Ticaret hayatımızı düzenleyen 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'na göre ticaret şirketleri tacir sayılırlar ve tüzel kişiliğe haizdir. Ayrıca Türk Medenî Kanununun 48'inci maddesi çerçevesinde bütün haklardan yararlanabilir ve borçları üstlenebilirler. Yani hukuki anlamda şirketler de tüzel kişi olarak gerçek kişiler gibi hareket etmekte alacak ve borç sahibi olabilmektedir.
Şirketlerin alacak ve borçlarına karşı sorumluluğu çeşitli kanunlarda düzenlenmiş olup bu yazımızda şirketlerin Sosyal Güvenlik Kurumuna olan prim borçlarına karşı ortakların sorumluluklarını ele alacağız.
LİMİTED ŞİRKETLERDE DURUM
5510 sayılı Kanuna göre Sosyal Güvenlik Kurumunun süresi içinde ödenmeyen prim ve diğer alacaklarının tahsilinde, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usûlü Hakkında Kanun uygulanır. Ayrıca SGK, 6183 sayılı Kanunun uygulanmasında Maliye Bakanlığı ile diğer kamu kurum ve kuruluşları ile mercilere verilen yetkileri kullanmaktadır.
Bu itibarla limited şirketlerin Sosyal Güvenlik Kurumuna olan borçları hakkında 6183 sayılı Kanunun "Limited şirketlerin amme borçları" başlıklı 35'inci maddesi hükümleri uygulanır. İlgili maddeye göre "limited şirket ortakları, şirketten tamamen veya kısmen tahsil edilemeyen veya tahsil edilemeyeceği anlaşılan amme alacağından sermaye hisseleri oranında doğrudan doğruya sorumlu olurlar ve bu Kanun hükümleri gereğince takibe tabi tutulurlar".
Buna göre limited şirketin ortakları, şirketin amme alacaklarından dolayı şahsi mal varlıkları ile doğrudan doğruya sorumlu tutulmuşlardır.
Tabi ki bu sorumluluk borcun tamamı için değil, sermaye hisseleri oranı ile sınırlıdır. Yine 6183 sayılı Kanunun 35'inci maddesinin ikinci fıkrasında ise "Ortağın şirketteki sermaye payını devretmesi halinde, payı devreden ve devralan şahıslar devir öncesine ait amme alacaklarının ödenmesinden birinci fıkra hükmüne göre müteselsilen sorumlu tutulur." denilmektedir. Başka bir deyişle Sosyal Güvenlik Kurumuna borcu olan bir limited şirkete ortak olan kişiler şirketin borçlarından dolayı hisseyi devraldıkları kişi ile birlikte yine sermaye hisseleri oranında birlikte sorumlu olmaktadır.
İlgili maddenin üçüncü fıkrasında ise "Amme alacağının doğduğu ve ödenmesi gerektiği zamanlarda pay sahiplerinin farklı şahıslar olmaları halinde bu şahıslar, amme alacağının ödenmesinden birinci fıkra hükmüne göre müteselsilen sorumlu tutulur." denilmekte olup yine hisseyi devir alan ve devreden hisseleri oranında sınırlı olmak kaydıyla şahsi mal varlıkları ile sorumlu tutulmuştur.
GÖREV YAPTIKLARI DÖNEMDE
5510 sayılı Kanuna göre süresi içinde ödenmeyen kurum alacaklarının tahsilinde 6183 sayılı Kanun hükümlerinin uygulandığını ve bu nedenle limited şirket ortaklarının şirket borçlarından dolayı sermaye hisseleri oranında mal varlıkları ile sorumlu olduklarını yukarıda detaylı belirttim. 5510 sayılı Kanunun 88'inci maddesinde ise "Kurumun sigorta primleri ve diğer alacakları haklı bir sebep olmaksızın bu Kanunda belirtilen sürelerde ödenmez ise kamu idarelerinin tahakkuk ve tediye ile görevli kamu görevlileri, tüzel kişiliğe haiz diğer işverenlerin şirket yönetim kurulu üyeleri de dahil olmak üzere üst düzeydeki yönetici veya yetkilileri ile kanuni temsilcileri Kuruma karşı işverenleri ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumludur" denilmektedir.
Bu kanun maddesine göre limited şirketlerin ödenmeyen prim ve prime ilişkin borçlarından limited şirket müdürleri görev yaptıkları dönemlere ait borçlardan tüzel kişilik ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumludurlar. Özetle limited şirketlerin Sosyal Güvenlik Kurumuna olan borçlarından dolayı ilk olarak tüzel kişilik yani limited şirket, daha sonra ise şirketin müdürü şirket ile müteselsilen yani birlikte sorumlu olup eğer tüzel kişilik ya da şirket müdüründen ilgili alacakların tahsili yapılamaz ise bu sefer limited şirket ortakları ilgili borçlardan dolayı sermaye hisseleri oranında şahsi mal varlıkları ile bu borçlardan sorumlu tutulmakta ve 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre tahsilat yapılmaktadır.
Sosyal güvence içinde kalın...
Devamı haftaya...