Kosova'nın en önemli türbesi MEŞHED-İ HÜDAVENDİGAR

KEMAL SAĞLAM
Sultan I. Murat Türbesi ve kompleksi Priştine- Mitrovica yolunun 6'ncı kilometresinde Mazgit köyünde bulunmaktadır. Balkanlardaki en eski Osmanlı eserlerinden birisi olan bu türbe 14. yüzyılda inşa edilmiştir. Bu türbenin inşaatı Sultan Yıldırım Beyazıt tarafından yaptırılmıştır ve bu yer "Meşhed-i Hüdavendigar" olarak adlandırılır.
1. KOSOVA SAVAŞI
Osmanlılar'ın Balkanlar'daki varlığını tayin edecek Kosova Savaşı'nın tarihi, Sırp kaynaklara göre 20 Haziran 1389, bizim kaynaklarımızda ise 10 Ağustos 1389 Salı günü, bazı kaynaklarda ise 27 Ağustos 1389 olarak verilmektedir. Tarihçi Hammer düşman ordusunun Osmanlı ordusundan kat kat fazla olduğunu belirterek Osmanlı Ordusu'nun 60 bin kişi olduğunu, düşman ordusunun ise 200 bin kişi olduğunun tahmin edildiğini belirtir.
Sultan I. Murad Hüdavendigar Savaşı'nın ardından savaş meydanındaki askerlerin durumunu incelerken bazı kaynaklarda yaralı bir Sırp asilzadesi olan Miloş Obiliç, bazı kaynaklarda ise Miloş adlı bir Sırp tarafından, henüz savaş bitmeden Müslüman olduğu bahanesiyle, padişaha yaklaşıp at üzerinde iken zehirli bir bıçakla hançerlendiği anlatılır. Miloş, hükümdarın çevresindeki askerlerce o esnada yakalanarak öldürülür.
Tarihsel verilere göre Sultan Murat'ın sadece iç organları Kosova'daki türbesinde yer almaktadır. Padişahın cesedi tahnit edilerek, yani bozulmaması için ilaçlanarak, Bursa Çekirge'de yaptırmış olduğu türbesine defnedilmiştir.

TÜRBEDAR AİLESİ
Türbenin değişik zamanlarda onarımlardan geçtiği bilinmektedir. 1660 yılına doğru Evliya Çelebi, Sadrazam Melek Ahmet Paşa ile beraber türbeyi ziyaret ettiklerinde, türbenin bakımsız ve harabe durumunu görürler. Evliya Çelebi'nin tavsiyesi üzerine Melek Ahmet Paşa, civardaki Müslüman halkına iki kese içinde 1000 kuruş vermiş ve türbenin temizlenmesi sağlamış ve bir hafta içinde, yüksek bir duvarla büyük bir kapı yaptırmış ve yüzlerce çeşit meyve fidanı diktirmiştir. 1848 yılında türbe esaslı bir şekilde onarılmış ve Sultan Abdülmecid'in bir beratı ile aslen Buharalı olan Hacı Ali 300 kuruş maaşla türbedar olarak atanmıştır. Bugünkü türbedar ailesi de bu soydan gelmektedir.
Meşhed-i Hüdavendigar Türbesi'ni ziyaret edenlerin dinlenme ve barınmalarını sağlamak amacıyla Sultan II. Abdülhamid'in vermiş olduğu emir üzerine 'Selamlık Binası' olarak anılan iki katlı yapı, 1896 yılında tamamlanmıştır. 1906 yılında ise I. Murad Türbesi'nin ve bitişiğinde bulunan 'Selamlık Binası'nın onarımı yapılmış ve II. Abdülhamid'in tahta çıktığı 1 Eylül (bazı kaynaklarda 31 Ağustos) tarihinde törenle açılmıştır.
Türbe daha sonra, 1909 tarihli tamir kitabesinden de anlaşıldığı üzere, Sultan Reşad'ın 16 Haziran 1911'deki Kosova'yı ziyareti sırasında onarımdan geçmiştir. Türbede top atışları ile karşılanan Sultan, Meşhed-i Hüdavendigar'ı ziyaret etmiştir. Ziyaretten önce Kosova ovasında 20 bin veya 100 bin kişi olarak tahmin edilen kalabalık bir toplulukla namaz kılınmış, özel olarak yapılan minberde Manastırlı İsmail Hakkı Efendi vaaz vermiş ve padişah beyannamesi okunmuştur.
2. Dünya Savaşı sırasında da işgal kuvvetleri tarafından türbede bulunan bütün eşyalar yağmalanır. Türbe, 2. Dünya Savaşı'ndan sonra Yugoslavya Devleti tarafından himaye altına alınmış ve 1960-1961 yıllarında esaslı bir şekilde onarılmıştır.
2005 yılında türbe Türk Diyanet Vakfı tarafından restore edilmiştir. Selamlık binası TİKA tarafından Sultan I. Murat, Kosova Savaşı ve Balkanlar'da Osmanlı Mirası konulu bir Kültür ve Tanıtım evine dönüştürülerek, 04 Kasım 2010 tarihinde Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından resmi olarak hizmete açılmıştır.
Sultan Murat'ın duası
- Ya İlahi! Mevlam! Bunca kerre hazretin duamı kabul ettin. Beni mahrum etmedin. Ne olur gene duamı kabul eyle! Bir yağmur verip, bu zulumatı ve gubarı (tozu) def edip alemi nurani kıl, ta ki kafir askerlerini rahat görüp, yüz yüze cenk edeyim! Ya İlahi! Mülk ve kul senindir. Sen kime istersen verirsin. Ben dahi aciz kulunum. Benim fikrimi ve esrarımı sen bilirsin. Mülk ve mal benim maksadım değildir. Hemen halis ve muhlis senin rızanı isterim.
"Ya Rabb! Beni bu Müslümanlara kurban eyle! Tek bu mü'minleri küffar eline mağlup edip helak eyleme! Ya İlahi! Bunca nufüsun katline beni sebep eyleme! Bunları mansur ve muzaffer eyle! Bunlar için ben canımı kurban ederim. Tek sen kabul eyle! Asakir-i İslam için teslim-i ruha razıyım. Tek bu mü'minler ruhuna benim ruhumu feda kıl! Evvel beni gazi kıldın, ahir şehadeti nasip kıl! Amin!"
SULTAN I. MURAT HÜDAVENDIGAR
Sultan I. Murat Hüdavendigar 1326- 1389 tarihleri arasında yaşamıştır. Osmanlı Devlet'inin üçüncü padişahı olan Sultan I. Murat Hüdavendigar Osmanlı Devleti'nin Avrupa'ya doğru kapılarını açan ilk padişahtır. Sultan, savaş meydanında ölen ilk ve tek padişahtır.
Türbe ile yaşıt dut ağacı bulunuyor
En az 400 yaşında olduğu tahmin edilen ağacın, I. Murad Hüdavendigar'ın naaşıyla birlikte dikildiği ileri sürülüyor. Halk arasındaki bir rivayete göre de savaş meydanında şehit olan I. Murat Hüdavendigar'ın iç organlarının Kosova'ya, naaşının da Bursa'ya gömülmesinin ardından ağaca düşen bir yıldırım tarafından ortadan ikiye yarıldığı anlatılır.