Serbest piyasadan taviz yok birinci öncelik enflasyon

Hazine ve Maliye Bakanlığı, BDDK, SPK ve Merkez Bankası piyasadaki dalgalanmalara karşı, enflasyon ve döviz kuruna yönelik adımları peş peşe açıkladı. Bakanlık, hareketli geçen gecenin ardından yaptığı paylaşımla 6 maddede ortak mücadele vurgusu yaparak, "Taviz yok, birinci öncelik enflasyonla mücadele" mesajı verdi. Serbest piyasa kurallarından taviz verilmeden TL kullanımını ve cazibesini artıracak uygulamalara devam edileceği vurgulandı. Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, yurt dışı yerleşikler için düzenlenecek tahsisli swap enstrümanıyla Türk Lirası cinsi varlıklara erişim imkanının genişletileceğini ve Türkiye'nin yabancı yatırımcılar için ilgi odağı olmaya devam edeceğini söyledi.
ORTAK MÜCADELE VURGUSU
Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın yaptığı duyurunun ardından ekonomide olağanüstü hareketli bir gece yaşandı. İlk sürpriz Gelire Endeksli Senet (GES) oldu. Hemen ardından sırasıyla Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, Sermaye Piyasası Kurumu, Merkez Bankası açıklamaları geldi. Bakanlık açıklamasında tüm kurumların ortak mücadele anlayışıyla hareket ettiği belirtlirek, "Maliye politikasında hedefler korunacak, kamu harcamalarında tasarruf sağlanacak" denildi.

İŞTE YENİ ÖNLEMLER VE UYGULAMALAR
GES'TE ASGARİ TALEP 1000 LİRA
Hazine ve Maliye Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, "Türkiye genelinde 15 Haziran - 22 Haziran 2022 tarihleri arasında, GES (Gelire endeksli devlet iç borçlanma senedi) ihracına ilişkin talep toplama işlemleri gerçekleştirilecektir. Söz konusu senet, yalnızca gerçek kişilere ihraç edilecek olup talep toplama işlemleri ile kupon ve anapara ödemeleri Ziraat Bankası, Halk Bankası ve Vakıflar Bankası şubelerinden yapılacaktır.
Senetler için asgari talep tutarı 1.000 TL olup 1 TL'nin katları şeklinde ihraç edilecektir. Senetler, talep toplama dönemini takip eden haftada, 24 Haziran 2022 Cuma gününde, yatırımcıların hesaplarına aktarılacaktır. Kupon ödemeleri, Hazinece belirlenen getiri oranının hasılat payı tutarları gerçekleşmeleri neticesinde hesaplanan endeks değeri ile yeniden değerlenmesi yöntemiyle hesaplanacaktır. Stopaj oranı sıfır olacaktır" denildi. Tutarın 50-100 milyar olması bekleniyor.
KREDİ VADESİNE SINIR
BDDK, kredi büyümesini yavaşlatmak için tüketici kredisine vade sınırı getirdi, kredi kartında asgari tutarı artırdı. 50 bin liranın altındaki tüketici kredileri için 36 ay vade korunuyor.
Bunun üzerindeki kredilerde 50-100 bin TL arasına 24 ay, 100 bin TL üzerine ise 12 ay vade uygulanacak. Kart limitleri düşünülerek yapılan düzenleme ile asgari ödeme tutarı düşük (yüzde 20), 25 bin liranın üzerindeki kart limitleri için ise yüzde 40 asgari ödeme tutarı getiriliyor.
YABANCILARA SWAP
Yabancı yatırımcıya swap kanalı koşullu olarak yeniden açılıyor. Daha önce yabancıların Türk Lirası'na erişimine getirilen sınırlama, belli kurallara bağlı olarak esnetilecek.
EMTİA PAZARI GELİYOR
Sermaye Piyasası Kurulu'ndan da finansal istikrarın güçlendirilmesine yönelik tedbirler geldi. Borsa İstanbul nezdinde Emtia Pazarı kuruldu ve altın sertifikası ihracına ilişkin çalışmalara başlandı. Emtia Borsası ile emtia yatırımı için yurt dışına gitmek zorunda kalan yatırımcının, işlemlerini yurt içinde yapabilmesi sağlanmış olacak.
Bu pazar sayesinde yurt içinde ihracı yapılmış altın sertifikaları alınabileceği gibi demir, çelik, gümüş, bakır gibi emtiaların ihracı halinde işlem görmesi için altyapı oluşturuldu.
KAYIT ÜCRETİ DÜŞÜYOR
SPK'nın aldığı diğer bir kararla, yurt içinde halka arz olacak şirketler, yabancı yatırımcıdan kaynak sağlarlarsa, sağladıkları kaynak büyüklüğüne göre SPK'ya ödeyecekleri kayıt ücretinde yüzde 90'a varan indirim sağlayacak.
Sağlanan bu kaynakla şirketler yurt dışı roadshow ve benzeri tanıtım faaliyetlerini finanse edebilecek.
TCMB'DEN 2 KARAR
Merkez Bankası, ticari kredilere yüzde 10 oranında uygulanan zorunlu karşılık oranının yüzde 20'ye çıkarıldığını duyurdu. Uygulama 8 Temmuz'da başlayacak. 24 Haziran'da devreye alınacak teminat havuzunda TL sabit kıymetlerin ağırlığını arttıran uygulamayı tamamlayıcı nitelikte bir uygulama devreye alınacak. İlk uygulama 29 Temmuz'da olacak.
■ HAZAL ATEŞ