Bir gazetenin ekonomi sayfasında şu haber vardı; "ABD hisse senetleri, politika yapıcıların İngiltere'nin AB'den çıkışının (Brexit) olumsuz etkilerini sınırlamayı taahhüt edeceklerine ilişkin iyimserlikle birlikte, Perşembe günü düzenlenen referandumun ardında iki gün süren satış dalgası sonrası, yaklaşık dört ayın en hızlı yükselişini gerçekleştirdi." Başka bir gazetede de benzer haberler vardı; hareketler aynı ama piyasalar farklı... ABD değil gelişmekte olan ülke piyasaları da Brexit olumsuz etkisini üzerinden atmışlar, iyimserliğe geçmişler...
Sizce hisse senetlerinin, faiz oranlarının ve kurların son aylarda belki de son yıllarda yaptıkları bir aşağı bir yukarı hareketlerinin bilimsel açıklaması olabilir mi?
Fazla açıklamaya gerek yok aslında... Bizim klasik tahterevallimiz devrede... Düştü al, yükseldi sat. Bir aşağı bir yukarı.
Düşünsenize düz duran bir tahterevalliyi? Üzerinde eğlenmek mümkün mü? Küresel ekonominin büyümediği, dış ticaret pastasının küçüldüğü, merkez bankalarının yeni likidite enjekte etmemeleri, hisse senetleri ve emtialarda balon oluşması gibi faktörler tam anlamıyla piyasaları sıkıştırmış durumda... Bu yüzden belli oranda kar marjı açabilmek için varlık fiyatlarının bir aşağı bir yukarı gitmesi gerekiyor.
YÜKSEK MARJLAR
Resim her ülke için aynı...
Bizim piyasaları değerlendirmek için Dolar TL kurunu ele alalım...
Nisan başında 1 dolar 2,8197 seviyesindeymiş. Sadece bir hafta sonra 2,8556'ya yükselmiş, iki hafta içinde yeniden 2,8081'e gerilemiş. Mayıs ayının ilk haftasında 2,9433'e çıkıp ayı 2,9123 ile kapatmış.
Haziran'da ise 2,8874, 2,9353 ve bugün 2,90'lar... Nisan ayında çıkış yüzde 1,4, iniş yüzde 2,09 seviyesinde olmuş.
Yatay gitse yüzde 1'in altında karla yetinecekti dolar pozisyonundakiler, zikzak ile kar marjlarını yüzde 3,5'a kadar çekmişler.
Mayıs ve Haziran'da iniş çıkışlarda ilk olarak yüzde 5, ardından -2,1 ve ay sonunda 1,7 oran ortaya çıkıyor. Al sat stratejisi ile dolardan iki ayda yüzde 10'a yakın kar yapmış para sihirbazları...
Bakın bu arada borsa nasıl hareket etmiş?
BIST 100 76,711 seviyesinden 70,949'a düşüyor. 18 Nisan'da 86 bin 343 ile zirve yapıyor.
Mayıs 76 ve 79 bin aralığında gidip geliyor. Ve Haziran 2, 3 bin düzeyinde iniş çıkış yapıyor. Borsada kar marjı kurları katlıyor; yüzde 18,5, yüzde 8,5 ve yüzde 3,6'lara kadar çıkmış değişim oranları. Tabii borsa ve kur hareketleri arasında negatif ilişki var. Dolar düşerken borsa yükseliyor yada tersi gerçekleşiyor.
GEREKÇE BOL!
Kısaca kur ve borsa değişimini toplarsak bir yatırımcının karını hesaplamış oluruz. Dolar yükseldiğinde dolarını satıyor.
O sıra borsa dip yapmış durumda...
Düşükten hisse senedi alıyor. Sonra FED, jeopolitik riskler, Brexit... Sığınacak gerekçeden bol ne var?
Dolduruşa getirdikleri küçük yatırımcılar olmasa bu marjlar açılmayacak, bu denli yüksek karlar oluşmayacak... Temmuz'da FED toplantısı öncesinde tahterevalli yeniden işlemeye başlar. Aslında tüm piyasa aktörleri çok iyi biliyorlar ki küresel ekonomi ve piyasalar tam bir çıkmaz içindeler. Gelişmiş ülke merkez bankalarının oluk oluk akıttıkları bu kadar likidite nasıl geri çekilecek? Şişen varlık balonları ne olacak?
Naçizane önerilerle yazımı sonlandırayım... Döviz borcuna kesinlikle girmeyin.
Hisse senetlerinde mümkün olduğunca seçici olmaya çalışın ve spekülatif alım satımlardan uzak durmaya çalışın.