"Yüzde 12'ye yakın bir artış var"

Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, ''1 ile 25 Ocak arasında ihracatımız 8,3 milyar dolar oldu. Yaklaşık 12'ye yakın bir artış var. Perşembenin gelişi çarşambadan bellidir. İhracatta çarşambanın verdiği rakamlar hedeflere ulaşılabileceğini gösteriyor'' dedi.

Çağlayan, Bakanlıkta, İhracata Dönük Üretim Stratejisi Değerlendirme Kurulu toplantısındaki konuşmasında, Türkiye'nin 30 yıl önce büyük kısmı kayısı, fındık, incir gibi birkaç üründen oluşan 3 milyar dolar ihracat, 8 milyar dolar da ithalat yapan bir ülke durumunda olduğunu anımsatarak, ülkenin bugün yıllık 135 milyar dolar ihracat ile 238 milyar dolar ithalat gerçekleştiren büyüklüğe ulaştığını söyledi. Gelinen noktada Türkiye'de 52 binden fazla ihracatçının 236 gümrük bölgesine mal sattığını, ülke ihracatının yüzde 93'ünü sanayi malının oluşturduğunu belirten Çağlayan, ABD'li ödüllü şair Robert Lee Frost'un yol ayrımıyla ilgili, ''Karşıma iki yol çıktı. Ben az kullanılmış olanı seçtim'' sözünü aktararak, sanayi ve ihracat olarak artık Türkiye'nin yol ayrımına geldiğini söyledi.

Türk sanayici ve ihracatçıların önünde iki yol olduğunu, bunlardan birinin standart ürünleri daha düşük maliyetlerle üretmeye devam etmek, diğerinin ise yeni ürünler geliştirerek aranan mallar üretmek olduğunu vurgulayan Çağlayan, şunları kaydetti: ''Bizim Türkiye olarak artık yeniliğe, tasarıma, markaya ve ARGE'ye ihtiyacımız var. Ve ben şu anda Ekonomi Bakanı olarak ikinci yolu seçen şirketlerimizin sayısının giderek artmakta olduğunu görüyorum. İşte biz Ekonomi Bakanlığı olarak Türk ihracatçısını ve üreticisini bu yola sevk etmek için çeşitli çalışmalar yapıyoruz. Yeni teşvik sisteminden, Eximbank'ın desteklerine, yurtdışında şirket ve marka satın almadan, içeride ARGE ve yenilikçilik çalışmalarına kadar pek çok alanda etkileri hissedilen bu çalışmaların ortak paydası Türkiye'nin rekabet gücünü yükselterek, bundan 12 yıl sonra (26 Ocak 2024 Cuma günü) bugün ülkemizin dünyanın 10. büyük ekonomisi olduğunu görebilmek.''

Bazı kişilerin ve kesimlerin 12 yıl içinde 500 milyar dolar ihracata ulaşma hedefini uzak gördüğünü, ama Türkiye'nin 9 yılda geldiği seviyenin hedeflere inanılması için yeterli olduğunu dile getiren Çağlayan, ''12 yıl da nereden nereye geldiğimizi sizler çok iyi biliyorsunuz. Bunu görünce sonraki 12 yıla ait hedeflerimizin sıkı bir çalışma ile ulaşılabilecek hedefler olduğuna inanmamız gerekiyor'' dedi.

DIŞ TİCARET AÇIĞI VE İŞSİZLİTE DÜŞÜŞ

Hedeflere ulaşma konusunda İhracata Dönük Üretim Stratejisi'nin ellerindeki önemli araçlarından biri olduğunu aktaran Çağlayan, bu yönde yapılan en somut çalışmalar arasında, Girdi Tedarik Stratejisinin (GİTES) yer aldığını söyledi. GİTES çalışmasının temel amacının, kısa vadede maliyette etkinlik ve sürekliliği sağlamak, orta ve uzun vadede daha fazla katma değeri yurt içinde bırakırken, sanayinin ithal girdi bağımlılığını azaltmak olduğunu bildiren Çağlayan, GİTES'in sonuç vermeye başlamasıyla dış ticaret açığının ve işsizlik oranının çok daha düşük düzeylere indiğinin görüleceğini dile getirdi.

