Çamuru sanata dönüştürenler

Çömlek yapımı, insanlık tarihindeki el sanatlarının en eskileri arasında yer alır. Yani çömlekçilik insanlık tarihi kadar eski bir sanattır. M.Ö. 6000'li yıllardan başlayıp günümüze kadar gelişerek gelen estetik, kullanım alanı geniş ve oldukça renkli bir sanat alanıdır. En eski çömlek örnekleri, Orta Doğu ve Mısır'da bulunmuştur. Anadolu'nun pek çok yerleşim yerinde hala hayatta olan çömlek sanatı, tarih boyunca birçok toplumda yaygın olarak uygulanmış ve kültürlerin önemli bir parçası olmuştur. Çömleklerin ilk kez ne zaman kullanıldığı kesin olarak bilinmemekle birlikte, tarihin erken dönemlerinde, insanların, su ve diğer sıvıları taşımak, yemek pişirmek ve depolamak için çömleklerden faydalandığı bilinmektedir. Hz. İbrahim'in çömlekçilik yaparak ve ziraatla uğraşarak geçimini sağladığı ve o günden bu yana yapılageldiği kabul edilmektedir.

İZMİR'DE ÇÖMLEKÇİLİK
Ülkemizde Eskişehir, Manisa, Bilecik, Nevşehir, Avanos, Adapazarı, Bursa, Balıkesir, Kütahya, Konya, Diyarbakır ve İzmir Menemen'de halen çömlekçilik sanatı yaşatılıyor. İzmir ve çevresinin (Bayraklı, Urla, Foça) önemli bir seramik merkezi olduğu yapılan kazılarda ortaya çıkan arkeolojik buluntulardan anlaşılmaktadır. Bu yörede çömlekçiliğin gelişme nedenleri arasında toprak yapısının çömlek eşya yapımına uygun ham madde olan çömlekçi kili açısından zengin oluşu sayılabilir. Diğer bir neden de bağcılık ve zeytincilik dolayısıyla ürünlerin saklanmasında kullanılacak kaplara ihtiyaç duyulmasıdır.

MENEMEN'DE GELİŞTİ
Günümüzde çömlekçilik Menemen'de oldukça gelişmiştir. Menemen'de kullanılan kil, sırlı ve sırsız ürünlerin tek pişirimde yapılmasına elverişlidir. İlçede artık yedinci nesil tezgâhlarda, insan gücünün yerini elektrik motorunun aldığı görülmektedir. Menemen'de 8 büyük çömlek atölyesi bulunuyor. Buralarda pek çok yörenin tersine yeni kuşağa da bu sanat öğretiliyor. Yapılan işlerde küp, saksı, bardak, küçük testi, testi gibi günlük kullanım eşyalarının yanı sıra turistik amaçlı hediyelik eşyalara da yer veriliyor.

ÇÖMLEK FESTİVALİ
Geçtiğimiz günlerde düzenlenen 2. Uluslararası Menemen Çömlek Festivali kapsamındaki etkinliklere 34 ülkeden 75 yabancı katılımcı dahil oldu. Çeşitli etkinliklere katılmak üzere, yurtiçi ve yurtdışından 20 üniversiteden toplam 40 akademisyen festivalde hazır bulundu. Festivalin en çok ilgi çeken bölümlerinden olan workshop alanında 21 atölye etkinliği gerçekleştirildi. Yurt dışından 8 farklı ülkeden 10 yabancı sanatçının atölye çalışması yaptığı etkinlikler kapsamında, yurdumuzun 4 farklı şehrinden 11 yerli sanatçı da düzenledikleri atölyelerde katılımcılarla buluştu.

'HEYKEL FIRIN' GÖSTERİSİ
Festival kapsamında düzenlenen Alternatif Seramik Pişirim etkinliklerine ise 7 farklı üniversiteden 12 akademisyen, 3 farklı ülkeden 4 yabancı sanatçı katılırken, 8 farklı pişirim gösterisi sergilendi. Özellikle Menemenli çömlek ustası Ahmet Taşhomcu ile Rus sanatçılar Zinaida Korchagina ve Dimitri Sorokin tarafından Cumhuriyet Meydanında yapılan "Heykel Fırın" gösterisi büyük bir ilgiyle izlendi. Menemenli çömlek atölyelerinin eserlerini sergileme fırsatı bulduğu Network alanında 7 farklı şehirden 45 firma stant açtı, Sokak Satış Stantlarında ise 11 farklı şehirden 75 atölye ürünlerini katılımcılarla buluşturma imkanı buldu. Menemen'in yöresel lezzetlerinin yer aldığı stantlarda ise, 24 üretici ürünleriyle festivale renk kattı.

YARIŞMALARDA JÜRİ ZORLANDI HÜNERLİ
Eller Çömlek Yarışmasına 20 farklı ülkeden toplam 33 yabancı yarışmacı katıldı. Ülkemizden ise 13 farklı şehirden toplam 75 yarışmacı dereceye girmek için ter döktü. Ustalar teknik, ustalar estetik ve amatörler teknik dallarında yarıştı.

EN ESKİ SANAT DALLARINDAN
ÇÖMLEK sanatı, insanlık tarihinin en eski sanat dallarından biridir. Tarih boyunca çömlekler, insanların günlük yaşamında önemli bir rol oynamıştır. Bugün ülkemizin çeşitli noktalarında çömlekçilikten geçinen aileler mevcut.

ÇOCUKLAR DA ÖĞRENİYOR
Çömlek yapımı el sanatlarıyla uğraşanlar ve hobi amaçlı kil işleri yapanlar için keyifl i bir uğraştır. Geleceğin çömlek ustaları olmaya hazırlanan Menemenli çocuklar da çamuru sanata dönüştürmeyi öğreniyorlar.