Pek çok kişi sizin anne ve babalığınızı eleştirir. Size doğru ve yanlış olanları dikte ederler. Anne-baba olarak kendinizi suçlar, eleştirirsiniz. Çoğu zaman çaresiz hissedersiniz. Aklınız karışır. İçinizden geçen ile doğru olan arasında bocalarsınız. Çocuğunuz ile ilgili kararlar alır uygularken zorlanırsınız. Biri size rehberlik etsin istersiniz..
ÜÇ GRUP ANNE-BABA..
Birinci grup anne-babalar her zaman haklı olduğunu savunur. Çocuğu kurallara uymaya zorlar; gerekirse ceza vermekle çocuğu korkutur ve ceza verirler.
İkinci grup anne- babalar çocuklarına çok fazla özgürlük verirler, her istediklerini yaparlar. Onların istediklerini yapmamanın çocuğa zarar vereceğini düşünürler.
Üçüncü grup anne-babalar ise sıklıkla bocalarlar, kararsız kalırlar ve kendilerini çocukları karşısında çaresiz hissedebilirler.
ÖNEMLİ OLANLAR...
Etkili bir anne baba olmak için tutarlı olmak zorunda değilsiniz. Annebabaların tutarsız olması kaçınılmazdır. Tutarlı olmaya çalıştıkça eşinizle aranızda sorunlar kaçınılmazdır.
Eğer çocuğunuzun bir davranışını kabul etmiyorsanız, kabul ediyor gibi davranmayın.
Önemli olan ilişkide dürüstlük ve samimiyettir!
Bırakın çocuğunuz gerçek duygunuzun farkına varsın.
Anne-baba olarak kendi duygularınızı tanıyın.
Sihirli soru "Ben ne hissediyorum?"
Yasaklar, cezalar ve boş ödüller çocuğunuzun öfke eşiğini düşürür.
BUNLARI YAPMAYIN!
Emir vermek
Gözdağı vermek
Sık sık uyarılarda bulunmak
Ahlak dersi vermek
Öğüt vermek, çözüm ve öneri getirmek
Öğretmek, nutuk çekmek, mantıklı düşünceler öne sürmek
Yargılamak, eleştirmek, suçlamak
Övmek
Ad takmak
Alay etmek
Sorgulamak
Konuyu saptırmak, sözünden dönmek
PEKİ ANNE-BABA OLARAK NE YAPARSANIZ ÇOCUĞUNUZ SİZİ DİNLER?
Çocuğun yumuşak karnını bulmak, ona değerli olduğunu hissettirmek, onu saydığınızı hissettirmek Etkin dinlemek. Duy- dinle-yorumla yöntemi
DUY- DİNLE - YORUMLA YÖNTEMİ
1. Çocuk bir şey söylüyor önce onu duyun
2. Çocuk ne diyor? Onu dinleyin
3. Çocuk ne demek istiyor? Yorumlayın.
Örnek; 5.5 yaşındaki Bahar; Bahar'ı okuldan aldım ve eve alışverişe gidiyoruz. Alışverişten önce Bahar, "Bugün çok ödevim var"
Ben, "Ödevlerin çok, peki alışveriş sonrası yapabilecek misin? Yoksa şimdi eve mi gidelim?"
Bahar, "Hayır yaparım"
Alışveriş sırasında Bahar, "Anne hemen eve mi gidiyoruz bu mağazadan sonra?" yaklaşık 10 dakikada bir sordu ve ben de cevap verdim.
Ben, "Sanırım eve gitmek istemiyorsun çünkü ödevin var ve sen yapmak istemiyorsun"
Bahar, "Evet anne gitmek istemiyorum. Sıkıldım ödevlerden."
SEN DİLİ YERİNE BEN DİLİ
Anne gazete okurken çocuk, "Kalk hadi oyun oynayalım."
Anne, "Ben şimdi biraz yorgunum ve dinleniyorum, canım oynamak istemiyor."
Ben yorgunum...
Ben endişeliyim...
Ben kızgınım…
Ben mutluyum...
BAŞKA NELER YAPABİLİRSİNİZ?
Ortamı zenginleştirmek
Ortamı yoksunlaştırmak
Ortamı kısıtlamak
Ortamı çocuğa uygun hale getirmek
Bir uğraş yerine başkasını koymak
Çocuğu ortamdaki değişikliğe hazırlamak
Ergenlik ve sonrası yaştakiler için geleceğe yönelik düzenlemeler yapmak
KAZAN-KAZAN YÖNTEMİ
Çocuğa zorla istenilen davranışı anne baba yaptırdığında yani anne/ baba kazandığında (kazandıklarını düşündüklerinde) çocuklarda şu etkiler görülür: Karşı koyma, meydan okuma, başkaldırma, küsme, düşmanlık, saldırganlık, öç alma, tokada tokatla karşılık vermek, yalan söyleme, duygularını saklama, başkalarını suçlama, dedikodu yapma, aldatma...
Sonuç olarak, Anne -babalar benim dediğim olacak şeklinde çocuklarına yaklaştıklarında çocukları üzerindeki güç ve otoritelerini kaybederler. Güç kullanmaktan vazgeçtiklerinde ise etkileri artar.
ÇATIŞMALARI ÇÖZMEK İÇİN…
Problem çözme becerilerinin hem anne/babanın hem de çocuğun geliştirilmesi… Çocuğu da bu sürece dahil etmek. Böylece çocuğun da o karar da sorumluluk almasını sağlamayabilirsiniz.
YÖNTEMİN BAŞARILI OLMASI İÇİN...
Çocuğunuzla yöntemi onun anlayabileceği dille konuşmalısınız. Onun yaşına inerek ve yaşının gelişim özelliklerini göz önüne alarak...
Sorunu tanımlayın.
Olası çözümler üretin.
Çözümleri değerlendirin
En iyi çözüme karar verin.
Kararın nasıl uygulanacağını belirleyin
Çözümüm uygulanışını değerlendirme için süreci izleyin.