Son günlerde çalışan emeklilerin maaşlarının kesileceğine dair haberler gerçeği yansıtmıyor. Mevcut yasa kapsamında 2030 yılına kadar geçerli bir uygulama söz konusu. Emekliler, özel sektörde çalışarak maaşlarını almaya devam edebilir. Tek istisna kamuda çalışma, bu durumda emekli maaşı kesiliyor. Özel sektörde çalışan veya kendi işini yapan emekliler ise maaşlarını koruyarak ek gelir de elde edebiliyor.
Birkaç gündür çalışan emeklilerin maaşı kesilecekmiş gibi haberler yayılmaya başladı. Oysa işin aslı çok farklı Yeni bir düzenleme yok. 2030 yılını bulacak bir uygulama zaten yasamızda vardı. Hiçbir çalışan emeklinin maaşı da kesilmeyecek. Yasalarımıza göre emekli olduktan sonra çalışmanın ya da kendi namına iş yapmanın önünde bazı istisnalar dışında engel bulunmuyor. Emekliler herhangi bir işyerinde çalışarak Sosyal Güvenlik Destek Primi (SGDP) ile iki maaş alabiliyor. Buradaki tek istisna kamuda çalışma. Eğer emekli olduktan sonra kamuda çalışılırsa yani memur olunursa emekli maaşı kesiliyor. Onun dışında emekli maaşı çalışılan yerdeki ücretle birlikte alınıyor. Yani çift maaş alınıyor. Hatta eğer eşi vefat etmişse ondan da alarak maaş sayısını üçe çıkartabiliyor.
YENİ BİR YASA YOK
Son günlerde birileri 'emekliler çalışsa da çift maaş alamayacak' şeklinde bir algıya başladı. Milyonlarca çalışan emekli de aylıklarının kesilecek korkusu yaşıyor. Üstelik sanki yeni bir düzenleme yapılıyormuş gibi haberler, yorumlar yapılıyor. Öncelikle söyleyelim.
Yeni bir düzenleme olmadığı gibi hiçbir çalışan emeklinin maaşı da kesilmeyecek. Bu yalan bilgilere itibar etmeyin. Peki işin aslı ne anlatalım...
DEĞİŞİKLİK YAŞANMAYACAK
Emeklilerin çalışabilmeleri ve çift maaş alabilmeleri konusunda yeni bir düzenleme olmadığı gibi değişiklik de yaşanmayacak. Şu anda çalışan tüm emekliler çift maaş almaya devam edecekler. 2008 yılında yani bundan 17 yıl önce yürürlüğe giren 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu bir düzenleme getirmişti. Bu düzenlemeye göre 2008 yılından sonra sigortalı olanları ilgilendiren bir durum var. Zaten 2008 sonrasında sigortalı olanlar henüz emekli olmadılar emekli olmalarına da en erken 3-5 sene var. yani 2008'de sigortalı olan birisi bile 7200 gün yani 20 yıl prim ödemek zorunda. Ara vermeden çalışsa bile 2028 yılından önce primlerini tamamlayamayacak ve erkeklerde 61 kadınlarda 58 yaş şartı da var. Yani ortalığı karıştırıp insanların panik olmasını sağlayacak bir durum yok.
ŞİMDİ DETAYLARA BAKALIM
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun yürürlüğe girdiği Ekim/2008 döneminden sonra sigortalı olup çalışmaya başlayanlardan emeklilik şartlarını yerine getirip yaşlılık aylığı bağlananlardan tarımsal faaliyetlerde kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar hariç yeniden çalışmaya başlayanların aylıkları çalışmaya başladıkları tarihi takip eden ödeme dönemi başında kesilmektedir. Aylıkları kesilen sigortalılardan kısa vade, uzun vade ve genel sağlık sigortası primi alınarak, bu çalışmaları sona erdikten sonra yeni aylıkları bu hizmetleri de dahil edilerek yeniden hesaplanmaktadır. Diğer bir deyişle bu kişilerden SGDP kesilmemektedir. 2008 yılı Ekim ayı başından önce sigortalı olanlar ile malullük veya yaşlılık aylığı bağlananlar ve 2008 yılı Ekim ayında sosyal güvenlik destek primi ödeyerek çalışmaya devam edenler hakkında sosyal güvenlik destek primine tabi olma bakımından Kanunla yürürlükten kaldırılan ilgili kanun hükümlerinin uygulanmasına devam edilmektedir. Aylıkları hesaplanarak ödenen veya asayiş ve güvenliğin sağlanması ile ilgili kanunlara göre vazife malullüğü aylığı almakta iken; Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla çalışmaya devam edenler ile sonradan Kanuna tabi çalışmaya başlayacaklar için bunların; 4/1-(a) ve 4/1-(b) kapsamında çalışmaları halinde, aylıkları kesilmeyecek ve haklarında iş kazası ve meslek hastalığı sigortası hükümleri uygulanacaktır. Bunların uzun vadeli sigorta kollarına tabi olmayı istemeleri halinde, bu isteklerini Kuruma bildirdikleri tarihi takip eden aybaşından itibaren, haklarında uzun vadeli sigorta kolları da uygulanmaktadır. Bunlardan genel sağlık sigortası primi alınmamaktadır.
İŞİN ÖZETİ
. Şu anda çalışan emekliler rahat olmalılar.
. Çalışan emeklilerin maaşları kesilmeyecektir.
. Yeni bir yasal düzenleme yoktur.
. 17 yıl önce zaten bir düzenleme yapılmıştır.
. 2008 Ekim ayı sonrası çalışmaya başlayanlar için SGDP uygulaması emekli olduklarında kalkacaktır. Bu da en erken 2028 ve 2030'dan önce olmayacaktır.
KESİNTİ YAPILMIYOR
. 2008 yılı Ekim ayı başından önce sigortalı olan kişilerin Kanunun yürürlük tarihinden önce veya sonra aylık bağlanıp bağlanmadığına bakılmaksızın, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra 4 (a) kapsamında hizmet akdi ile çalışanların prime esas kazançları üzerinden kesilen %32 oranındaki sosyal güvenlik destek primini ödemekle işverenler yükümlüdür. Hizmet akdi ile çalışan sigortalıların yaşlılık aylığından destek primi kesilmesi mümkün değildir.
. Kendi adına ve hesabına tarımsal faaliyette bulunup bu kapsamdaki çalışmaları nedeniyle emekli olanlarla, hizmet akdine tabi çalışması dolayısıyla, kendi nam ve hesabına bağımsız çalışan ya da devlet memuru olarak emekli olduktan sonra kendi nam ve hesabına tarımsal faaliyette bulunanların aylıkları kesilmemekte, bunlar hakkında SGDP hükümleri uygulanmamaktadır.
. Ülkemiz ile sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçilerinden yaşlılık ve emekli aylığı alanlardan SGDP kesilmemektedir. Bunlar hakkında işverenleri tarafından kısa vadeli sigorta kolları ile genel sağlık sigortası primleri ödenir.
