Kilo alma korkusu ile sigara içmeyin

BURCU ILGIN

Bugün size kendi sigarayı bırakma hikayemi anlatacağım.
Çünkü benim hikayem aslında sizin hikayeniz...
Tüm sigarayı bırakmak isteyenlerin hikayesi. Çok büyük bir bağımlılık.
Hiçbir zaman bıraktım diyemiyorsun.
Her an geri dönmenin eşiğinden topluyorsun kendini... Üzüntülü, sinirli, keyifli anlarında hep sana eşlik etmek istiyor. En zayıf anını kolluyor. Hep sinsi bir dost gibi yüzüne gülüp mezarını kazıyor. Ben bırakalı 16 ay oldu. İlk bir hafta yoksunluk etkisi ve fiziksel bağımlılıkla baş etmek gerçekten çok zordu. Algı seviyem yerlerdeydi.
Kafamı başka bir şeye veremiyordum.
Sinirliydim. Üzgündüm ve kendimi eksik hissediyordum.
Ama kararlıydım. Çünkü bir yıl öncesinden kendime bir tarih koymuştum ve bu tarihe kadar hem beynimi hem vücudumu hazırlamıştım. Herkese söyledim ki vazgeçme şansım olmasın. Önce kilo verdim ki sonra aldığım kilolar beni daha zor duruma sokmasın.
Bir tane içersem başlayacağımı bildiğim için o günden beri bir daha ağzıma koymadım.
ÖDÜL NİYETİNE YEDİM
Ama tüm bu hazırlıklara rağmen yine de kilo aldım. 1 yılda 10 kilo aldım. Kilo almamın sebebi ise sigarayı bıraktığım için sürekli kendimi ödüllendirmek oldu. Ödül, ödül, ödül... O da bir yere kadar. Kıyafetlerim olmamaya, kendimi kötü hissetmeye başlayana kadar böyle rahatça yiyip içmeye devam ettim. En son imdadıma Diyetisyen Burcu Akdoğan yetişti. 'Beni zayıflatın ne olur' diye kapısını çaldığımda "Sakın ola ki benden şok diyetler isteme" dedi. Çünkü şok diyetle zayıflarsan şok olarak geri alırsın uyarısını yaptı. "Tamam" dedim ve kendimi ona bıraktım. Hemen beni ölçüm cihazına alarak vücut ölçümlerimi yaptı ve bir sürü kan tahlili istedi.
HER DİYET KİŞİYE ÖZEL
Kesinlikle kan tahlili yaptırmadan vücudunuzda size direnen ya da yediklerinize tepki verecek bir hastalık bulunup bulunmadığını öğrenmeden bir diyet programına başlamayın, çünkü gerçek bir uzmanla çalışınca vücudunuzun dengesiyle oynamanın ne büyük bir tehlike olduğunu daha iyi kavrıyorsunuz. Her diyet kişiye özel. Örneğin bende insülin direnci çıktı ve meyveyi süt ürünü olmadan tüketmenin beni daha çok acıktırıp şeker dengemi bozduğunu öğrendim. Ben de hep "acıkınca bir elma ye" önerilerine uyar elmayı yiyince daha çok acıkmaktan şikayet ederdim meğer sebebi insülin direnciymiş. Bunun gibi birçok küçük ayar var. Burcu hanımla diyete başlayalı 15 gün oldu ve benden 3 kilo gitti bile. Hem de arada kaçaklar yapmama rağmen... Burcu Akdoğan'a sigarayı bırakanlar, bırakmak isteyenler ve bıraktıktan sonra kilo alanlar için bazı sorular sordum. İşte size diyetisyenden önemli uyarılar...
KİLO ALINACAK DİYE KURAL YOK!
Öncelikle sigarayı bıraktıktan sonra yüzde yüz kilo alınacak diye bir kural yok. Evet sigara metabolizmayı hızlandıran bir etken ama bıraktıktan sonra dikkatli beslenirseniz kilo alımı engellenebilir. Sigarayı bırakmak psikolojik bir stres yaratır.
