi. Hakkını yemeyelim bu konuda İTO Başkanı Ekrem Demirtaş'ın katkısı çok büyük. Henüz yeni yapılan Türk-Yunan İş Forumu'na, Ege kıyısındaki hemen tüm il ve ilçe ticaret odaları başkanları ile Yunan adalarındaki oda başkanları ve işadamları katıldı. İki ülke arasındaki ticaret çeşitliliğinin arttırılması ve özellikle gıda alanında yapılacak işbirliğinin geliştirilmesinin vurgulandığı iki günlük forumun meyveleri alındı elbette. Sadece İzmir ile ticari hacmi değil, Yunanistan'a ihraç edilen malların İzmir Limanı üzerinden gidiyor olması, Türkiye ile Yunanistan arasındaki köprünün adresini de belli ediyor zaten. İzmir-Atina arasında 3 havayolu şirketinin seferleri başlatması, deniz ulaşımının güçlendirilmesi çalışmaları da, iki ülke arasındaki yaklaşık 4 milyar dolarlık ticaret hacminin artmasına da işaret ediyor. Son 15 yıldır zirveler, toplantılar ve karşılıklı ziyaretlerle süren bu süreç neticesinde dış ticaretimiz 15 kat büyüdü. Çok değil, henüz 10 yıl önce yüz milyon dolarlarla konuştuğumuz hacmi önümüzdeki dönemde 10 milyar dolara çıkartmak hedefi etkileyici.
İTO'NUN 9. ZİRVESİ
İTO'nun bu ilişkideki köprü rolünün tekrar vurgulanacağı ve bana göre daha da önemlisi; zamanlama açısından herkesin daha dikkatle izlemesi gereken bir zirve yaplıyor haftaya. Türkiye Ege Kıyıları ve Yunanistan Ege Adaları Ekonomi Zirveleri'nin dokuzuncusu toplanıyor Atina'da Salı günü. Dış Ticaretten Sorumlu Devlet Bakanı Zafer Çağlayan da katılacak bu geziye ve İzmir heyeti 200 kişiyle yerini alacak. Ticari ilişkilerin geliştirilmesi asıl hedef elbette ama; zamanlamaya tekrar dikkat çekmek istiyorum. Dünyayı saran ekonomik krizden en fazla etkilenen Avrupa ülkelerinin başında Yunanistan geliyor. Daha önceki yıllarda, Türkiye'nin krizleri sürerken burada yapılan zirvelerin aksine ilk kez, Yunanistan'ta bir kriz varken orada yapılacak böylesine bir zirve. Bana göre; Yunanistan'ın yaşadığı bu kriz; böyle bir toplantı için en uygun zaman. Krizden fırsat çıkarmak isteyenler, yerinde oturanlar değil, fırsatları değerlendirenlerdir. İTO Başkanı Demirtaş da zaten, Yunanistan'ın yaşadığı bu ekonomik durumun iki ülkenin ticaretini ve kapasitesini arttırması için en uygun ortam olduğuna işaret ediyor. Hizmet ve ticaret ağırlıklı bir ekonomiye sahip sanayi ürünlerini çok büyük oranda ithal eden Yunanistan'in, kriz ortamında maliyeti düşürebilmek için yanıbaşındaki Türkiye'den bu ithalatı gerçekleştirmesi en doğru tercih olacak. Tekrarlamakta fayda görüyorum ki; krizler her zaman kötü değildir; yeni fırsatlar ve yeni işbirlikleri için uygun ortamlar olarak da değerlendirilebilir. Buna sadece ekonomik olarak bakmamak lazım. Bu ilişkilerin siyasi de önemli artıları olacaktır. İşte bu nedenle; İTO'nun öncülüğünde gerçekleşecek yeni zirve, çok ciddi bir kriz yaşayan ve bir çıkış arayan Yunanistan ile Türkiye arasındaki ilişkilerde çok önemli bir farkındalık yaratacak, kazandıracaktır.
EBSO'nun yeni pazar arayışı
Sözü ekonomiden açınca ekonomiyle devam edelim. Ticaret Odası'nın Avrupa'ya uzanan yoluna karşılık sanayiciler de aynı tarihlerde Şam'a gidiyor. 50 kişiyi aşkın heyetle yapılacak ziyarette iki ülke arasındaki ekonomik işbirliği imkanlarının arttırılması hedefleniyor. Yine kriz dönemiyle ilgili olarak, yeni pazar arayışıyla beliren EBSO'nun bu ziyaretinin de çok önemli olduğunun altını çizmek isterim. Humus ve Halep şehirlerinde de işadamlarıyla bir araya gelecek olan işadamları, büyüyen Suriye pazarındaki İzmir'in payını arttırmayı hedefliyor. Bir süre önce Başbakan Erdoğan'ın Suriye ziyareti sırasında iki ülke arasındaki vize uygulamasının kaldırılması da önemli avantaj sağladı. Son iki yılda 400 milyon dolardan 1.8 milyar dolara çıkan ticaret hacmimizde iki yıllık süreçte hedef; 5 milyar dolara ulaşmak. Ocak ayında yürürlüğe giren serbest ticaret anlaşması sonrasında yeni işbirliği imkanları ve önemli teşvik ve imtiyazlar sayesinde bu pazarın İzmirli yatırımcılar tarafından en kısa süre içinde keşfedilmesi gerekiyordu. EBSO Başkanı Ender Yorgancılar liderliğinde önümüzdeki hafta gerçekleşecek bu ziyaretin, 300 milyon nüfuslu Arap ülkelerinin önemli bölümüne yaygınlaşacağını söylemek artık hayal değil...