Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan, dünya zirvelerinin lideri. 23 yıldır, dünyanın çeşitli ülkelerinde Devlet Başkanlarının katıldığı her zirvede bulundu. Yaptığı konuşmalarla, ortaya koyduğu mottolarla dünyada ses getiriyor. Afrika, geçmişte küresel güçlerin hakim olmaya çalıştığı bir kıta olurken stratejik konumu, yeraltı zenginlikleri ve genç nüfusuyla günümüzde de küresel güçlerin mücadele alanı olmaya devam ediyor. Yaşadığımız günlerde dünyanın gözünü diktiği Afrika'da G-20 Zirvesi gerçekleşecek. Erdoğan 22-23 Kasım (Cumartesi-Pazar) tarihlerinde Güney Afrika- Johannesburg'da düzenlenecek G20 Liderler Zirvesi'ne katılacak. Erdoğan'ın, G-20 zirvesinde, çeşitli oturumlar sırasında hitap edeceği ve dünya siyasetine ve ekonomisine yön veren çok sayıda ülkenin lideriyle görüşmeler gerçekleştireceği açıklandı. G-20'nin 20'inci zirvesi, "Dayanışma, Eşitlik, Sürdürülebilirlik" ana teması altında icra edilecek. Zirvelerde, gerek dünya meselelerinin gerekse ikili ilişkilerin görüşülmesine imkân sağlayan faydalı platformlar sunduğu bir gerçek. 1999 yılında kurulan G-20 dünyanın en gelişmiş 20 ekonomisine sahip ülkeleri bir araya getiriyor. Yaşadığımız günlerde, dünya ekonomisi Asya'ya kayıyor. Yirmi yıl öncesiyle karşılaştırdığımızda, hem Doğu Asya'nın hem de İslam dünyasının Batı'nın ekonomik ve askerî üstünlüğüne karşı ciddi adımlar attığı ve aradaki farkı kapatma yolunda önemli gelişmeler gösterdiği görülür. Türkiye'nin özellikle AK Parti iktidarı döneminde gerek ekonomik gerekse askerî alanda attığı adımlarla dış politikasında daha bağımsız hareket etme hedefine ulaşma konusunda önemli mesafeler kaydettiği görülüyor. Ekonomik alanda Avrupa ülkeleriyle arasındaki farkı bu şekilde küçülten Türkiye, askerî alanda da dışarıya olan bağımlılığını azaltma konusunda ciddi projeler geliştirdi.
AFRİKA AÇILIMI
İnsansız hava araçları, savaş helikopterleri ve savaş gemileri başta olmak üzere birçok savunma sanayii alanında kendi silahlarını üreten Türkiye, bunları uluslararası piyasada satmaya da başladı. Afrika'da küresel aktörler çekişirken Bölgesel Güç Türkiye stratejik hamleler yapıyor. Amerika ve Çin'in Afrika'da neler yaptığını çok iyi gözlemleyen Erdoğan 2010'dan bu yana Türkiye'nin AFRİKA AÇILIMINI İLMEK İLMEK ÖRÜYOR. Türkiye, Çin, Rusya, Körfez ülkeleri ve Batı'nın da hakimiyet için yarıştığı bölgede etkin bir politika yürütüyor. Afrika'daki nüfuzunu devamlı genişleten Türkiye, jeopolitik ve enerji güvenliğini güçlendirmek için yeni hamleler yaparken, bölgede etkin güç haline geliyor. Afrika derinliğinde Türkiye rüzgarı estiren gelişmeler: Türkiye'nin askeri yardımı ile Libya'nın parçalanması engellendi. Türkiye-Libya Deniz Anlaşması'yla Amerika-Avrupa'nın Doğu Akdeniz'e çökme planları bozuldu. Sahel Bölgesi'nde (Senegal, Moritanya, Mali, Nijer, Nijerya, Çad, Sudan, Eritre) Türkiye mekik diplomasisi ile aktör pozisyonuna geçti. Türkiye, dünya jeopolitiği için çok önemli olan Kızıldeniz girişi ile Babülmendep Boğazı'nı kontrol eden Somali'de üs kurdu. Somali'nin Kızıldeniz alanını Türk Donanması 10 yıl koruyacak. Doğal gaz aramasını da Türkiye yapıyor. Önceki gün Türkiye'nin Cibuti Cumhuriyeti'nde MADEN ARAMASI alanındaki anlaşmalar devreye girdi. Türkiye, Güney Afrika'nın büyük ülkesi Etiyopya ile Somali arasındaki denize çıkma krizini çözdü. Cibuti, Kızıldeniz'in Hint Okyanusu'yla buluştuğu noktadadır. Hint Okyanusu'ndan Kızıldeniz'e ve Süveyş Kanalı'na giriş yapan Cibuti, tüm denizlerde ticarî faaliyet gösteren devletler için yüksek öneme sahiptir.