Bıraktıktan sonraki süreçte çabuk öfkelenme, yoksunluk atakları gibi sıkıntılar görülebilir. Ama kararlı bir yaklaşım bu atakların etkilerini azaltacaktır. Bu süreçte omega 3 desteği stres azaltmada kullanılabilir.
Omega 3 beslenmenin içerisinde alınabilineceği gibi bu tarz yüksek stresli dönemlerde balık ya da krill yağı gibi beslenme destekleriyle de karşılanabilir. Ancak yüksek omega 3 alımı kan sulandırıcı etki yapar. Bu konuda bir ilaç alıyorsanız ya da tansiyon düşüklüğü sorununuz varsa doktorunuza danışarak takviye kullanınız.
BIRAKMADAN ÖNCE
Öncelikle sigarayı bırakmak gibi bir planımız varsa, bırakmadan önce kendimize bir beslenme rutini belirlemek; bıraktıktan sonra kontrolsüzce yeme ataklarının önüne geçmek faydalı olabilir. Alıştığınız bir beslenme şekli olduğunda onun dışına çıkmamak daha kolaydır.
Özellikle birkaç fazla kilomuz varsa, bu rutin sayesinde kendimize, bıraktıktan sonrası için 1-2 kilogramlık artış ihtimaline karşın bir pay oluşturmuş oluruz. Öncesinde yapabileceğimiz bir başka şey ise C vitamini alımımıza dikkat etmektir. Çünkü sigara içmek vücudumuzda C vitamini kaybına sebep olur. Dolayısıyla günlük alımımıza dikkat etmemizde fayda var. C vitamini vücutta depolanmaz. Bu sebeple bir günde yükleme yapılarak değil her gün beslenmenin içine yayarak alınmalıdır.
TAT VE KOKU ALMA DUYUNUZ İYİLEŞİR
Sigaradan sonra kilo alınmasının bir diğer nedeni tat ve koku reseptörlerinin yenilenmesidir.
Yani siz sigarayı bıraktıktan kısa bir süre sonra yiyeceklerin tadını ve kokularını daha iyi algılamaya başlarsınız bu da daha fazla tüketime sebep olur. Bırakmadan önce bir beslenme rutinine sahip olmak bu noktalarda bize yardımcı olacaktır. Örneğin sizin porsiyonunuz 10 çilek ise, bıraktıktan sonra bunu 15'e çıkarmayacağınız ve 10'da sabit tutacağınız için ekstra kalori alımını engellemiş olursunuz.
SİGARANIN YERİNE ÇİKOLATAYI KOYMAYIN
Diğer sık yapılan davranış ise yanlış bir alışkanlığın yerine başka yanlış alışkanlık koymak. Örneğin kahvesini sigarayla içmeye alışmış bir kişi bıraktıktan sonra sigara içmemek için kahvenin yanında 1 pakete yakın çikolata yiyebiliyor. Bunun yerine 1 adet kuru incir ya da 2 adet orta boy hurma koyarak olumsuz davranışın yerleşmesini engelleyebiliriz.
YOKSUNLUK KRİZLERİ GEÇİŞTİRMEK İÇİN
Örneğin böyle bir kriz anında fındık, badem, fıstık gibi yağ oranı yüksek besinler yerine küçük doğranmış salatalık, havuç, yeşil elma dilimleri, dışarıdaysak leblebi kullanılabilir. Küçük küçük doğramak kaloriyi arttırmadan besin miktarını çoğaltmak için kullanılan bir metod.
STRESİNİZİ BU BESİNLER DESTEĞİYLE BASKILAYIN
- Yağlı balıklar (somon, uskumru...)
- Keten tohumu
- Chia tohumu
- Kabak çekirdeği
- Semizotu ve yeşil yapraklı sebzeler
- Ceviz, badem
AKCİĞERİ TEMİZLEMEYE YARDIMCI GIDALAR
- Yaban mersini
- Sarımsak, soğan
- Zencefil
- Nar
- Üzüm
- Havuç
C VİTAMİNİNİ ARTIRAN BESİNLER
- Çilek
- Kivi
- Yeşil biber
- Limon, portakal ve narenciye grubu
- Maydanoz ve yeşil yapraklılar
- Yaban mersini