Geçtiğimiz hafta Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren torba yasa milyonlarca vatandaşı rahatlatacak düzenlemeler taşıyordu. Bunlardan birisi de GSS borçlarının silinmesi. 2012'de hayatımıza giren Genel Sağlık Sigortası özellikle liseyi ya da üniversiteyi bitirdikten sonra okuma ve çalışma imkanı olmayan gençler için borç haline geldi. Çünkü bu gençlerin gelir testi yaptırıp prim ödemesi gerekiyordu. İhmal edilince de borçlar birikti. Önce bu gençlerin mezun olduktan sonra 2 yıl primlerini devletin ödeyeceği düzenleme çıkartıldı. Böylece iş arama süresince prim ödemeyecekler. Ancak birikmiş borçlar sıkıntı oluyordu. Son düzenleme ile de 3.3 milyon gencimizin 25 yaşına kadar olan 3.7 milyar liralık borçlarının silinmesi sağlandı. Bu konuda sıkıntıda çok arkadaşımız var. Okurumuz Yusuf Karaca da sistemin nasıl işleyeceğini merak ediyor. Yakında yönetmelik çıkacak ama bize gelen bilgileri sizinle paylaşayım. Yusuf Karaca'nın sorusu şöyle:
Üniversiteyi bitirdikten sonra hiç gelir testi yaptırmamıştım. 25 yaşımı geçtim. Sistemde borç görünüyor. Bunların tamamı mı silinecek? Başvuru yapmam lazım mı?
Yusuf kardeşim yasa sizi rahatlatıyor. Önce hemen söyleyeyim 25 yaşına kadar olan borçlarınız hiç bir müracaata gerek kalmadan sistem tarafından otomatik olarak silinecek. Yani 25 yaşını doldurduğunuz tarih önemli. Bu tarihten önceki borçlar ortadan kalkacak. Sonrası için ise yeniden gelir testi gerekecek, hatırlatalım. Bu arada eğer bir ödeme yaptıysanız bunlar geri iade edilmiyor. Yasada böyle bir hüküm de var. Borçlarınız silindikten sonra eğer bir işe girerseniz zaten sorun yok. Ama girmezseniz mutlaka kaymakamlıklara giderek gelir testine girin. Böylece ayda 300-400 liraları bulan primden kurtulursunuz. Özellikle e-devlet sisteminden borç durumunuzu kontrol etme imkanınız da var.
1.260 GÜNE DİKKAT!
Eşim 01.06.1989 SSK girişli. 1700 günü var. 2014 Nisan ayından bu yana Bağ-Kur'lu oldu. 740 gün ödendi. Mart 2005 ve Ekim 2012 doğumlu 2 çocuğumuz var. Biz nasıl bir yol izlersek SSK'dan emekli olabilir? Fikret ŞENGÜL
Fikret bey bir kural var. Emeklilik hesabında son 3.5 yıl primler hangi kurumdan yatırılmışsa o geçerli oluyor. Bu da 1.260 gün demek. Bunu peş peşe yatırma şartı yok. Gün sayısını ara vererek de tamamlayabilirsiniz. Bu kurala göre eşinizin emekliliği için şöyle bir yol gerekiyor: 20 yıl 46 yaş ve 5375 prim günü şartı var. Elinizde 2.440 gün var. 2.935 güne ihtiyacınız var. İki çocuk borçlanmasından 1.440 gün daha kazanırsınız. Kalan 1.495 günün tamamını, ya da en az 1.260 gününü 4A (SSK) olarak çalışıp ödemeniz şart. O vakit bu şartlarda SSK'lı emekli olabilir.
SON TARİH ÖNEMLİ
İşe giriş tarihim 1990. Yaşım 58. 3.600 günü doldurmama 4 ay eksiğim var. Siz yazınızda 3.600 günle emeklilik 56-57 yazmışsınız. Bana 59 dediler. Bir yanlışlık mı var? Muharrem BURSALI
Geçen haftaki yazımda soru soran Cemil Tok isimli okurumuz için emeklilik yaşının 56 veya 57 olacağını söylemiştim. Çünkü o okurumuzun 3.600 güne ulaşma tarihi 2005 ile 2008 arasına denk geliyordu. 3.600 günle emeklilikte bu rakama ulaşılan tarih önemli. O yazımdaki tabloya göre siz eğer 3.600'ü henüz tamamlamadıysanız, emeklilik şartınız 60 olacak. 24.05.2014 sonrası şartlar tamamlandığında erkekler için 60 kadınlar için 58 yaşında kısmi emeklilik mümkün oluyor.
NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM?
06.07.1990 tarihinde sigortalı oldum. Doğum yılım 1973. Şu an 7.300 günüm var. Ne zaman emekli olurum? Nuri MUTLU
25 yıl 52 yaş ve 5525 prim günü şartlarınız var. Yılınız 2015'te dolmuş. Priminiz tamam. Yaşınızın dolacağı 2025 yılında doğum gününüzde emekli olursunuz.
1986 yılında sigorta girişim oldu. 21.01.1962 doğumluyum. İki doğum yaptım. Prim günüm 2200. Ne zaman ve nasıl emekli olabilirim? Sevim DEVECİLİ
İşe girişiniz 23 Mayıs'tan önce ise 42 yaş 5075 gün, sonra ise 43 yaş 5.150 gün lazım. Yaş ve yıl şartları tamam. Ama priminiz eksik. Çalışma imkanınız yoksa kısmi emekliliği deneyin. Bunun için iki çocuk borçlanması yapıp 1.400 gün kazanıp 3.600'ü tamamlayın ve 58 yaşında emekli olun.
14.06.1967 doğumluyum ve sigortaya ilk kaydım 1984'de yapıldı. 1989'da yurt dışına çıktım ve Avusturya'da 10 sene sigortalı olarak çalıştım. 2004 yılında Türkiye'ye geri döndüm ve Mart-2014'den beri çalışıyorum. Emekliliğe ne zaman hak kazanırım? Taner KARABULUT
Türkiye'de sigortalı olmanız size avantaj sağlıyor. Yaş şartınızı buna göre tamamlamışsınız. Prim şartınız ise 5.000. Yani 5 bin günü tamamlayınca emekli olacaksınız. Bunun için çalışmaya devam edip primleri tamamlayın. Yurtdışındaki 10 yılı (3.600 gün) borçlanarak hesaba ekletirsiniz. Buna göre toplamda 3.690 gün eder. 2014'ten bu yana iki sene kabul edersek 720 gün eklenir. 590 gün daha prim ödeyerek emekli olursunuz.