Yaklaşık 1,5 yıl gibi bir süre içinde eylem planı aşamasına getirilen GİTES ile belirlenen sektörlerdeki çalışmalara demir-çelik ve demir dışı metaller sektörü ile başlandığını, bunları otomotiv, makine, kimya, tekstil ve deri ile tarım sektör çalışmalarının takip ettiğini bildirdi. Bakan Çağlayan, ele alınan sektörler itibariyle enerji dışı ara malı açığının yüzde 73'ünü oluşturan bir kısım için, eylem planlarıyla somut önerilerin geliştirildiğini ifade ederek, ''Strateji çalışmaları sonucu 6 sektör için yatay ve sektörel olmak üzere iki ana bölümde toplam 40 hedef ve bu hedeflere dönük 109 eylem tasarlandı. Yatay eylem planı tüm sektörleri ilgilendirdiği düşünülen ve gerektiği yerlerde sektör eylem planlarında atıfta bulunulan eylemlerden oluşuyor. Eylem planları içinde ön plana çıkanlar arasında, stratejik yatırımların özendirilmesi amacıyla teşvik sisteminin ve kamu alımlarının yeniden şekillendirilmesi, madencilik sektörüne ilişkin yapısal değişiklikler, ülkemizde mevcut olmayan ve sınırlı olan hammaddelerde yurt dışı yatırımların özendirilmesi ve Ulusal Geri Dönüşüm Stratejisi önerileri yer alıyor'' diye konuştu.

Teşviklerin bugüne kadar ki kurgusuna bakıldığında amacın, yatırımları artırmak, bölgesel dağılımı iyileştirmek olduğunu belirten Bakan Çağlayan, bugüne kadarki teşvik sisteminin sanayileşmeye önemli katkı sağladığını, ancak geleceğin Türkiye'si için teşvik sisteminin yeniden yapılandırılmasını şart olduğunu, yeni teşvik sisteminin dikey entegrasyonu ve ara malı üretimini hedefleyen yatırımları amaçladığını bildirdi. Bakanlık olarak Türkiye'yi modadan sağlığa, eğitimden lojistiğe, turizmden gastronomiye kadar birçok alanda markaya dönüştürmek için herkesle işbirliği içinde olduklarını aktaran Çağlayan, hedefleri arasında geçen yıl yaklaşık 40 milyar dolar olarak gerçekleşen hizmet ihracatını da artırmak olduğunu dile getirdi.

KARŞILIKSIZ ÇEK

Bakan Çağlayan, konuşmasının ardından, bir gazetecinin TİM'in 2012 ihracat hedefini 151 milyar dolar olarak açıklamasıyla ilgili sorusuna, ''Bizim orta vadeli hedeflerimizde ihracat bu yıl 148,5 milyar dolar tespit edildi. 1 ile 25 ocak arasında ihracatımız 8,3 milyar dolar oldu. Yaklaşık yüzde 12'ye yakın bir artış var. Biz de bir söz var, 'Perşembenin gelişi çarşambadan bellidir'. İhracatta çarşambanın verdiği rakamlar hedeflenen rakamları yakalayabileceğimizi gösteriyor. TİM'in 151 milyar dolarlık hedefi Türk ihracatçısının bizim planladığımızdan daha fazlasına inandığını gösteriyor'' yanıtını verdi.

Bir başka soru üzerine de, IMF'nin Türkiye ile ilgili tahminlerini önemsediğini, ama gerek Dünya Bankası gerekse de IMF'nin tespitlerinin çok defa gerçekle örtüşmediğini söyleyen Bakan Çağlayan, Türkiye'de ve dünyada herhangi bir yol kazasının olmaması halinde Türkiye'nin en az yüzde 4 büyüyeceğini söyledi. Bir gazetecinin ''Çek Kanunu'' ile ilgili sorusuna ise ''Karşılıksız çeke cezanın AB normlarına yaklaştırılması söz konusu. Bu gerçekleşirse inanıyorum ki karşılıksız çek sayısında da önemli bir azalma söz konusu olur'' ifadeleriyle yanıtladı.