Ağız kokusu, sinüzit habercisi olabilir!

Ento Kulak Burun Boğaz Dal Merkezi'nden Op. Dr. Fırat Demirtaşoğlu, kişilerde uzun süredir devam eden öksürük, ağız kokusu gibi şikayetlerin kronik sinüzitin bulguları olabileceğini söylüyor

Sinüzitin halk arasında bilinen en yaygın belirtisi baş ağrısı. Ancak, Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Fırat Demirtaşoğlu, hastaların baş ağrısına odaklanmak yerine başka belirtilere dikkat etmesi gerektiğini şu sözlerle vurguluyor: "Sinüzitin halk arasında bilinen belirtisi baş ağrısıdır ama aslında baş ağrısı daha çok akut sinüzitte görülür. Çok ciddi enfeksiyon ya da akut atak olmadığı sürece kronik sinüziti bulunan hastanın çok fazla baş ağrısı olmaz. Şikayetleri daha çok geniz akıntısı, ağız kokusu, öksürük gibi yakınmalardır."

BAŞ AĞRISI ATAKLARDA
-Kronik sinüzit ne gibi belirtiler veriyor?
Kronik sinüziti bulunan hastalarda genellikle geniz akıntısı, balgam gibi şikayetler olur. Bu şikayetler, zaman zaman tabloya grip eklenmesiyle sinüzitin akut ataklarına ve bunun sonucunda da şiddetli baş ağrısı, başta dolgunluk ve ağırlık hissi gibi şikayetlerin yenilenmesine sebep olur. Genellikle kronik sinüziti bulunan hastaların yıl boyu devam eden geniz akıntısı, ağız kokusu ve burun tıkanıklığı gibi şikayetleri vardır. Dönem dönem de geçirdikleri gribal enfeksiyonlara bağlı bu şikayetler daha da artarak baş ağrısı, kafada dolgunluk hissi gibi şikayetler eklenir üzerine.
-Sigara kullananlar bu durumu "normal" kabul ediyor olabilir mi?
Sigara kullananlarda, normalden çok daha fazla koyu geniz akıntısı şikayeti olur. Bu durum, mukosilier aktivitenin sigara kullananlarda bozuk olmasından kaynaklanıyor. Ama sigara kullanımına bağlı geniz akıntısı hiçbir zaman çok ciddi rahatsız edici boyutta olmaz. Eğer rahatsız edici, hastanın farkına varabileceği bir geniz akıntısı varsa neden kaynaklandığını araştırmak gerekir. Nedenlerden biri de kronik sinüzittir. Bunun dışında allerjik rahatsızlıklar da önemli geniz akıntısı sebeplerindendir.
-Geniz akıntısı nasıl olur?
Normalde tüm yetişkinlerde burundan iki litre akıntı olur. Biz bunun farkına varmayız. Çünkü burundan arkaya, genize doğru akan akıntı, su kıvamında olduğu için, günde yaklaşık 2 bin kere yutkunarak biz bunu midemize yollarız. Bunun farkına varmayız normalde. Ama herhangi bir sebeple bu akıntı koyulaşırsa, gitmemeye, yapışmaya başlarsa o zaman zaten hastalar geniz akıntım var deyip şikayetle gelirler. Akıntıda koyulaşmanın en önemli sebebi enfeksiyondur. Bazen burundaki kemik eğrilikleri de koyulaşmalara ve akıntının içeriğinin yoğunlaşmasına sebep olur. Hastaların fenellikle ifade ettiği şey, burnumdan geriye doğru bir akıntı oluyor. Yutmaya çalışıyorum, orada takılıyor, gitmiyor. Sanki orada bir ekmek parçası takılıp kalıyor gibi şikayetlerdir. tam da böyledir. çok yapışkan olduğu için gitmez, solunum yoluna takılır kalır. Öksürme hissi oluşturur hastada. Gırtlağı temizleme hareketleri oluşturur. Bu geniz akıntısıdır ve bu aşamaya geldiği zaman buna neden olan faktörleri araştırmak gerekir. Kronik sinüzit de bunlardan biridir.
-Kronik sinüzit daha çok kimlerde görülür?
Kronik sinüzit, özellikle burunla ilgili yapısal anormallikleri olan kişilerde görülür. Burnunda kemik eğriliği olanlarda, burun etlerinde büyüme olanlarda, burun içinde polip dediğimiz normalde bulunmaması gereken et yapılar olanlarda genellikle, kronik sinüzit görülür. Bir de allerjik hastalarda kronik sinüzit biraz daha sık gözlenir.
-Kronik sinüzitin tanısı nasıl konuluyor?
Kronik sinüzitin muayene bulguları geniz akıntısı, burun içerisinde akıntı, kemik eğiriliği gibi burun içerisinde yapısal eğriliklerdir ve bu bulgular kronik sinüzitten şüphelenmemize sebep olur. Kesin tanı yöntemi ise sinüs tomografisidir. Sinüs tomografisi sonucu sinüslerdeki problem ortaya konulur eğer kronik sinüzit ise, sinüslerde de yapısal anormallik varsa buna yönelik cerrahi planlanır. Eğer kronik çok yoğun ve yaygın değilse de ilaç tedavisi verilir. Yani tomografinin sonucuna göre tedavi planlaması yapılır.

