Merkez'in inadının faturası ağır olacak

Merkez Bankası'nın izlediği yüksek faiz politikası üretim yapan sanayiciyi bezdirirken, Türkiye'nin ikinci çeyrek büyümesini de riske attı. Sanayi üretimi, kapasite kullanımı ve reel kesim güven endeksinin ardından imalat sanayi satın alma yöneticisi endeksi de (PMI) 5 yılın en düşük seviyesine geriledi. Türkiye imalat PMI endeksi Temmuz ayında 48.5'e gerileyerek sektörün art arda ikinci ayda da daraldığına ve üçüncü çeyreğe küçülerek başladığına işaret etti. Endeks Nisan 2009'dan bu yanaki en düşük seviyeye geriledi. Endekste 50'nin üzeri seviyeler büyümeye, altı ise daralmaya işaret ediyor. İmalat sektörünün aldığı yeni siparişler yaklaşık üç yılın en keskin düşüşünü kaydederken, buna paralel olarak üretim ve bekleyen işler de azaldı.

Değişiklik yapmadı
Ocak ayında olağanüstü toplanarak 5.5 puanlık faiz artırımı gerçekleştiren Merkez Bankası, daha sonra üç ay faizleri değiştirmedi. Merkez Bankası, son üç ayda ise sadece 1.75 puanlık faiz indirimi gerçekleştirdi. Yüksek faiz politikası, finansman maliyetlerini yükselterek özel sektörün yatırım iştahını azaltıyor. Nitekim Türkiye'nin yüzde 4.3 ile beklentilerin üzerinde büyüdüğü yılın ilk çeyreğinde, özel sektör yatırımlarının büyümeye etkisi negatif oldu. İlk çeyrekteki büyümeye en büyük katkı 2.7 puan ile dış talepten gelmişti. Geçen yılın Nisan sonunda yüzde 5.92 olan ticari kredilerin yıllık ortalama faizi, Merkez Bankası'nın şok faiz artırımının ardından, bu yılın Mart ayında yüzde 14.77'e kadar yükseldi. Tüketici kredilerinin de geçen yılın Mayıs sonunda yüzde 11.8 olan yıllık ortalama faizi ise bu yılın Misan sonunda yüzde 17'ye çıktı. Merkez'in faiz politikasının kaymağını ise paradan para kazanan kesim yedi. Yıllık mevduatın geçen yılın Mayıs sonunda yüzde 6.3 olan ortalama faizi bu yıl yüzde 12'ye kadar yükseldi.
Geç kalınıyor
Yerel seçimlerin ardından güçlenen siyasi istikrar algısı ve gelişmekte olan ülkelere para girişinin hızlandığı dönemde, faizi indirmemekte direnen Merkez Bankası'nın bu tavrı, Türkiye'nin ikinci çeyrek büyümesini aşağı çekecek. Faizi indirirken elini sıkan sanayicinin finansman maliyetlerini indirmeyen Merkez Bankası, yatırımların da önünü kesiyor. İSO'nun açıkladığı iki 500 listesi de sanayi şirketlerinin faaliyet karlarının yarısını finansman gideri olarak ödediğini ortaya koydu. Jeopolitik risklerin arttığı, Arjantin'in temerrüde düştüğü, ABD Merkez Bankası'nın faiz artırımlarına hazırlandığı son dönemde piyasalarda tansiyon yükseldi. Konjonktürün uygun olduğu dönemde faiz indirimlerini sınırlı tutan Merkez'in bundan sonra işi zorlaşırken, zananında atılmayan adımların faturasını sanayici ve dolayısıyla Türkiye ödeyecek.