Alışageldiğimiz 3 yıllık "Orta Vadeli Program" geçen hafta açıklandı. Bu program ile 2016 yılından 2018 yılının sonunu kapsayan ekonomide yol haritası belirleniyor. Hem önceki performans değerlendiriliyor hem de ileriye yönelik projeksiyonlar yapılıyor bazı varsayımlar altında...
Ana hatlarıyla programın içeriğine değinelim, ardından özellikle bazı makroekonomik parametrelere yönelik belirlenmiş hedeflerin kendi içindeki tutarlılığını sorgulayalım...
Yeni Orta Vadeli programla şu temel amaçlar hedeflenmiş...
- Olmazsa olmaz koşul ilk sırada yer alıyor; istikrarlı ve kapsayıcı niteliği ile büyümeyi artırmak.
- Büyümenin artırılması ile doğal olarak istihdam da yükselmiş olacak. Bu gerçekten hareketle istihdamın ve verimliliğin yükseltilmesi ikinci temel hedef olarak belirlenmiş.
ENFLASYON DÜŞECEK!
- Merkez Bankası'nın ana hedefi hükümetin de temel hedefi; enflasyonun düşürülmesi.
- Geçen yıl belirgin bir şekilde yol alınan cari açıktaki azalma bu yılda da korunmak isteniyor.
- Yine 2000 krizinden bu yana olmazsa olmaz koşullardan birisi de ihmal edilmemiş bu programda; mali disiplinin sürdürülmesi.
Beş ana başlıkta toparlanan temel hedeflere nasıl ulaşılacağı da programda oldukça detaylı aksiyon planlarıyla somutlaştırılmış. Örneğin büyüme stratejileri beşeri sermayenin geliştirilmesi, teknoloji ve yenilik kapasitelerinin artırılması ve fiziki altyapının güçlendirilmesi sacayaklarına oturtuluyor. Yıl içinde konu bazında detaylara değineceğimiz için şimdilik bu detaylı aksiyon planlarını göz ardı edelim...
Temel amaçlar yerine getirilirse hangi verilere ulaşılacağı da programda tespit edilmiş...
Eğer büyümeye yönelik adımlar tavizsiz atılırsa bu yıl yüzde 4,5 oranında büyüyebilecek Türkiye ekonomisi... Büyüme hızı önümüzdeki 2 yıl yüzde 5'e kadar yükselecek.
İYİLEŞME YÖNLÜ HEDEFLER
Cari açık oranı hükümetin hesaplarına göre 2015 yılında yüzde 4,4 seviyesinde gerçekleşecek ki 2011 yılında ulaştığı yüzde 10 sınırıyla karşılaştırıldığında neredeyse yarı yarıya azalmış olacak.
Bu yıl ve izleyen iki yılda sırasıyla oran 3,9, 3,7 ve 3,5'e kadar inecek.
Büyüme oranındaki artış benzer oranda işsizlik rakamının aşağı gelmesini sağlamıyor. Çünkü her yıl istihdam edilenlerin sayısı artsa da, işgücüne katılımlarda arttığından işsizlik oranı ancak sınırlı aşağı geliyor.
İşsizlik bu yıl yüzde 10,2, seneye yüzde 9,9 be 2018 yılında 9,6'ya düşecek.
Bütçe açığı ve borç stokunun milli gelire oranları da oldukça iyimser seviyelerde hedeflenmiş. Borç stoku program sonunda yüzde 29,5'e kadar gerileyecek. Bu konuda Maastricht kriterinin resmen yarısına kadar inmiş olacak.
Büyüme hızı artarken faiz dışı bütçe fazlası da bu yıl yüzde 0,1, 2017'de yüzde 0,5 ve 2018'de yüzde 1 düzeylerine çıkması hedefleniyor.
Cari açığın öngörülen seviyelerde olmasında kritik rol oynayan tasarruf oranı da 3 yıl boyunca yükselerek sırasıyla yüzde 16,5, yüzde 17,2 ve yüzde 17,8'e yükselecek.
Temel amaçları ve rakamsal hedefleri özetlemeye çalıştım. Önemli olan amaç ve hedeflerin belirlenmesinden öte gerçekten bu nihai hedeflere ulaşılabilmesi...
Bunun içinde programın ne kadar içsel tutarlılığa sahip olduğunu sorgulamalıyız. Yerimiz bitti. Bir sonraki yazımızda devam edeceğim...