Gözlemenin patentini İzmir aldı

İZMİR'İ İZMİR YAPAN LEZZETLER - GÜRKAN ERTAÇ

İzmir, çeşitli yiyeceklerin başkenti oldu. Boyoz, gevrek, midye, söğüş, kumru ve tulum peyniri gibi özellerin yanı sıra gözleme de kentin özel yiyecekleri arasına katıldı.
Genel olarak gözleme peynirli, kıymalı, patatesli yapılıyor ama patlıcanlısı, mantarlısı, hatta kaymaklısı da gözde çeşitler arasında. Kemeraltı Çarşısı'nda İzmirli ünlü gözlemeci Cevdet Başusta, gözlemenin 500 çeşide kadar yapılabildiğini ve ününün İzmir'den dünyaya yayıldığını belirterek patentini aldığını belirtti. Başusta'nın 500'lük gözleme mönüsünde Ege'ye özgü, arapsaçı, ebegümeci, radika, stifno, ısırgan otu gibi otlar, beyaz, tulum, lor, parmesan gibi 10 kadar peynir çeşidi, zeytin çeşitleri, yumurta, pırasa, ıspanak, pazı, bezelye, kabak, patlıcan başta, pekçok sebze çeşidi, bal, tahin, çikolata, muz, haşhaş, fındık, fıstık, badem ve pekçok diğer çeşitler var. Köz patlıcanlı ve humuslu gözleme de afiyetle yenilecekler arasında.
Gözlemenin peynirli ve kıymalısı da nefis olur.
HAMBURGERİ BIRAKTIRDI
Hasan Surözü. TAV'ın İstanbul Atatürk Havalimanı'nda lokum imalatı ve satışı gerçekleştirdikten sonra, ABD'ye yaptığı bir seyahat sırasında kafasına, New York JFK Havalimanı'nda bir restorankafe açmayı koymuş. Surözü, JFK Havalimanı Terminal 1'de verilen küçük bir alanda 2008'de Eat&Go adını verdiği kafe-restoranını açarken buradan da gözlemeyi dünyaya tanıtmayı sürdürüyor.

TRUMP DA GÖZLEME YEDİ
New York'ta Birleşmiş Milletler'in bulunduğu bir bölgede daha restoran açan Surözü, buradaki şubesinde Donald Trump'a bile gözleme yedirdiklerini ifade ederek, "En ünlü müşterimiz Donald Trump oldu.
Donald Trump başkan seçilmeden çok önce, Birleşmiş Milletler'in bahçesine açmış olduğumuz yerde, gözlememizi yedi. En çok ıspanaklı ve patatesli gözlemeyi tercih ediyor" dedi. Norveç'te büyük bir marketin kendilerinden gözleme istediğini, özellikle Norveçliler ile Fransızların gözlemeyi çok sevdiğini söyledi.

İZMİR TULUMU BAMBAŞKA

​İzmir Tulum Peyniri yapılış itibariyle Anadolu'daki benzerlerinden farklılık gösterir.
Dolayısıyla bu farklılık, yapısına ve tadına da yansır. Ancak maalesef günümüzde İzmir Tulumu'nun deri olarak üretimi çok az mandırada devam ediyor.
Çoğunda derinin yerini teneke, koyun sütünün yerini, inek sütü ile paçal yapılmış koyun keçi sütü aldı. İnekle karıştırılan koyun sütü, tulum peynirinin o güzelim tadını değiştiriyor. Yerel lezzetlere açık olanlar için mutlaka denenmesi gereken peynir çeşitlerinden biri tulum peyniridir.
Tulum peynirinin esas merkezi İzmir ve Bergama'dır. On bin yıllık İzmir tarihi içinde tulum peyniri önemli yer tutar. Tulum Peyniri, son yıllarda sadece İzmir'de ve çevre illerde değil, özellikle İstanbul ve Ankara'nın peynir pazarında aranır olmuştur.

SEÇ, BEĞEN, AFİYETLE YE
İzmir ve çevresi, peynir çeşidi yönünden çok zengindir.
İzmir Tulumu'ndan başka Ayvalık Tulum Peyniri, Sepet Peyniri, Ayvalık Kirlihanım Peyniri, Kopanisti, Karaburun Keçi Sepet Peyniri, Seferihisar Armola Peynir, Karaburun Lorlu Keçi Tulum Peyniri, Tire Çamur Peyniri, Çökelek yöresel olarak tanınan başlıca peynir çeşitleridir. Peynirin dayanıklı hale gelmesi, ömrünü uzatmak için Orta Asya'dan Balkanlar'a dek tulum, küp, fıçı, torba kullanım geleneği görülmektedir.
Tulum peyniri ülkemizde İzmir ve Bergama'nın yanı sıra Aydın, Manisa Yunt Dağı tulumları ve de Erzurum, Erzincan'dan Orta Anadolu'ya, oradan Toroslar'a yayılır.
BESİN DEĞERİ YÜKSEK
En sık rastlanan tulum peynir çeşitleri, Bergama, İzmir, Aydın ve Manisa'nın yanısıra, Erzincan tulum peyniri, deri tulum peyniri, Karaman divle küflü peyniri, obruk peyniri, şavak aşiret peyniri, Nevşehir, Çorum kargı tulumu gibi peynirlerdir. Yağ oranı yüksek bir peynir olan tulum peyniri diyet yapanlar için uygun bir besin olmasa da kalsiyum, magnezyum gibi mineraller ve çeşitli proteinler bakımından zengin olan tulum peynirinin faydaları bu lezzetli peyniri tüketmek için yeterli sebebi sağlamaktadır.
Tulum peyniri börek, pide, makarna, salata gibi yiyeceklerde de kullanılıyor.
HER DERDE DEVA
Tulum peyniri enfeksiyonlara karşı korur. Kemik erimesi hastalığına iyi gelir. İshali iyileştirici özelliği vardır. Mide rahatsızlıklarına iyi gelir. Sindirim sistemini düzene sokar. Mide ülserini giderir ve enerji salgılar. Tansiyon ve kolesterol düşürücü özelliği vardır.
Kansere yakalanma riskini azaltır. Çocukluk, gebelik, emzirme dönemlerinden anne adaylarına ve hamilelere yarara büyüktür.
Doğum sırasında yaşanan kasılmaları azaltır, problemlerin giderilmesine yardımcı olur. Migrene de faydalıdır.

