Tatiller bitti sınavlar başladı malumunuz. Bazı çocuklar sınavlara hazırlanabilirken bazı çocuklar ise zor dönemlerden geçtikleri için sınavlara hazırlanamayabiliyorlar. Bugünkü yazımın da konusu işte bu, sınav dönemine rastlayan zor dönemler..
1. YAKININ VEFATI
Çocuk ve ergenlerin ölüme verdikleri tepki yaşları açısından birbirinden farklı olsa da süreç genel olarak aynıdır. Yakın kaybı, yas dönemi demektir. Çocuk zihinsel süreçte ani kayıba hazır olmadığı için varolan dünyaya, insanlara karşı güveni sarsılabilir. Aynı şekilde tıpkı çocuk gibi yetişkin de hazırlıksız olduğu için kendi üzüntüsünden çocukla ilgilenemeyebilir. Bu süreçte çocuklar gerçeği bilmek isterler, bu bilgi çocuğa çocuğun yaşına uygun şekilde verilmelidir. Çocuk annesini ya da babasını kaybetmiş ise hayatta kalan ebeveynini de kaybetmekten korkabilir ve ona daha sıkı yapışabilir. Bir süre çocuğa "Ben senin yanındayım, güvendesin" mesajı vermek ve çocuğu evden uzaklaştırmamak uygun olabilir. Çocuğun kaybettiği yakınıyla ilgili fotoğraflarına bakması ve kaybıyla ilgili konuşması da süreç içinde çocuğun yasını uygun şekilde tutmasına yardımcı olur. Ancak ne olursa olsun unutmayınız ki karşınızdaki bir yetişkin değil çocuk, ona verilmesi gereken mesaj; istediği gibi davranmakta özgür olduğu ve kimsenin ondan fazlasını beklemediğidir. Yakının kaybı tam da sınav dönemine rastlıyor ise burada dikkat etmeniz gereken nokta çocuğun hayattan kopmamasıdır. Okul ve sınavlar çocuğun gündelik hayatının bir parçası oldukları için vefat kaybından bir süre sonra okula dönmesi önemlidir. Ancak çocuk 10 yaşından büyük ise kaybın ilk zamanlarında ev ortamından çok önemli bir gerekçe yok ise uzaklaştırılmamasını öneriyorum.
2. AİLE İÇİ KAVGALAR
Çocuklar ev ortamının atmosferinden doğrudan etkilenirler. Anne- babalarının sık sık kavga etmeleri çocuklarda bir takım endişelerin de oluşmasına sebep olabilir. Sıklıkla oluşan endişe "acaba anne ve babam boşanacak mı?" endişesi olabilirken anne babaların şiddet içeren kavgalarında ise çocuk özellikle şiddete uğrayanın can güvenliği ile ilgili korkuya kapılır. Sanki her an şiddet uygulayan eve girdiği an itibarıyla şiddet uygulamaya başlayacakmış gibi hisseder ve bu durum çocuğun psikolojisini olumsuz yönde etkiler. Aile içi kavgalar ve şiddet çocuğun hem psikolojisini olumsuz yönde etkiler hem de akademik başarısını düşürür. Bu nedenle eğer aile içinde bu tarz olumsuz durumlar var ise şiddeti uygulayanın ve maruz kalanın ruhsal destek alması gerekir ama en çok da çocuğun ruhsal destek alması gerekir. Böyle olumsuz bir aile ortamında çocuğun sınavlarına hazırlanması, derslerine konsantre olması mümkün değildir. Bazen de çocuk öfke duyduğu ebeveyne inat olsun diye, o ebeveynden öfke çıkarmak için ebeveynin önem verdiği bir dersten zayıf not alır. Bu durumlarda ebeveyn çocuğa çok öfkelenir ama çocuk, ebeveyni üzdüğü, incittiği ya da kızdırdığı için keyif alır.
3. BOŞANMA
Boşanma, evlilik sözleşmesinin sona ermesi gibi görünse de ruhsal açıdan, ailenin bölünmesine ya da tümden dağılmasına yol açan ve bütün aile üyelerini etkileyen bir olaydır. Boşanma sırasında kadın ve erkek kimi zaman içinde bulundukları öfkeli, incinmiş, karmaşık duygu durumdan dolayı o sırada bir sonraki süreçte neler olabileceğinin farkına varamayabilir. Ancak bu süreç hem kadın hem erkek hem de çocuk için son derece sıkıntılı olabiliyor. Boşanma olayında en çok hasarı alan küçük çocuklardır. Minikler anne ve babasının başka başka evlerde yaşamalarına bir süre anlam veremezler. Ve evden gidenin neden evden gittiğini anlamakta zorluk çekerler. Özellikle sınav dönemlerine rastlayan boşanmalar çocuğun psikolojisi üzerinde olumsuz etkiye sebep olabiliyor. Hatta çoğu zaman çocuğun bozulan ve dağılan düzeninden dolayı ilk zamanlar akademik performansında düşme de meydana gelebiliyor. Ve çocuk bu aşamada pek çok sorun çıkartabiliyor.
Bazı çocuklar anne-babası boşandıkları için onlara karşı muazzam bir öfke duyarlar, sıklıkla öfke patlamaları yaşayabilirler, okulda otorite figürlerine karşı isyan ederler, asi davranışlar sergilerler. Bazı çocuklar ise anne-babaları boşanma sürecindeki krizi iyi yönettikleri için bu durumu daha az hasarla atlatırlar. Burada önemli olan anne ve babanın çocuğun duygularına anlayışla yaklaşmaları ve çocuğun yeni düzenine alışması için ona destek olabilmeyi başarmalarıdır.