Tam ünlü birisinin sahneye takdimi gibi oldu yazımın başlığı... Bugün Moody's Türkiye raporunu açıklıyor. Kararından önce tozu dumanı bile yetti Moody's'in... Ekonomi yönetimi olumlu ya da olumsuz yönde herhangi bir sinyal gelmedi demesine rağmen piyasa aktörleri alışkanlık gereği iniş ve çıkış için öne sürecekleri mazereti bir kez daha tepe tepe kullanmış oldular.
Not indirimi gelir bana mısın demez piyasalar. Sorduğunuz da hani kredi notu çok önemliydi diye? Yanıt işlerine geldiği gibi verilir. Kim takar ki derecelendirme kuruluşlarını. Onlar 2008 küresel krizinde itibarlarını yitirdiler. Artık piyasaların gerisinden geliyorlar. Borsa sert iniş yaptı, kur fırladı, şimdi soruyoruz "Hayırdır, ortada verilmiş bir karar yok Moody's tarafından... Ne oldu piyasalara... Hani takmayacaktık".
BASİT BİR HESAP
Hızlı çıkışın ardından kar realizayonu yapılmalı ve iyi bir gerekçe bulunmalıydı. Moody's sağolsun, "Alın size malzeme" dedi piyasa aktörlerine. Bakın görün, bugün rapordan ciddi bir şey çıkmayacak. Bunu da yine malzeme olacak borsanın çıkışında ve kurun gevşemesinde. 84 binde sat 2.12'den dolar al Moody's'in arkasına sığınarak. Sonra 2.16'dan doları sat 79 binden hisse al... Yine Moody's'in arkasına sığınarak. Gelin basit bir hesap yapalım. Borsa 84 bin seviyesine çıkmadan 78 binlerde iken 100 TL ile hisse senedi alalım. 84 bine çıktığında satalım. 10.4 liramız olacak. Bunla 2.12'den dolar alalım. Elimizde 50 dolarımız var. 50 doları 2.16'dan satıp 108.3 TL'ye dönelim ve şu an ki seviye olan 79 binden hisse senedi alıp 83-84 binlere çıkmasını bekleyelim. Böylece birkaç hafta gibi kısa sürede borsa ve dolardan iki haneye yakın getiri elde etmiş olacağız
Biz fazla çenemizi yormayalım isterseniz... Moody's in raporunda hangi faktörlere vurgu yapılabileceğine değinelim...
Alışageldiğimiz cari açık vurgusu olmazsa olmaz unsur olarak raporun ilk sıralarında yerini alacak gibi görünüyor. Ancak cari açığın aşağı yönlü trend yapmaya başlamasının olumlu bir gelişme olduğunun altı çizilebilir. Yani nötr bir cari açık vurgusu... Enflasyonda cari açık gibi hatta daha da üstünde ön plana çıkarılacak faktörlerden birisi olacak raporda. Daha önceki yazımda da belirttiğim gibi enflasyon Merkez Bankası'nın orta vadeli öngörülerinden tamamen uzaklaştı. Yıl sonuna kadar enflasyon ortalama yüzde 1.5 altında kalırsa hedef tutturulabilecek. Dolayısıyla Moody's beklentilerin oldukça üstünde seyreden enflasyonu göz ardı etmeyecektir.
EKONOMİK DAYANIKLILIK
Üçüncü unsur büyük olasılıkla özel sektör dış borçlarının çevrilme sorunu olabilir. ABD'de faizlerin yükselemeye başlayacağı 2015 yılında borcun tamamının yeni borçla çevrildiği çark nasıl döndürülecek sorusu kesin Moody'sinde aklından geçecek.
Moody'sin derecelendirme metodolojisinde faktör 1: ekonomik dayanıklılık adı altında yer alan büyüme dinamikleri, büyüme hızı volatilitesi, nominal GSYH ve kişi başına düşen gelir hakkında pozitif gözlemler aktarılabilir. Faktör 3: mali dayanıklılıkta ise methiyeler gelir ki bunu da hak etmiyor değiliz. Borç yükü, bütçe açığının milli gelire oranı göreceli olarak oldukça makul seviyelerde. Olumlu ve olumsuz faktörleri yan yana getirdiğimizde eğer yanılmıyorsak ve Moody's de bir sürpriz yapmazsa hem notun hem de görünümün aynı seviyede bırakılması gerekiyor.