DENİZLİ KANSER SOLUYOR

Pamukkale Üniversitesi'den Prof. Bozkurt'un araştırmasında kalitesiz yakıt kullananlar yüzünden çocukların kanına hava yoluyla kanserojen madde kadmiyumun karıştığı belirlendi
UFUK SOYHAN (DENİZLİ)
Denizli'de son günlerin en büyük tartışma konusu olan hava kirliliğiyle ilgili bilimsel çalışma sonuçları tüyleri ürpertti. Pamukkale Üniversitesi (PAÜ) Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Başkanı ve Dekan Yardımcısı Prof. Dr. Ali İhsan Bozkurt'un ilköğretim ve anaokulu düzeyindeki 88 öğrencinin kanında yaptığı incelemede ortaya çıkan yüksek seviyedeki kansorejen madde tedirgin etti. Yeni Asır'a özel açıklanan araştırmada, incelenen öğrencilerin yüzde 20'sinde prostat ve akciğer kanserine neden olduğu kanıtlanan yüksek derecede kadmiyum olduğu belirtildi.

SINIRIN ÜZERİNDE
Valilik ve belediyenin mücadelesine rağmen kalitesiz yakıt kullanan vatandaşların yol açtığı kirliliğin ulaştığı son noktayı, Prof. Dr. Bozkurt'un ekibiyle yaptığı çalışma gözler önüne serdi. Tıp Fakültesi Pediatri bölümünün bir çalışmasında çocukların kanında kadmiyum ve çinko gibi düzeyleri araştırıldı. Kadmiyum değeri beklenenin biraz üstünde çıktı. Prof. Dr. Bozkurt, bu değerlerin Dünya Sağlık Örgütü'nün verdiği sınırın üzerinde olduğunu söyledi. İlköğretim ve anaokulu çağındaki çocukların içinde hasta ve kontrol grubu olduğunu işaret eden Bozkurt, "Kontrol grubunda da kadmiyum değerlerinin yüksek çıktığı görülünce olay bana intikal etti. Kadmiyumun neden olabileceğini araştırdık. Bu grup içerisindeki 88 çocukta ikinci çalışma yaptık. Ancak yüzde 20'sinde beklediğimizin üzerinde bir kadmiyum değeri çıktı. Bunların alt analiz gruplarına baktık. Sigara içen ebeveynleri araştırdık. Ancak sigara içmeyen ebeveynlerin çocuklarında dahi kabul edilebilir düzeyin üzerinde kadmiyum vardı" dedi.

SU VE GIDA TEMİZ
Kadmiyumun en büyük etkeninin sigara olduğunu işaret eden Prof. Bozkurt, şöyle konuştu: "Anne baba sigara içmiyorsa kadmiyumu çocuklar nereden alabilir diye araştırmaya başladık. Kadmiyumun gıda, su veya hava ile vücuda girebilir. Su ve gıdaları inceledik. Suyun ana kaynağında bir sıkıntı yoktu. Gıda mühendisinin yaptığı araştırmalarda da kadmiyumla ilgili bir sorun çıkmadı. Geriye hava kirliliği kaldı. Literatürde katı yakıt tüketimlerinde kadmiyum bulunduğunu gördük. Araştırmanın yapıldığı dönemde Denizli'nin havasında ölçülen partiküler madde kirliliği çok yoğundu. Yoğun şekilde kalitesiz kömür yakıldı. Kadmiyumun nedeni hava kirliliği."
Denizli'nin öncelikli çevre sağlığı problemlerinden birisinin hava kirliliği olduğunu vurgulayan Bozkurt, "Hava kirliliğinde doğalgaza geçtikten sonra biraz azalma oldu. Ancak bir risk var. Bu bilgilerin ışığında görüşüm, kadmiyumun katı yakıtlardan dolayı açığa çıkan ağır metal kirliliğinden dolayı çocuklarda görülmesidir. Kadmiyum çok tehlikeli bir madde. İnsanlarda kanser yaptığı kesinleşmiştir. Prostat ve akciğer kanseri yaptığı kesin" diye konuştu.

"VÜCUTTAN ATILABİLİR"
Çok tehlikeli kansorejen madde olan kadmiyumun sigara gibi zararlı kabul etmek gerektiğini anlatan Prof. Dr. Ali İhsan Bozkurt, şu bilgileri verdi: "Kısa süre içildikten sonra bırakılan sigaranın zararlarını vücut telafi ediyor. Maruz kalındığı sürede hiç zarar vermez diyemeyiz ancak vücutta biriken kadmiyumda hava kirliliği sona erdikten sonra vücuttan atılabilir. Ancak uzun süre hava kirliliğine maruz kalırsak ileride ciddi sorunlar ortaya çıkabilir. Bu nedenle bir an önce hava kirliliği konusunda tedbir alınmalı. Kentte mümkünse doğalgaza geçilmeli. Son dönemlerde kömüre dönen siteler, apartmanlar var. Bunlar dezavantaj. Kışın hava kirliliği yaşanıyor. Doğalgaza geçildikten sonra ciddi bir azalma var ama hala oranlar yüksek."
Mahalli Çevre Kurulu'nun 1 Kasım 2007'de uygulamaya soktuğu ancak Danıştay'ın 2010 yılında bozduğu, "doğalgaz hattı geçen bölgelerde kömür kullanımı yasak" kararının hatırlatılması üzerine Bozkurt, "İnsanların bacasından havayı kirletip kirletmediğini saptayabilmek çok kolay. Kömür yandığı zaman duman çıkıyor. Kalitesiz kömürde daha çok duman çıkıyor. Bunu bariz şekilde görmek mümkün. Yakıta karışamayabilirsiniz ama kimse 'havayı ben kirletirim' deme özgürlüğüne sahip değil" dedi.

Kadmiyum nedir?
Kadmiyum, gümüş beyazlığında, elektrik, seramik, pil ve akü sanayisinde kullanılan yumuşakça, kanserojen, toksik bir elementtir. Kadmiyum oksit, kadmiyum klorid, kadmiyum sülfat ve sülfit şekillerinde bulunur, özel bir tad ve kokusu yoktur. Kadmiyum, havadan solunarak, kadmiyum bulaşmış yiyeceklerin yenmesiyle, sigara dumanından, kadmiyumla kirlenmiş suların içilmesiyle vücuda alınabilir. Yüksek düzeyde kadmiyumun solunması akciğer hasarına bağlı olarak ölüme neden olabilir. Prostat ve akciğer kanserine neden olduğu kanıtlanmıştır.