DERYA KUZUSU BUNLAR

İzmir, her türlü balığın satıldığı, Türkiye'de balık pişiriciliği özelliği taşıyan çok renkli bir kent.
Her keseye uygun balık var. İster lüks restoranda, ister deniz kenarındaki bir salaş barakada keyfini çıkarabilirsiniz. Dünyaca ünlü İzmir Karataşlı sanatçı Dario Moreno'nun Fransa'dan İzmir özlemini yansıtan şarkısının sözleri. "Deniz ve mehtap sordular seni neredesin? Nasıl derim terketti, bırakıp beni gitti. Anladılar ki aşkımız bitti." Gerçekten İzmir, özel iklimiyle yaşanacak bir şehir. İzmir, Türkiye'de balık pişiriciliğinin bir merkezidir aynı zamanda.
Deniz ürünlerinin bolluğu ve zenginliğinin yanı sıra özel hazırlanmış salatalarıyla doyumsuz bir lezzet sunan restoranlara sahip. Balık her keseye uygun fiyatlarla yenebiliyor, temin edilebiliyor.
EVE SARDALYA TAVA
Maddi durumunuz kısıtlıysa, edersiniz telefonu balık pişiricisine, "Gönder bana bir porsiyon sardalya" dersiniz, 16-18 liraya zevkinizi alırsınız.
Biraz daha para harcama gücünüz varsa talebi yükseltir, daha pahalı balık seçme hakkınızı kullanırsınız.
İşin güzelliği balık pişiricileri evine 30-40 dakika içinde bir balık servisi gönderebilir, ailece bir balık ziyafeti çekebilirsiniz kendinize.
SALATALARI DA GÖZDE
Mali durumu yeterli olanlar içinse özellikle Kordon'da bir "balık şov" sergilenir. Bütçeniz kısıtlı değilse, gider, lebideryanın sunduğu envai çeşit balıktan dilediğinizi seçersiniz.
Zaten hemen bir salata getirirler, ardından mezeleri, ahtapot salata, kalamar tava, pul biberli yengeç, levrek marineyi... Gözünüz, gönlünüz ve mideniz doyar ki, kimi zaman balığa yer bile kalmaz. Salata bile bir lezzet abidesidir. Rokaların körpeliği, domateslerin güzelliği, marulların tazeliği, şeker tadındaki soğanlar, maydanoz katılımıyla doyumsuzdur.
Üzerine naturel sızma nefis bir Ege zeytinyağı ve de dileğe göre limon veya nar ekşisi mi dökersiniz, size kalmış.

SALAŞ MEKANLAR
Lüks restoranlarda ya da ünlü balık pişiricilerinde balık yemenin güzelliği var da İzmir'de salaş balık yerlerinde, ekmeğin içine balık koydurarak, denize nazır bir yerde, ısıra ısıra balık yemenin, elleri balığa bulaştırmanın zevkine de doyum olmaz. Genellikle balık hallerinin hemen yanında bulabilirsiniz böyle mekanları. Genellikle denizin dibinde ya da yakınındadır. Önünde masaları olmasına rağmen balık-ekmeğinizi alıp sahilde denizin dibinde de yiyebilirsiniz. Bazı salaş balıkçıların da muhteşem bir manzarası yoktur ama sakindir, yediğiniz, içtiğiniz ile buraya kadar geldiğinize pişman olmazsınız. Güler yüzlü hizmet, fiyatlar cep yakmaz. Bu küçük ve şirin mekanlarda ister ekmek arası balık, ister porsiyon balık yiyebilirsiniz. Genellikle balıklar taze, fiyatlar uygundur, porsiyonlar ise doyurucu.

İZMİR VE EGE'YE ÖZGÜ BALIK CİNSLERİ

Çipura, Barbunya, Karagöz, Mercan, Fangri, Mercan, Dil, Mezgit, Akya, Orkinos, Orfoz, Isparoz, İskorpit, Lahoz, Levrek, Kefal, Lüfer, Kolyoz, Kalkan, Zurna, Zargana, Sinagrit, Sardalya, Papalina.

YARIN: SÖĞÜŞ