Yazarı iyi tanıyanlar ya da yapıtlarını okuyanlar, kadın olgusunun onun dünyasında ne derece önemli olduğunu bilirler. Hayatını üç bölüme ayıran Attila İlhan'ın 20 yaşına kadarki dönemi başarılı bir öğrencinin hayatını içerir. 20 ile 40 arasındaki ikinci İlhan dönemi ise 'bildiği gibi yaşama' dönemidir. 40'tan sonra ise daha derli toplu bir hayat sürer İlhan. Bunun içindir ki evliliğini de 40 yaşından sonra yapar. 1968'de Bizim Mahalle'nin en güzel kızı Biket'le evlenir, 15 yıl evli kalır.
***
"Bir sohbetti yaptığımız. Konu, Attila İlhan'ın şiirlerinde erotizm... Dört yıl kadar öncesiydi. Attila İlhan, İzmir Kitap Fuarı'na şöyle bir uğramıştı. Mekan Lozan Pastanesi... "Bakın çocuklar..." dedi ve gözlerini ufka dikti. Sonra anlatmaya başladı:
"Cinsel diyalektiğin gerek insanlar arası, gerekse insan içi çelişme ve gelişmelerini, romana olduğu kadar şiire de geçirmek, bana ilginç görünmüştür..."
Kahvesini yudumladı. Şiir merakının ilk yıllarında toplumculuk kavgası yaptığını da anlattı. "Bu arada erotik şiirler de yazdım, yazdım... Sonra, yırtıp attım. Yine yazdım, yine attım. O günkü hayat biçimim içinde bunlar değersizdi. Ayıptı..." dedi ve daha sonraları yazdığı cinselliği işleyen şiirlerin altında yatan nedenleri ve saptamaları ise şöyle dile getirdi:
"Bireysel diyalektik hiç kuşkusuz cinselliği de kapsıyordu, ikisi birden doğasal diyalektiğin kapsamına giriyorlardı."
Her aşığın cebinde, sevgiliye okunacak bir Attila İlhan şiiri var.
Peki, ya Attila İlhan aşk için ne düşünüyor? Okuyalım: "Aşk bir tür suç ortaklığıdır."
İşte Attila İlhan burada aşkı bir eğitim olarak nitelendiriyor. Aşık olmak, cinsellik bunların tümünün öğrenilebilir şeyler olduğunu savunuyor. Aşkı çok çıplak tarif etmek gerektiğindeyse; cinsel çekimin yüceltilmesi olarak nitelendiriyor.
***
Ahmet Kaya'nın çok sevdirdiği bir şarkısı vardır; 'O Mahur Beste Çalar Müjganla Ben Ağlaşırız..'
İlginçtir, hüzünlüdür öyküsü... Şöyle anlatır Attila İlhan:
"Radyodan duymuştum haberi... 5 Mayıs'ı 6 Mayıs'a bağlayan gece, Deniz'lere kıymışlardı.
Sabahlara kadar ağladım, ağladım... Vapura bindim Karşıyaka'dan. Mısraları dillendiriyordum yüksek sesle:
Şenlik dağıldı bir acı yel kaldı bahçede yalnız
o mahur beste çalar Müjgan'la ben ağlaşırız
gitti dostlar, şölen bitti ne eski heyecan ne hız
yalnız kederli yalnızlığımız da sıralı sırasız
o mahur beste çalar Müjgan'la ben ağlaşırız..."
***
Bir kadın ismi olan "Müjgan" aslında Farsça'da kirpik demekti.
Usta'nın Müjgan'la ben ağlaşırıztan neyi kastettiği anlaşılıyordu. Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan'a; Darağacı'nda Üç Fidan'a ağlıyordu Kaptan.
Attila İlhan, şiirlerinin yalnızca Ahmet Kaya tarafından bestelenmesine izin vermişti. Örneğin, An Gelir ve Lili Marlen Türküsü gibi...
***
12 Eylül 2005'te Cumhuriyet'te bir 'Veda Yazısı' yayınladı. Sanki sonun başlangıcı gibiydi yazısı...
Yaşamında içki-sigara kullanmayan Büyük Usta, İzmir dönüşü ciddi biçimde rahatsızdı. Yazmak zor geliyordu. Veda Yazısı şöyleydi:
"Şaka maka, bir yıl daha geçti; ayıptır söylemesi, elden geldiğince, yaşamakta olduklarımızı, yakın tarihimizin penceresinden bakarak değerlendirmeye, gerektiğinde tartışmaya çalıştık. Anlayana sivrisinek saz, anlamayana davul zurna az.
Bu münasebetle, bir süre için izninizi rica ediyorum, siz de halkımızın o güzel tabiriyle, kulağınızı dinleyin."
Ve, Attila İlhan aramızdan böyle diyerek ayrıldı.
***
İzmir'in araştırmacı yazarı sevgili Atilla Köprülüoğlu, adaşının hayatını özetlerken şöyle yazıyor:
"Kerem Alışık, çıkardığı 'Öyle Sever Gibi Bakma Bana Alışık Değilim' adlı şiir kitabında dayısı Atilla İlhan'ın son gecesini anlatır:
"Dayımı kaybettiğimiz gece kimseye haber vermedik. O geceyi kimse olmadan onunla birlikte geçirmek istedik. Arşivlerde ölüm günü 11 Ekim görünüyor ama 10 Ekim'de kaybettik dayımı. O acıyı aile olarak yaşayalım istedim. 'Bir Gece Yarısı' şiirini yazdım."