Çin'de başlayan ve dünyanın diğer coğrafyalarına da hızla yayılan korona virüsü piyasaları etkileyen diğer faktörleri geride bırakmış durumda. Ciddi panik var tüm ülkelerde.
Herkes kendini güvence altına almak istiyor. e-ticaret ve üretimde kullanılan aramal siparişleri de belirgin bir şekilde azaldı. Hani tuhaf diyebileceğimiz bazen de konusuna göre insani boyutunun göz ardı edildiği bir anlayış vardır; krizi fırsata çevirmek... Çin dünyanın en fazla ihracat yapan ülkesi... Aynı şekilde dünya tedarik zincirinin en büyük aktörlerinden... Peki, Çin'den boşalacak bu alanları kapatmak öyle kolay mı?
Tabi kolay değil. Özellikle nihai tüketim mallarının tedariki kısa vadede mümkün görünmüyor. Bu konu bir süre daha gündemimizde olacağından yanıtları ve Türkiye'nin neler yapabileceğini başka bir yazıya bırakayım.
ALTIN ÖN PLANA ÇIKTI
Biz piyasalara etkisine yoğunlaşalım...
Hepimizin ezberlediği gibi piyasa aktörleri nezdinde belirsizlik algısı artınca hızlı bir şekilde para güvenli limanlara kaçıyor.
Ancak şu kritik eklemeyi yapalım hem de altını çizerek; Altındaki sert yükselişte spekülatif işlemlerin payı büyük. Yani korona virüsüne çare bulunduğunda ki tıp uzmanları yakın diyorlar, yine spekülatörler iş başına geçecek ve kar realizasyonlarını yapacaklar. Zaten bunun provasını hafta başında gördük. Aşısı bulundu söylemleri bile yetti altının ons fiyatının yüzde 3,5 gerilemesine.
Bir kritik ekleme daha yapalım. Çin yıllık yaklaşık bin ton ile dünyanın en büyük altın ithalatçısı konumunda. Yeterli seviyede büyüyemeyen Çin'in bu durumda altın ithalatını düşürme olasılığını göz ardı etmemeliyiz. Altın bu yıl zaten kendi dinamiklerine uygun şekilde yükselecek.
Ancak son zamanlardaki spekülatif işlemler altın fiyatları üzerinde köpük oluşturuyor. Demem o ki altın alımında zamanlama çok önemli hale geldi. Naçizane hatırlatmak isterim. Yeni destek ve direnç noktalarını bir kenara bırakın.
MERKEZ BANKASINA BAĞLI
Hisse senetleri riskli yatırım araçları olduğundan bir süre daha kaçışları olağan karşılamalıyız. Genel düşüşler kısa vadeli olacaktır. Ama orta vadede genel yayılım yerini sektörel etkiye bırakacaktır. Ulaşım, turizm ve perakende gibi son gelişmelerden doğrudan etkilenen sektörlerde faaliyet gösteren şirketlerin hisse senetlerinin toparlanması daha uzun sürebilir. Gelelim faizlere... Faizler geçen ay eşik değerine gelmişti. İşte bu yüzden Merkez Bankası'nın son faiz indirimi piyasalar tarafından takip edilmedi. Mevduat, kamu bankaları hariç ve tahvil faizleri yüzde 11'lerin altına düşmediği gibi risk priminin eklenmesiyle yüzde 12 sınırına geldi bile. Kurlar da eşik değerlere ulaştı. Merkez Bankası bir taraftan TL faizlerini aşağı çekerek diğer taraftan tali önlemler alarak kurların yükselişinin önüne geçmekte zorlanacak. Şu tespiti rahatlıkla yapabiliriz. Merkez Bankası faiz indirimine devam ederse kurlar üzerindeki basınç daha da artabilir. Sözün özü kısa vadede piyasa dengeleri değişti. Çözüm üretildikten sonra SARS'ın etkisi nasıl hızla azalmış ise korona virüsünde de aynı resim karşımıza çıkacak. Ancak orta vadede piyasaların kaderini çoğunlukla Merkez Bankası belirleyecek.