İnsan hakkını korumayı da "çağdaş olmak" olarak görüyoruz, toplumsal ilkeleri yazıp söylemeyi de...
Evet tüm bu olguların hepsi birer "çağdaşlık" bakışı... Ama bu kadar dar değil, o bir "yaşam felsefesi"dir. Hayatın her anında bu görüşü yaşamak ve çevresine yaşatmaktır.
Bizim en büyük sorunumuz bu işte...
Her şeyde varız ama hayata geçirmekte nedense başka kulvarlara kayıyoruz.
***
Bir metropolde yaşadığınızı düşünün, her fikirden, yaşam tarzından insan var. Giyiminden davranışlarına kadar hepsini nitelemeniz mümkün...
Onlara sorarsınız, "çağdaşız" derler... Zira büyük ve modern bir kentte yaşamak onlar için bir çağdaşlık çizgisidir.
Sinemaya, tiyatroya, operaya giderler, kedi-köpek beslerler, kitap okurlar, ellerinden gazete düşmez, fikirlerini paylaşırlar, en modern cep telefonlarını kullanırlar.
Oysa bütün bunlar "göreceli bir çağdaşlık"tır. Zira bütün bunları yapan kişi de eşine hakaret etmekte bir sakınca görmez...
Yani çağdaş olmayı hayata geçiremediğiniz sürece, o düşündüğünüz yaşam kalitesine ulaşmanız sadece görüntüde kalır; gerçek başkadır.
***
Çağdaş olan insan bir fikir üretirse, onun peşine düşer, fikrinin temelini oluşturan unsurları hayatın gerçekleriyle, yaşadığı toplumla karşılaştırır. Yani boş konuşmaz, konuştukları da havada kalmaz.
Hele yalakalık yapmayı, insanlık dışı bir davranış olarak görür.
Oysa bizde yapılan çoğunlukla bu... Ortaya bir laf atıp başkalarını lekelemek, hep bu düşüncenin ürünüdür, çünkü temeli yoktur. Dedikodu bu yüzden bizde çok sevilir. Kendi fikrini bile savunamayan insanın neresi çağdaştır?
Trafik desen başka bir alem... Yaya kaldırımından, dalgınlıkla da olsa kırmızı ışıkta geçerken insanın üstüne üstüne aracını süren şoförün, önündeki araç kalkışta 10 saniye gecikti diye küfreden, insanları aşağılamayı kendine hak gören, insan çağdaş mıdır sizce?
Yaşadığı kente her türlü kötülüğü yapan, çevreyi kirleten, yere tüküren, çöp atan, araçta giderken yediği içtiği paketi fırlatan, eşine çocuklarına şiddet göstermeyi kendine hak gören insan için çağdaş diyebilir miyiz? Bunlar hep, görüp yaşadığımız birer örnek... Çeşitlendirmek mümkün...
***
Onun için dedim ki, fikir üretmekle çağdaş olunmaz; çünkü hayatımıza yansıtmadığımız sürece o fikrin bir önemi yoktur. Bu nedenle onun içini dolduran, bardağın boş tarafını da görme yeteneğine sahip insanları yetiştirmektir asıl önceliğimiz...
Çevresine karşı hoşgörülü, soğukkanlı, paylaşımcı, "efendi insan" olmak ve çağı yakalamak, çağdaşlık felsefesinin temelini oluşturur.
İnsan ilişkilerinde "bencillik" ten öteye geçmeyen insan çağdaş olamaz, onun kriterlerini de yaşayamaz. Zira her şeyi göstermeliktir.
Çağdaş olmak ve yaşamak, hayatın tüm yanlış göndermelerine benliğini kalkan edip, yaşam karakterinden taviz vermemektir.
Yoksa, sadece kendimizi aldatırız.