Şahika Ercümen: Suyun altında nefes alıyorum

Serbest Dalış Dünya Rekortmeni Milli Sporcu Şahika Ercümen ile Balıkesir'in turistik ilçesi Ayvalık'ta 'Deniz kokan' bir sohbet gerçekleştirdik. Denizin 100 metre derinine dalan, insanın yaşamadığı kıta Antarktika'da 30 gün kalan ve üstüne bir de orada dalış yapan, köpekbalıklarıyla selfie çeken Şahika Ercümen, Ayvalık Cavlıhane Butik Otel'de doğru nefes dersleri de veriyor. Çocukken astım nedeniyle çok zor günler yaşayan, denizi keşfedip dalması sayesinde azmiyle hastalığına şifa bulan Şahika Ercümen ile yaptığımız keyifli sohbete buyrun...
SUYLA ASTIMI YENDİ
■ Antalya'da başarılı dalış eğitimleri veriyorsun. Rekortmen bir dalış sporcusu olarak, kariyerinde başarılarını bir adım daha ileriye götürmek varken, neden bu dalış eğitimlerini verme gereği hissettin?
20 senedir profesyonel sporcuyum. Dalış alanında yeni sporcuların yetişmesini istiyorum. En büyük gayem herkesin kendisini suyun içerisinde rahat hissetmesi. Buna katkı olabilsin diye dalış eğitimlerine başladım.
■ Peki, seni buna iten faktör neydi?
Bana en çok yöneltilen sorular, "Sen 6 dakika nefesini tutabiliyorsun. Bunu nasıl yapıyorsun? Ne yiyip ne içiyorsun?" şeklinde oluyor. Bu yüzden de, "Birkaç dakika da olsa insan nasıl nefes tutabilir?" ya da "Suyun içerisindeyken başına olumsuz bir şey geldiğinde, kendisini nasıl kurtarabilir?" gibi basit eğitimleri de içeren dalış eğitimlerini vermeye başladım.

■ Astım hastalığının bunda etkisi oldu mu?
Gerçekten de astım öyle kötü bir rahatsızlık ki; geçmişte sporu bir kenara bırakın, beni evden dışarıya çıkamayacak duruma getirebiliyordu. Doğup, büyüdüğüm Çanakkale'de, yoğun bir tedavi süreci geçirdim. 12 yaşında bölgemizdeki bir yelken kulübüne yaptığımız okul gezisinde sualtı kulübü sporuna merak saldım. Sonra çok istediğim bu spora yöneldim. İnanır mısınız; suyla ilişkim astımla mücadelemde en büyük destekçim oldu. Bunun sonucunda da; şu anda nefesimi altı dakika tutabiliyorum. Belki de astım hastası olmasaydım, bugün 9. Dünya Rekorunu kırmış bir sporcu olamayabilirdim. Sorduğunuz soruya gelince; bilemiyorum belki de bu eğitimleri vermeye karar aldığım süreç içerisinde bilinçaltımda böylesi bir güdü de yer almış olabilir.

■ Milyonlarca insan doğru nefes almasını bilmiyor mu?
Sağlıklı bedenin sırrı doğru nefes almaktan geçer. (Gülümsüyor) Aslında bizim bu yöndeki amacımız; her gün binlerce kez alıp-verdiğimiz nefesin kalitesini artırabilmektir. Doğru nefes nasıl alınır, doğru tekniklerle bunu nasıl geliştirebileceğimizi öğretebilmek adına kursiyerlerimizle bu çalışmaları yapıyoruz.

ÖFKE KONTROLÜ SAĞLIYOR
■ Doğru nefes alınca insan hayatında neler değişiyor?
Binlerce kez alınan nefesi ne kadar doğru ve kaliteli olarak alırsak; o kadar organlarımız oksijenle birleşiyor ve bedenimiz daha verimli çalışıyor. Bu bizim bütün yaşam kalitemizi de olumlu etkiliyor. Yaptığımız işleri, bedenimizi daha sağlıklı hale getiriyor. Bu metotları önce sağlık için yaparken, benim yaptığım gibi sporda konsantrasyon veya sporumuzu daha iyi yapabilmek için de faydalı.

■ Stres, öfke, kaygı, kriz yönetimi gibi durumlarda kursiyerlerine öğrettiğin nefes çalışması işe yarıyor mu?
Kesinlikle işe yarıyor. Verdiğimiz eğitimlerin arasında; farkındalık, konsantrasyon, performans ve motivasyon artırıcı nefes teknikleri ve meditasyon bilgileri var. Tüm bu uygulamaların düzenli olarak yapılması halinde bahsettiğiniz; stres, öfke ve kaygı gibi faktörlerin asgari orana indirilmesi mümkün olabiliyor.

