Merkez Bankası'nın ardı ardına yaptığı faiz indirimleriyle hem kamu bankalarında hem de bazı özel bankalarda yüzde 1'in altına düşen konut kredi faizleri konut piyasasını hareketlendirdi. Konut satışları, Ağustos'ta yüzde 5.1, Eylül'de yüzde 15.4 oranında yıllık artış gösterdi. Kredili konut satışları ise Ekim ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 525 artarak 50 bin 411 adet oldu. Konut sektörünün temsilcileri, son dönemdeki satışların yeni konutlardan çok ikinci el konutlarda yoğunlaştığını belirtiyor. İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER) Yönetim Kurulu Başkanı Nazmi Durbakayım, ipotekli satışların toplam satışlar içindeki payı yüzde 23,64 seviyesinde olduğunu belirterek, bu satışların hala 2013'ten 2018'e kadar geçen süre içinde yüzde 33 olan yıllık ortalamanın çok altında kaldığını söyledi. Dikkat çekici bir diğer noktanın ise kullandırılan konut kredilerinin ikinci el satışlarda yoğunlaşmaya başlaması olduğunu ifade eden Durbakayım, 2013 ile 2018 arasındaki 6 yıllık sürede, yeni konut satışlarında yüzde 44 -45 oranında gerçekleşen kredili konut satış oranının bu yıl yüzde 34,93'e gerilediğini anlattı. Durbakayım, ikinci elde kullanılan konut kredisi oranının ise söz konusu süre içinde yüzde 55'ten yüzde 65'e yükseldiğini vurguladı
KREDİ KRİTERLERİ DEĞİŞTİ
Bu durumun en büyük nedeninin, bankaların kredi kullandırma kriterlerindeki değişiklik olduğunu ifade eden Durbakayım, "Bankalar önceki yıllarda devam eden projelerden konut almak isteyenlere daha kolay kredi kullandırırken, bu yıl şartları daha da zorlaştırdılar. İkinci el satışlarda sağlanan kredi verme esnekliği, birinci el satışlarda tam tersine biraz daha katılaştı" diye konuştu. Faiz indirimlerinin satışlara yansıyabilmesi için kredi talep eden alıcıların, bankalar tarafından geri çevrilmemesi gerektiğini kaydeden Durbakayım, "Özel bankaların piyasa şartlarına bağlı olarak müşterilerin bozulan kredibiletelerini gözden geçirip revize etmelerini bekliyoruz" dedi. Endeksa. com Pazarlama ve Satış Grubu Başkanı Aylin Daylan da Ekim'de ipotekli konut satışlarındaki yüzde 525'lik yıllık artışa rağmen yeni konut satışlarında yıllık yüzde 33'lük bir düşüş olduğuna dikkat çekti. İkinci el satışların ise geçen yılın aynı ayına göre yüzde 29 arttığını dile getiren Daylan, 2019'un ilk 10 ayında ise kredili satış oranının yüzde 25 olarak gerçekleştiğini anlattı.
İZMİR'DE SATIŞ DA FİYAT DA ARTTI
2019 yılı Ekim ayında İzmir'deki konut satışı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 21.5 oranında artarak 9 bin 12 oldu. Endeksa.com verilerine göre, kentte, konut satış fiyatları yüzde 0.14, kira fiyatları ise yüzde 0.6 artış gösterirken ortalama konut metrekare satış fiyatı 2 bin 880 lira ortalama konut fiyatı 345 bin 600 lira, ortalama kira bin 452 lira konut yatırımının geri dönüş süresi ise 20 yıl oldu.