Küresel belirsizlik piyasaların yakasını bir türlü bırakmıyor. Hisse senedi piyasaları geçen haftayı aşağı yönlü kapattılar. Ufak zikzaklarla kısmen yatay seyreden borsalar bir anda neden düşmeye başladı? Yabancı yatırım bankalarının raporlarını okudum, piyasa yorumcularına kulak verdim. Düşüşün nedeni Avrupa'daki sorunlar hakkında kaygıların artması imiş. Bir hafta da bu coğrafyanın iktisadi koşullarında bir değişme oldu mu? Hayır. Sadece İtalya'nın en büyük bankası Unicredit 7.5 milyar euro bedelsiz sermaye artırmış... Piyasa aktörleri Unicredit'in sermaye artırımı sonrasında "Avrupa bankalarının sermaye gereksinimi var" demişler ve risk algılaması şeklinde değerlendirmişler bu gelişmeyi. İnanılır gibi değil... Bir çocuğun elektrikler kesikti çalışamadım demesi gibi bir şey.
Birkaç aydır vurgulamaya çalışıyorum. Euro Bölgesi sorunları hangi çözüm yolları ile aşılacak sorusu yanıt bulmadan, aşılsa bile çözüm yolunda somut adımlar atılmadan borsaların yükselmesi söz konusu olmayacak. Tabii, bu arada para sihirbazları küçük olumlu gelişmeleri kullanıp "saman alevi" etkisinde yükseltmeye çalışacaklar. Yani, vur kaç operasyonları yapacaklar. Bu geçici hareketlerin dışında yatay seyir olasılığı oldukça güçlü görünüyor.
YİNE TOPLANTI
Merkel ve Sarkozy dün bir kez daha bir araya geldiler. Yazımı kaleme alırken henüz sonuç çıkmamıştı. Kritik 9 Aralık toplantısında somut gibi görünen önlemler üzerinde uzlaşı sağlanmıştı. Öncelikle, İtalya, İspanya ve Yunanistan'ın tahvil ihraçlarına katkı yapılacak, hatta Yunanistan'ın mevcut tahvillerinin bir kısmı tıraşlanacaktı. Kalıcı çözümler içinde hayati önem taşıyan önlem ise mali disiplinin sağlanması, bütçe harcamalarının temel çerçevesinin çizilmesi geliyordu. Şimdilik Aralık toplantısı kararları kağıt üzerinde duruyor. Takip edip göreceğiz ne kadarının uygulandığını.
Şubat ayı sonuna kadar Euro Bölgesi'nde yüklü itfalar olacak. İtalya'nın 150 milyar euro gibi tahvil geri ödemesi yapması gerekiyor. Eğer bu önemli engel aşılabilirse, küresel piyasalar az da olsa bir soluklanacak, derin nefes alabilecek. Tabii, küresel belirsizlik faktörünün etkisinin azalması için bu yılın ilk yarısını beklemeliyiz.
Bu süreçte İMKB'nin durumunu değerlendirelim...
İMKB diğer gelişmekte olan ülke borsalarına göre daha riskli. Beta olarak tanımladığımız pazar riski aynı kategorideki borsalarla kıyaslandığında yüzde 25 dolayında yukarıda. Konuyu açalım, gelişmekte olan piyasalarda kayıp olurken İMKB'deki kayıp daha fazla oluyor, tabii yükselişte. MSCI (Morgan Stanley Capital International) endeksi Türkiye ile gelişmekte olan ülkeler ortalaması da bu gerçeği ortaya çıkarıyor zaten.
TEMEL PARAMETRELER
Piyasa değerini defter değerine oranladığımızda hisse senetlerinin alım ya da satım için uygun olup olmadığını gözlemliyoruz. Piyasa değeri borsada işlem gören fiyatı, defter değeri ise özkaynaklarının toplamını ifade ediyor. Bu rasyo düşük seviyedeyken, diğer parametreler sabit kabul ettiğimizde, alım için, yüksek olduğunda da satım için uygun olduğu yorumunu yapıyoruz. Aynı şekilde fiyat kazanç oranı da yatırım stratejisi için dikkat ettiğimiz bir gösterge.
Son aylarda her iki parametre de düşük seviyelerde. Piyasa değeri defter değeri oranı 1.45-1.55, fiyat kazanç oranı da 11-12 seviyelerinde. Dolayısıyla, İMKB'de alım için fiyatların makul olduğunu söyleyebiliriz. Ancak, küresel belirsizlik faktörü kabus gibi üzerimize çökmüşken, fazla iddialı da olmamak gerektiğini düşünüyorum. 200 gün hareketli ortalamaya göre teknik analiz sonuçları 48.300 destek noktasını bile işaret ediyor. Eğer hacimli, yani 2 milyar TL'nin üzeri ile, 52 bin seviyesini aşarsa 53 bin 100 seviyesinde direnç görünüyor.
Hisse senetleri düşük fiyatlarla riski seven yatırımcıların risk iştahlarını kabartıyor. Ama, birkaç ay daha sabır önemli. En azından, Euro Bölgesi'nin kritik virajı alması ve ABD ekonomisinin de biraz toparlaması küresel belirsizlik bulutlarını biraz olsun dağıtacaktır.