Ramazan ayına damgasını vuran başlıca ibadetler:
1. Oruç, 2. Kur'an, 3.
Zekat ve fitre, 4. Teravih namazıdır. Ramazan ayı, bu ibadetlerle manevi olarak derinleşme ve Allah'a yakınlaşma fırsatı sunan mübarek bir zamandır.
'ORUÇ BİR KALKANDIR'
Ramazan her şeyden önce oruç ayıdır. Kur'an'ın çeşitli ayetlerinde Ramazan ayı boyunca oruç tutmamız emredilir. Bunlara uyarak uyarak biz müslümanlar ramazan ayında, sabah imsak vaktinden, akşam iftar zamanına kadar oruç tutarız. Yani ibadet maksadıyla o süre içinde başta yemek içmek olmak üzere, orucu bozacak hareketlerden uzak dururuz. İşlerimiz, davranışlarımız, kafalarımız, gönüllerimiz ve duygularımızla, olgun ve ahlaklı bir tavır sergilemeye çalışırız.
Hz. Peygamber'in şu sözlerini hatırlayalım:
"Oruç bir kalkandır, oruçluyu beşeri ihtiraslardan korur. Oruçlu kimse kötü söz söylemesin. Oruçlu, kendisiyle itişip kakışmak ve dalaşmak isteyenlere karşı: Ben oruçluyum, diyerek onlar bulaşmasın. Allah'a yemin olsun ki, oruçlu ağzın açlık kokusu, Allah katında misk kokusundan daha makbuldür."
Hadisin devamında denir ki: Yüce Allah şöyle buyurmuştur. "Oruçlu kimse benim için yemesini, içmesini, cinsi arzusunu bırakmıştır. Oruç, gösterişsiz olarak doğrudan doğruya bana yapılan bir ibadettir. Onun ecrini / manevi karşılığını da doğrudan ben veririm." Orucun ayrılmaz parçası olan ahlaki tavırla ilgili hadisi tekrar ediyoruz. "Kim ki yalan söylemeyi ve yalanla iş görmeyi bırakmazsa, Cenabı Hak onun yemesini içmesini terk etmesine yani oruç tutmasına hiç kıymet vermez."
KURAN'IN İNDİRİLDİĞİ AY
Ramazan Kur'an ayıdır: "Ramazan ayı, insanlara yol gösterici, doğrunun ve doğruyu eğriden ayırmanın açık delilleri olarak Kur'an'ın indirildiği aydır." (Bakara, 2/184) Hz. Peygamber ramazan aylarında, Kur'an-ı Kerim'in o güne kadar gelmiş ayetlerini tekrarlamaya önem verirdi.
İslam'ın temel kitabı ve Allah kelamı olan Kur'an'ın her zaman okunması ve tekrarlanmasında fayda vardır.
Müslümanlar bunu bir ibadet zevkiyle yaparlar. Bu faaliyet ramazan ayında daha bir önem ve yoğunluk kazanır. Bilindiği gibi Kur'an'ın dili Arapçadır. Bu dili bilmeyenler onun manasını anlayamazlar. Okuduğumuz ayetlerin ne anlama geldiklerini bilmek isteriz. Bunun için Kur'anı Kerim'in dilimize çevrilmiş metinlerine başvurmamız gerekir.
Piyasada çok sayıda Kur'an mealleri ve tefsirler bulunmaktadır. Bunlardan bir tanesini edinerek, okuduğumuzu anlamaya çalışmak elbette daha iyidir. Ramazan günleri bunun için iyi bir fırsattır. Zekat İslam'ın şartlarından biridir, mali ve sosyal bir ibadettir. Belli miktarın (nisap) üzerinde maddi imkana sahip olan müslümanların, her yıl bunun yüzde iki buçuğunu, ihtiyacı olanlara vermesi gerekir. Zekat genellikle ramazan aylarında verilmektedir.
DAYANIŞMA BİLİNCİ
Ekonomik ve sosyal dengelerin daha fazla bozulmasını, bu sebeple çıkacak huzursuzlukları önleme bakımından zekat son derece önemli bir ibadettir. Bu konudaki ayrıntıları, ilmihal kitaplarından veya bilenlerden öğrenmek mümkündür.
Ramazana mahsus daha küçük bir mali ibadet de fitredir. Toplumumuzda geleneksel olarak, büyük küçük herkes fitre vermekle yükümlü kabul edilir ve bu, malın değil başın zekatı sayılır. Miktarları her yıl müftülüklerce ilan edilen bu küçük meblağın verilmesi, dayanışma bilinci ve yardımlaşma zevkini canlı tutar.
