Klasik deyim ile krizi fırsata çevirmenin alasına son birkaç aydır borsalar yoluyla tanık oluyoruz. Küresel kriz sürecinde borsalarda sıkışıp kalmış ve büyük kayıplara maruz kalmış yatırımcılara aslında boşuna üzülmüşüz. Çünkü, onlar kayıplarının katbe katını çıkarıyorlar bugünlerde.
Her krizin hemen ardından ortalığın toz duman olmasını fırsat bilen para sihirbazlarının bu durumu gayet güzel değerlendirdiklerini çok iyi biliyoruz. Aynı resim ortaya çıktığında benzer filmi bize izletiyorlar. Biz de sıkılmadan her defasında zevkle seyrediyoruz. Başrol oyuncuları değişmiyor tabi ki, sıcak para yani kibarca yabancı sermaye. Yardımcı oyuncular ise Türkiye'den. Senaryo ise her zamanki gibi aynı. Bazı kuruluşlar tarafından Türkiye ekonomisinin krizden çok hızlı çıkan ülkeler listesinin başında geldiği, firmalarımızın milyar dolarlık iş bağlantısı yapacaklarını, mütiş bir potansiyelin olduğu türünden raporlar yazılır ve medya kanalıyla empoze edilir.
Nisan ayında 100 TL ile borsada hisse senedi pozisyonu alan bir tasarruf sahibi Eylül ayı başında 205 TL'nin sahibi oldu. Yani sadece beş ay gibi bir sürede yüzde 100'ün üzerinde bir kazanç elde etti. Yıllık bazda bileşiği yüzde 200'leri aşıyor. Faizlerin tek haneli olduğu, hazine kağıtları dahil, bir dönemde iyi kazanç değil mi?
BİLEŞİK KAP
Borsada hisse senetleri fiyatları yükselirken, diğer taraftan kurlar aşağı doğru gevşiyor. Tıpkı bileşik kaplar gibi... Nisan'da endeks 26 bin seviyesinde iken dolar TL kuru 1.68 seviyesinde idi. Mayıs'ta endeks 34.5 bin olurken, kur 1.57'ye indi. Ters yönlü hareket Haziran'da da devam etti; endeks 36.8 bin, kur 1.53'e düştü. Temmuz ve Ağustos'ta da aynı trend gerçekleşti. Özetle, hem hisse senetlerinden hem de kurlardan kazandılar. İşte katmerli kazanç buna denir.
Kısa ve kolay yoldan kazanç sağlayanların bize metiyeler dizmesini anlayabiliyorum. Ancak, yabancı sermayenin yüksek faiz için gelmediğini bu vesile ile kanıtlamaya çalışanları gerçekten anlamıyorum. İleride tanık olacağız hep beraber. Borsa doyum noktasına geldiğinde ya çıkacaklar ya da kalmak için yüksek getirili diğer enstrümanları talep edecekler. Daha açık bir ifade ile hisse senetlerinden alacaklarını alacaklar, sonra sıra hazine kağıtlarına gelecek. O zaman vermeyin yüksek getiriyi, bakın kalıyorlar mı?
DÜŞÜK FAİZLER
Kriz Büyük Buhran'dan sonraki en büyük krizden birisi idi. Tarihi küçülme rakamlarını, hızla yükselen işsizlik verilerini gördük. Dip noktaya indik. Tabiki sürekli orada kalmayacaktık. Sonra kısmi toparlanma başladı. Olumlu veriler geldikçe kaygılar yerini çoşkuya bıraktı.
FED Ağustos ayında yaptığı toplantı sonrasında işlerin düzeldiği ve resesyondan çıkıldığı mesajı verdi ve faiz oranlarını yüzde 0-0.25 seviyesinde tuttu. Avrupa Merkez Bankası da yüzde 1 düzeyini korudu. Bir süre daha gevşek politikalar ile devam edilecek.
Merkez Bankası da son ana kadar faizleri aşağı çekmeye çalışacak. Tabi, bu durumda katmerli kazançlar da sürecek. Biraz borsa yükselecek, kurlar düşecek, sonra biraz borsa düşecek kurlar yükselecek. Bize de iyi seyirler demekten başka bir şey kalmıyor.