Küresel ekonomi ve politika sularında dalgalanmalar başlayınca ilk akla gelen sığınma limanı altın oluyor. Bir de dolar... Çünkü uluslararası para sistemi tamamen altın ve dolar üzerine inşa edilmiş, böylece altın ve dolar hem değişim hem rezerv ve yatırım aracı olarak genel kabul görmüş tüm ülkelerden...
1973'de Bretton Woods sistemi her ne kadar çökmüş olsa da, ülkeler ulusal paralarını dolar ve altına sabitlemedikleri kur rejimleri uygulasalar da dolar ve altın hegemonyası hüküm sürmeye devam ediyor.
2011 yılında 1900 dolar ile zirve yapan altın son birkaç yıla kadar ciddi kan kaybetmiş, 1100 dolarlara kadar inmişti. Hatta öyle kritik sınıra geldi ki, altın madencileri maliyetlerini göz önünde bulundurarak altın çıkarmamayı tercih ettiler. Bunun sonucunda altın arzının yaklaşık üçte biri geri dönen (recycle) altınlardan oluştu.
Ancak geçen sene itibarıyla altın yeniden ivmelenmeye başladı.
Ons dolar fiyatı yüzde 8 civarında yükselmiş. Biraz havalanmak için uçuş pistine doğru taksi yapan uçağı andırıyor gibi...
RİSKLER ARTIYOR!
Neden derseniz?
Politik ve jeopolitik riskler hızla artıyor. Baksanıza, geçtiğimiz günlerde Amerika Suriye'yi vurdu. Zaten geçen gün New York Times'da okuduğum bir yazı dikkatimi çekmişti. Trump'ın savunma için 54 milyar dolar ek finansman talep ettiği üstelik ilk kez böyle bir talebin somut bir gerekçeye dayandırılmadığı bilgisi vardı haberde... 54 milyar dolar ise ABD savunma bütçesinin onda birine tekabül ediyormuş.
Diğer baş aktör Rusya kızgın tabi Suriye'nin vurulmasına. İran da kısa sürede devreye girer. Jeopolitik risklere ek olarak Avrupa'nın siyasi riskleri de altına momentum kazandıracak. Hollanda sonrası, Almanya ve Fransa'da da seçimler var. İngiltere Brexit sonrası ekonomik açıdan geriliyor.
Altına dayalı borsa yatırım fonları (ETF) altın taleplerini sürekli artırıyorlar. Geçen yıl fonlarındaki fiziki altını 660 tona kadar çıkardılar.
2017 yılı beklentisi de pozitif bu fonlar için.
REEL GETİRİLER DÜŞÜYOR
Enflasyon beklentileri sürekli yükseliyor. Özellikle Latin Amerika ülkelerinde enflasyon yüzde 20'ler sınırını aştı yüzde 30'lara doğru gidiyor. Amerika ve Avrupa coğrafyalarında da benzer resim var. Orta vadede enflasyonun bu ülkelerde yüzde 2'lere gelme olasılığı artıyor.
Enflasyonun yükselmesi reel faiz getirilerinin ciddi şekilde düşecek olmasına işaret ediyor.
Biraz açalım bu noktayı; büyüme hızına bağlı olarak merkez bankaları para politikalarını gevşek tutuyorlar. Bu yüzden faiz oranlarının ılımlı seyir olasılığı da yükseliyor. Fazla artmayan faizlerden belirgin artan enflasyonu arındırdığımızda doğal olarak negatif ya da çok düşük reel getiri kalacak. Bu da tatmin etmeyecek mevduat ya da tahvil yatırımcılarını...
Bu arada alternatif yatırım araçları bağlamında hisse senetleri ve gayrimenkul sektörü balonlarının biraz şişmiş olması gerçeğini de ekleyelim.
Altın fiyatlarının yükselmesinde ilginçtir mücevher altın talebinin hiç katkısı olmamış. Bırakın katkıyı son 7 yılın en düşük seviyesine gerilemiş. Bu da yüzde 8'lik fiyat artışının tamamen yatırım amaçlı altın talebinden kaynaklandığını gösteriyor. Sonuçta bu yılda da altın hem alternatif yatırım aracı olarak hem de güvenli liman olarak ön planda olacak.