ANKARA BULUŞMASI
Babülmendep, her yıl yaklaşık 30 bin geminin kullandığı, dünyanın en sık kullanılan geçiş noktasıdır. 1998 yılında Etiyopya- Eritre savaşının çıkmasından bu yana Etiyopya denize çıkamıyor. Cibuti, denize çıkışı olmayan Etiyopya'nın ithalatının yüzde 90'nını getiriyor ama bölgede çok kritik savaş fitilini yakan küresel güçler, Somali'yi bölen Somaliland diye bir denize çıkış bölgesini yarattılar. Etiyopya Somaliland ile anlaşmaya kalkınca, Somali ile Etiyopya savaş pozisyonuna geçmişlerdi. Bu iki ülke Başkan Erdoğan'ın ARABULUCULUĞU'NDA ANKARA'da bir araya geldiler. Güney-Doğu Afrika'da Somali deniz geçişi için çok önemli ülke. Türkiye ile çok yakın ilişkileri var. Türkiye deniz üssü kurdu, Afrika'nın en büyük büyükelçilik teşkilatı da Somali'de. Somali ile stratejik ilişkileri üst seviyeye taşıyan Türkiye, Somali deniz sahasını Türk Donanması'yla koruyor. Deniz ve karasında Türkiye doğalgaz arama anlaşmaları yaptı. Somali'de Cibuti'de üsleri bulunan Amerika ve Çin, pek içlerine sinmese de Türkiye'nin öne çıkışını dikkatle takip etmek zorundalar. Türkiye'nin 44 Afrika ülkesinde büyükelçiliği bulunuyor. Türkiye, Nijerya, Kamerun, Çad ve Nijer sınırlarını kapsayan Çad Gölü Havzasında ve Nijer, Togo ve Benin bölgesinde önemli AKTÖR konumuna geldi. G-20 Zirvesinin gerçekleşeceği Güney Afrika'nın stratejik konumunu sağlayan BRICS gerçeği de var. BRICS'i oluşturan ülkeler (Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika) ile yeni ülkeler (İran, Mısır, Etiyopya ve Birleşik Arap Emirlikleri ve Endonezya) oluşuyor. Küresel düzendeki nüfuzlarını artırmayı hedefliyor. 2009 yılında kurulan BRICS, uluslararası kurumların Batılı güçler tarafından aşırı derecede domine edildiği ve gelişmekte olan ülkelere hizmet vermeyi bıraktığı varsayımı üzerine kuruldu. Blok, üyelerinin ekonomik ve diplomatik politikalarını koordine etmeye, yeni finans kurumları kurmaya ve ABD dolarına olan bağımlılığı azaltmaya çalışmaktadır.
SONUÇ
ERDOĞAN, Şanghay İşbirliği Örgütünün 25. Devlet Başkanları Konseyi Zirvesi çerçevesinde yaptığı temaslar kapsamında Çin lideri Şi Cinping ile görüşmüştü (31 Ağustos 2025). Erdoğan Çin Devlet Başkanı Şi ile görüşmesinde Orta Koridor ile Yol ve Kuşak Girişiminin uyumlaştırılması için müşterek adımlar atılmasının önemli olduğunu belirtmişti. Orta Koridor, Çin ve Doğu Asya'dan başlayarak Orta Asya, Hazar Denizi ve Türkiye üzerinden Avrupa'ya bağlanan, "Trans- Hazar Uluslararası Taşımacılık Koridoru" olarak da bilinen ulaşım yolunu ifade ediyor. Küresel güçlerin Afrika'da büyük rekabet yaptığı Afrika'da Erdoğan'ın G-20 zirvesine katılması, Güney Afrika Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Cyril Ramaphosa başta olmak üzere, G20 Liderleri ile uluslararası kuruluş temsilcileriyle de bir araya gelmesinin anlam ve önemi var. Erdoğan- Türkiye büyük düşünüyor, büyük hamleler yapıyor. ABD ve Çin'in kutup başı olmaya çalıştığı yeni dünya düzeninde TÜRKİYE BİR KUTUP BAŞI olma hamlelerini sürdürüyor.
