Özellikle okula başlama çağındaki çocuklarda üst solunum yolu enfeksiyonları ve kulak enfeksiyonlarının içinde bulunduğumuz günlerde daha sık gözlendiğine dikkat çeken Op. Dr. Fırat Demirtaşoğlu, "Bu durum, toplu yaşanan her yerde enfeksiyon sıklığının daha fazla olması ve enfeksiyon bulaşının daha kolay olmasından kaynaklanıyor" diyor. Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Fırat Demirtaşoğlu ile, çocuklarda sık karşılaşılan üst solunum yolu enfeksiyonları, tedavileri ve korunma yolları hakkında konuştuk.
-Çocuklarda enfeksiyon hastalıkları ne zaman tehlikeli olabiliyor?
Basit bir gribal enfeksiyon, çocuklarda yinelediği zaman geniz etinde büyümeye, geniz etinde büyüme de bir kısırdöngü çerçevesinde sık üst solunum yolu enfeksiyonlarına sebep olabiliyor. Özellikle aile öyküsü olan çocuklarda sık rastladığımız, sık yineleyen bademcik iltihabı öyküleri gelişebiliyor çocuklarda. Okul çağı ve kış dönemi ile birlikte bu enfeksiyonlarda belirgin bir artış oluyor. Özellikle 5 yaşına kadar olan çocuklarda yüzde 80-90 oranında sık orta kulak enfeksiyonları gözleniyor.
-Orta kulak enfeksiyonu hangi belirtileri verir?
Orta kulak enfeksiyonları:
* Çocukta işitme kaybı
* Kulakta ağrı
* Kulakta dolgunluk hissi ile
seyreder.
-Orta kulak enfeksiyonu nasıl tedavi edilir?
Orta kulak enfeksiyonları bazen basit bir ilaç tedavisi ile tamamen iyileşir. Bazen de cerrahi girişimle, ventilasyon tüpü yardımı ile enfeksiyonun cerrahi ile boşaltılması sağlanır.
-Ne zaman ameliyat öneriliyor?
Geniz eti ve bademcik enfeksiyonları yılda belli bir sayının üzerinde görüldüğü zaman, özellikle bademcik enfeksiyonları yılda 4-5'i geçtiği zaman ameliyat öneriliyor. Geniz etine bağlı kulakta sıvı birikimi ve yineleyen kulak enfeksiyonları olduğunda, ciddi burun tıkanıklıkları, horlama, sinüzit gibi enfeksiyonlar olduğunda ameliyat öneriliyor.
OKUL BAŞARISI ETKİLENİR!
-Bu şikayetler çocuklarda büyüme geriliğine de yol açıyor değil mi?
Büyüme geriliğinden ziyade, gelişme geriliği yaratabilir. Sık tekrarlayan enfeksiyonlar nedeniyle çocuklarda iştahsızlık ve buna bağlı olarak kilo kaybı görülebilir. Yine sık tekrarlayan enfeksiyonnlar çocuğun okuldan geri kalmasına, kulak enfeksiyonları işitmesinin azalmasına ve bu nedenlerin hepsi birden okul başarısının düşmesine yol açabilir. Bunların çoğu geri dönüşü olan şikayetlerdir ve kalıcı değildir.
-Çocukların bağışıklık sisteminin gelişiminin tamamlanmasında 5 yaş eşik olarak kabul ediliyor, bu doğru mu? Hayır böyle belirlenmiş bir eşik yaş yok. Genellikle immünite 11-12 yaşta tamamlanır. 11-12 yaşa kadar bir çocuğun immünitesi tam olarak gelişmemiş olabilir. Genel bir yaş vermek çok doğru değil. Kimi çocuklarda 2-3 yaşından sonra bağışıklık sistemi kuvvetlenir ve enfeksiyon sıklığı normale döner. Kimi çocuklarda ise sık enfeksiyonlar 11-12 yaşına kadar devam edebilir.
YILDA 7-8 NORMAL SAYI
-Halk arasında "Hastalanmayan çocuktan kork" derler.. Hastalandıkça çocuğun güçlendiği inancı doğru mu?
Bir çocukta yıl içinde 7-8 üst solunum yolu enfeksiyonu görülmesi çok anormal bir durum değil. Üst solunum yolu enfeksiyonlarını, geniz eti, bademcik enfeksiyonu ve kulakta problem yönünden değerlendirmek gerekiyor. Bunlar yoksa, basit gribal enfeksiyonların çocukta bir yılda 7-8 kere görülmesi anormal bir durum değildir.
-Bu hastalıklarda çocuğu çocuk doktoruna mı, kulak burun boğaz hekimine mi götürmeliyiz?
Kulak Burun Boğaz ile ilgili rahatsızlıklarda mutlaka bir KBB hekiminin görmesi gerekir. Tabii ki çocuğu sürekli takip eden bir çocuk doktoru vardır. Ama çocuğun ilaçlarla başedilemeyen, yineleyen kulak burun boğaz enfeksiyonlarının mutlaka bir kulak burun boğaz hekimi tarafından değerlendirilmesi gerekir. Bu her basit enfeksiyon için geçerli değil. Bunları zaten aileler fark ediyor. Komplike enfeksiyonlar, ilaç tedavisine yanıt vermeyen, sürekli tekrar eden enfeksiyonlarda hastayı, bu işte uzmanlaşmış hekimlerin görmesinde fayda var.
-Çocukları hastalıklardan korumak için yapabileceğimiz bir şey var mı?
Piyasada immüniteyi artırdığı söylenen bazı paramedikal ilaçlar var. Bununla ilgili benim kişisel tecrübemi soruyorsanız, bu ilaçları kullanıp da çocukların vücut direncinin arttığını ve daha sağlıklı olduklarını görmedim açıkçası. Kullanılmasında sakınca var diyemem ama çok da faydalı olduklarını düşünmüyorum.
AŞI ÖNERİLMİYOR
-Çocuklara grip aşısı önerir misiniz?
Grip aşısı belirgin kronik rahatsızlığı olan çocuklarda ve yetişkinlerde önerilen bir aşıdır. Yani bir böbrek yetmezliği veya kalp hastalığı olan çocukta, gribal enfeksiyon çocuğun sağlığını ciddi şekilde tehdit edecekse, bu çocuklarda grip aşısı önerilir. Sağlıklı bir çocuk için grip aşısını önermiyorum.
-Hijyen kurallarına dikkat etmek çocukları bu hastalıklardan korur mu?
Kesinlikle korur. Hijyen kuralları mutlaka çocukları öğretilmeli ve uygulanmalıdır. En çok bulaş, genellikle burun ve eller yoluyla olmaktadır. Ellerin temiz tutulması, sürekli yıkanması, hapşıran bir kişiden mümkün olduğunca uzak durulması çocuğu hastalıklardan koruyacaktır. Gribe yakalanan çocukların da okul ortamından uzaklaştırılması, diğer çocukların sağlığı açısından şarttır.
ANNE SÜTÜ KORUYOR
-Henüz okula veya kreşe gitmeyen daha küçük yaştaki çocuklar için öneriniz nedir?
İki yaşına kadar olan çocuklar için, vücut direncinin korunması ve bağışıklığın güçlenmesi için anne sütü çok önemli. Bu çocuklar için annelerin yapabileceği en iyi şey, anne sütünü düzenli vermek. Ayrıca hijyen kurallarına dikkat etmek ve çocuğun hasta kişilerle yakın temasını önlemek yararlı olacaktır. Yine de bütün bu şartları sağlasanız da çocuk hasta olabilir, çünkü enfeksiyon sıklığı çocuğun immünitesi ile ilgili bir durum.