ÇOCUK KİTABI YAZDI
■ Başka projelerin de var mı?
Bundan sonra da bazı küçük projelerimiz var. Mesela; çocuklarımız için su altını tanıtacak bir çocuk kitabı yazdık. Yakında o proje var. Böylesi sportif etkinliklerle sürekli alttan sporcu yetiştirmek ve ülkemizin gelecekte bayrağını dalgalandırabilecek yeni sporcuların ortaya çıkmasına katkı sağlamaya çalışıyorum.

■ Özellikle verdiğin dalış eğitimlerinde suda boğulma vakalarına karşı da insanları bilinçlendiriyorsun. Buna neden gerek duyuyorsun? Ülkemizde o kadar çok suda boğulma vakası yaşanıyor ki, bunların önüne acilen geçilmesi lazım. Verdiğimiz dalış eğitimlerinde, bu tür boğulma durumlarıyla karşı karşıya kalındığında, kişinin kendisini nasıl kurtarabileceğini, neler yapabileceğini ve öncelikle yüzmeyi öğretmeye çalışıyoruz. Ama kişinin başına bir şey geldiğinde; mesela bir anda dalga çıktığında, geriye dönemediği durumlarda, akıntıya kapıldığında veya su yuttuğu için nefes alamadığı durumlarda ne yapması gerektiğine ilişkin bilgilendiriyoruz.

YENİ REKOR PEŞİNDE
■ Yeni bir dünya dalış rekoru kırmak gibi bir düşüncen var mı önümüzdeki süreçte?
Bir sporcu olarak hem dalış eğitimleri veriyor, bir yandan da yeni bir rekor denemesine hazırlanıyorum. Halen daha sporculuk hayatım devam ediyor. Bunun yanına eğitmenliği de kattım. Özellikle Ayvalık benim için çok kıymetli. Hem Ayvalık'ta hem de güney sahillerimizde, Kaş'ta eğitim vermeye devam edeceğim. En büyük hedefim yine ülkemize dünya rekorunu kazandırabilmek. İnşallah Ağustos ayının sonunda ülkemize yeni bir dünya rekoru kazandıracağız.

■ Gelelim Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın himayesinde, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'nın katkılarıyla gittiğin Antarktika seyahatine... Antarktika'da tüpsüz dalış yapan ilk Türk kadın sporcu olmayı başararak tarihe geçtin. Bu konuda neler söyleyeceksin?
Evet. Antarktika'da tüpsüz dalış yapan ilk Türk kadını unvanına sahip oldum. Bu benim için çok büyük bir gururdu. En az bugüne kadar kırdığım rekorlar kadar, orada Türk Bayrağı'nı dalgalandırmak benim için çok önemliydi. Bu duyguyu kelimelerle ifade edebilmek çok güç...

'BİZ GÖZETMEN ÜLKEYİZ'
■ Antarktika'da kaç ülkenin üssü var?
29 ülkenin üssü var. Biz de 30'uncu ülke olabilmek için gittik oraya. Cumhurbaşkanlığı gözetiminde, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'na bağlı olarak... Orada uzun süreli üs kurma hakkı kazanabilmek için önce geçici bir üs kurmak gerekiyor. Antarktika Antlaşmalar Sistemi'ne göre böyle... Ekibimiz, 17 Türk ve 7 yabancı araştırmacıdan oluşuyordu. İklim değişikliği, biyoloji, jeoloji gibi pek çok alanda çalışmalar yaptılar. Mesela bilim üssümüzün kurulduğu Horseshoe Adası'nın derinlik haritası çıkarıldı ve meteoroloji istasyonu kuruldu. Antarktika'da araştırmacılar genel olarak buzun metrelerce altından örnekler alıyor ve binlerce yıl önce orada olan biyolojik yaşamı araştırıyorlar. Biz bu kıtada gözetmen ülkeyiz. Türkiye'nin hedefi danışman ülke olmak. Şu anda 29 danışman ülke var. Danışman ülke olma koşullarından biri de orada geçici bilim kampı kurmak.

'FELÇ GEÇİRECEK KADAR ÜŞÜDÜM'
■ Çok üşüdün mü Antarktika'da?
Üşümek ne kelime, dondum. Ama zihnimden 'Soğuk' kelimesini çıkardım ve suda kalabildiğim kadar kaldım. Ama elimi, ayağımı, ağzımı, hiçbir yerimi hissetmiyordum. Konuşamıyordum bile. Felç geçirecek kadar üşümüştüm.

■ Bol bol balık ve deniz ürünüyle mi beslendiniz Antarktika'da?
Çoğunlukla deniz mahsulleriydi menümüz. Bu sayede de özellikle birkaç kilo aldım. Yağlı beslendim. Bedenimi yağlandırmaya uğraştım. Fokları ve balinaları da koruyan yağ tabakalarıydı. Ben de biraz olsun korunabilmek için yağlandım. Bol bol kuruyemiş, zeytinyağı, avokado yedim. Yağ oranımı sağlıklı bir şekilde artırdım. Şimdi tekrar normale dönmeye çalışıyorum.

RÖPORTAJ -SUAT SALGIN