BEYNE VE GÖZE TEHDİT
-Sinüzit tedavi edilmezse ne olur?
Kronik sinüzit tedavi edilmezse, hayat boyu devam eden geniz akıntısı ve akut ataklarla baş ağrıları ve burun tıkanıklığı gibi şikayetlere sebep olur. Ama bazen de bu akut sinüzitler komplikasyon dediğimiz ve enfeksiyondan sonra oluşan ve istemediğimiz sorunlar da ortaya çıkarabilir. Bazen bu akut sinüzit atakları sırasında sinüste oluşan enfeksiyon, beyne ve göze geçebilir. Çünkü sinüslerin beyin ve gözle komşulukları vardır. Sinüste gelişen bir enfeksiyon beyinde menenjite, gözde göz çevresindeki dokulardaki enfeksiyonlara sebep olabilir ve çok ilerleyen boyutlarda görme kaybına ve menenjit nedeniyle hayatı tehdit edebilecek sorunlara sebep olabilir.
-Tedavilerden alınan sonuçlar yüz güldürücü oluyor mu?
Kesinlikle. Eğer akut sinüziti varsa hastanın, zaten ilaç tedavisine yüzde 100 yanıt alınabiliyor. Eğer kronik sinüzit varsa cerrahi tedavi ve ilaç tedavisi ile sinüslerin içini temizlemek mümkündür. Ama "Tekrar eder mi?" diye soruyorsanız, sinüzit tekrar eder. Sinüzit bir enfeksiyondur ve her yerdeki enfeksiyon nükseder. Ama sinüs cerrahisi ile sinüslerin boşaltım yolları genişletildiğinde ve açıldığında enfeksiyon olsa dahi bu akıntı boşalabileceğinden sağa sola yayılma eğilimi göstermez. Yani beyne, göze enfeksiyonun yayılmasının önüne geçilmiş olur. Kronik sinüziti olan bir hastada kronik sinüzite sebep olan anatomik anormallikleri; burun kemik eğrilikleri ya da sinüs ağzındaki darlıklar düzeltilip temizlendiğinde ilaç tedavisine yanıt veren akut sinüzitleri olur hastanın. Bir daha kronik sinüziti olmaz.

ISLAK SAÇ EFSANESİ
-Sinüzitten korunmak mümkün mü?
"Şunu yaparsanız sinüzit olmazsınız" diyebileceğimiz bir şey yok. Halk arasında "Islak saçla dışarı çıkmak sinüzite neden olur" gibi inanışlar var ama böyle bir şey yok. Tabii ki eğer daha öncesinde burnunuzda kemik eğriliği gibi yapısal anormallikler varsa, sinüzit olmadan bunları düzeltmeniz, daha sonrasında sinüzit oluşumunu engelleyebilir. Korunmak için ancak bu yapılabilir.
-Sinüzit bir enfeksiyon hastalığı dediniz. Malum sonbahardayız, enfeksiyon hastalıkları artacak. Bunlar için ne yapabiliriz?
Sinüsit bir enfeksiyon hastalığı ama halk arasında da yanlış biliniyor. Sinüzite has bir mikrop yok. Herkes zannediyor ki bir sinüzit mikrobu var. burundan giriyor, sinüse yerleşiyor ve iltihap oluşturuyor... Böyle bir şey yok. Sinüzit olan insanlar, anatomik anormalliği olan hastalar. Herkeste sinüzit olmaz. Burnunda ciddi kemik eğriliği olmayan, sinüslerinin boşaltım yolları açık olan hastalarda olay bir gribal enfeksiyon şeklinde atlatılıyor zaten. Eğer sinüslerin boşalma yollarında bir sorun varsa; -bu kemik eğriliği olabilir, sinüslerin ağzının darlığı olabilir-, o zaman normalde grip olarak atlatacağınız virüs, olayın büyümesine sebep oluyor. Bunu sinüs atamadığı için enfeksiyon katlanarak daha komplike bir enfeksiyona dönüşüyor. Dolayısıyla hastaların kendilerini bu tip rahatsızlıklardan korumalarının tek yolu, buna sebep olabilecek yapısal problemlerini erkenden çözmeleri.

-Yapısal bir anormallik var mı diye kulak burun boğaz uzmanına başvurulabilir o halde?
Elbette. Özellikle genç yaşlarda ciddi burun tıkanıklığı olan kişilerin beraberinde sinüzit olmadan burun tıkanıklığını çözmek için doktora müracaat etmesinde fayda var.