Eşime sigorta yaptırmak istiyorum. Bir arkadaşımın işyerinde sigortalı göstermemi tavsiye ettiler. Sizce bu doğru mu? Ne yapmam gerekiyor? (İsmi saklı)
Öncelikle hemen uyarımızı yapalım. Böyle bir işe girişmeyin.
Çünkü bu tespit edildiğinde hem yatırdığınız paralar yanar hem de günleriniz silinir. Fiili olarak çalışmamasına rağmen 'bir yerden sigortalı gösterilenler' çok büyük bir risk alıyor.
SGK bu yola başvuran kişileri eninde sonunda tespit ederek prim günlerini iptal ediyor.
Ödenen primler de iade edilmiyor.
Üstelik bu yolla emeklilik hakkı kazananların sonradan tespit edildiğinde hem emeklilikleri iptal oluyor hem de bu güne kadar ödenmiş maaşları faiziyle geri isteniyor. Böylesine büyük bir riskin altına girmemenizi öneririm. Bunun yerine isteğe bağlı sigorta yöntemiyle eşinizi kolayca sigorta yaptırabilir primleri ödeyerek emeklilik imkanına kavuşmasını sağlayabilirsiniz.
Bu arada yersiz ödenen maaşlarla ilgili kesinti olmuş okurlarımız için de bir uyarı yapalım.
YASADA DETAYLAR VAR
5510 sayılı kanunun 96'ncı maddesinde, "Kurumca fazla veya yersiz olarak yapıldığı tespit edilen bu kanun kapsamındaki her türlü ödemeler; kasıtlı veya kusurlu davranışlarından doğmuşsa, hatalı işlemin tespit tarihinden geriye doğru en fazla on yıllık sürede yapılan ödemeler, bu ödemelerin yapıldığı tarihlerden itibaren hesaplanacak olan kanuni faiziyle birlikte, ilgililerin kurumdan alacağı varsa bu alacaklarından mahsup edilir, alacakları yoksa genel hükümlere göre geri alınır" hükmü yer alıyor.
10 YIL GERİYE GİDİLİR
Bu hükümlere göre yapılacak tahsillerde, tespitin yapıldığı tarihten geriye doğru en fazla on yıllık süre içinde yapılan fazla veya yersiz ödemeler geri alınabilir. Dolayısıyla sigortalıların kasıtlı veya kusurlu davranışlarından veya kurumun hatalı işlemlerinden kaynaklanan nedenlerle bağlanmaması gereken bir aylığın bağlandığının tespit edilmesi sonucu, SGK aylık başlangıç tarihi itibariyle aylığı iptal eder ve bugüne kadar yapılan ödemeler yersiz ödeme olarak kabul edilir. Yersiz ödemenin, sigortalıların kasıtlı veya kusurlu davranışlarından kaynaklanması halinde de, yersiz ödeme tespit tarihinden geriye doğru 10 yıllık sürede ödenen aylıklar tespit edilerek tahsili yoluna gidilir. Bu durumda, sahte hizmetlerle emekli olduğunuz hangi tarihte tespit edilmişse, bu tarihten itibaren geriye dönük 10 yıl içinde size ödenen aylıkları geri ödemeniz gerekir.
Burada 10 yıllık sürenin aylığınızın bağlandığı tarihten değil, sahte hizmetlerinizin tespit edildiği tarihten itibaren geriye dönük olarak hesaplanır.
BU HARFLERE DIKKAT
İnternetten ya da e-devletten hizmet dökümünüze baktığınızda sigorta prim listenizde bazı harfler görüyorsanız ciddiye alın. Çünkü bu harfler emekliliğinizi ya da sigortanızı iptal ettirebilir. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), sahte sigortalı bildirimini engellemek için bazı kriterler çerçevesinde işyerlerini sahte, şüpheli ve kontrollü olarak tanımlamaktadır. Peki bu harfler ne anlama geliyor. Bu tanımlar S (Sahte işyeri), Ş (Şüpheli işyeri) ve K (Kontrollü işyeri) harfleri ile kodlanmaktadır.
BUNLARI YAPMAYIN
● Bir işyerinde fiilen çalışmadan kendinizi orada sigortalı göstermeyin. Bir yakınınızı da bu şekilde sigortalı göstermeyin.
● Fiili çalışmanın sigorta için şart olduğunu unutmayın.
● İşyeri sahibiyseniz kimseye 'hatır sigortası' yapmayın.
● Fiilen çalışmayan kimseleri iş yerinizde çalışıyormuş gibi bildirmeyin. Sonuçta primler silindiği gibi siz de ceza alırsınız.
● Piyasada sizi sigortalı yapmak vaadiyle dolaşan dolandırıcılara kanmayın. Bunlara paranızı kaptırmayın. Sık sık hizmet dökümünüzü inceleyip primlerinizi kontrol edin.
1 YIL ERKEN EMEKLILIK
10/07/1968 doğumluyum.
Askerliğimi 1991-1992 yıllarında 18 ay olarak yaptım. 01/02/1994 tarihinde işe girdim. Emeklilik yılını 1 yıl öne çekebilir miyim. Çekmem için kaç ay borçlanmam gerekiyor.
Fatih ÖZKAN Askerliği sigortadan önce yaptığınız için işe giriş tarihini öne çekme şansınız var, ancak işe giriş tarihiniz geniş bir aralıkta. Bu yüzden 15 ay kadar borçlanma gerekiyor. Eğer işe giriş tarihini 24.11.1992 tarihinin önüne çekebilirseniz 1 yıl erken emekli olursunuz.
Böylece 54 yerine 53 yaşında emekli olma imkanı elde edebilirsiniz.