Gelecekte neler olur bilinmez ama içinde bulunduğumuz zaman diliminin en çetin sınav konularından biri bu.
Sağım, solum, önüm, arkam hep aynı manzara... "Evladım bir etrafına bak. Ağaçlar, gökyüzü, insanlar..." Yok. faydasız! Ellerinden almaya kalktığında çığlık kıyamet, adeta birer bağımlı gibi onsuz ne yapacaklarını bilemiyorlar.
Psikolog Pırıl Bilger Özkaranfil'den öğrendik ki, ekrana fazla maruz kalan çocuklarda dil gelişimi, iletişim becerileri sorunlu. Uzun süre aynı pozisyonda hareketsiz kalmaya bağlı olarak da hem fazla kilo problemi hem de duruş bozuklukları yaşıyorlar. Üstüne üstlük izledikleri içerikler yüzünden korku, kaygı ve öfke gibi yıkıcı duyguların etkisindeler. 9 yaş ve üzerindeki çocuklarda ekran süresinin günde bir buçuk saati geçmemesini öneren uzmanımızdan, bu konuda ipin ucunu kaçıran aileler için öneri istedim bu hafta da. Diyelim ki çocuğumuzun ekran kullanımını bu aralıkta tutmaya karar verdik, peki bunu nasıl yapacağız?
9 yaş ve üstü çocuklarda teknoloji kullanımının daha fazla olduğunu belirten Psikolog Pırıl Bilger Özkaranfil'in konu hakkında paylaştığı bilgiler ve önerileri şöyle:
● Bu dönem artık yavaş yavaş ergenliğe doğru giden bir dönem olduğu için başkaldırılar, karşı gelmeler, isyan çıkarmalar daha fazladır. Bu yüzden çocuklara sınırlarını temelden öğretmek ve tekrar tekrar yinelemek gerekebilir.
● Küçük çocuklarda uygulandığı gibi bu yaşlardaki çocuklar için de belli alanlarda ekran kısıtlaması şart. Ödev yaparken, ders çalışırken, uyumadan önce ve yemek yerken önünde, yakınında telefon, tablet ve bilgisayar olmamalı.
● Kurallar koyun. Örneğin akşamları ebeveynler de dâhil olmak üzere herkes telefonlarını bir kutuya bıraksın veya ortadan kaldırsın ve "Aile zamanı" olarak belirlenen bu zaman aralığında ortak etkinlikler yapılsın.
● Burada önemli nokta şu: Çocuk nasıl telefonunu ve diğer teknolojik aletleri bırakacak ise, ebeveynler de aynı şekilde rol model olarak telefonlarını bırakacaklar. Aksi takdirde şu cümlelerle karşılaşabilirsiniz. "E ben bıraktım ama senin elinde!", "Sen önce kendine bak!", "E sen oynuyorsun ya"...
SÖZLE DEĞİL, GÖZLE EĞİTİM
Eskilerin de dediği gibi çocuk sözle değil, gözle eğitiliyor özetle. Biz zamanımızı etkin, verimli bir şekilde ekrana bağlanmadan geçirebiliyorsak, bunu da çocuğumuza aktarmak nispeten daha kolay hale geliyor.
Artık kurstan kursa mı koşarsınız, evin içinde alternatif etkinlikler mi planlarsınız, yeni hobiler bulması için teşvik edip bu arada bütçeye de yeni delikler mi eklersiniz (!) orası size kalmış. "Ver eline telefonu, sesi kesilsin" demek işin kolayı ama biz zor olanı seçeceğiz elbette. E hepimize kolay gelsin o zaman!
SOSYAL MEDYA TUZAKLARLA DOLU
Sosyal medyanın bilinçsiz kullanımı da bir diğer kanayan yaramız. Psikolog Pırıl Bilger Özkaranfil, "Naçizane fikrim bir çocuk 18 yaşına gelene kadar sosyal medya kullanmamalıdır. En önemli nedeni bu yaşlarda tehlikelere fazla açık olmaları. Kendilerine zarar verebilecek durum ve kişilerin farkına varamayabilirler.
Özellikle okul dönemlerinde sosyal medya kesinlikle hayatlarında olmamalı.
Burada çok fazla zaman geçirince derslerini unutuyorlar ya da birbirlerinin yaptıklarının aynısını yapmaya çalışıyorlar.
Bunlar oldukça zararlı şeyler de olabiliyor. Çocuklarınızın sosyal medyaları var ise de kontrolü bir şekilde sağlamanız çok önemli" diyor.