Bir süredir saman alevinin üzerine benzin dökerek yanış süresini uzatmak isteyen piyasa aktörleri gözlerini ve kulaklarını bir kez daha FED'e çevirdiler. Çünkü önümüzdeki hafta salı ve çarşamba kritik bir toplantı gerçekleştirecek. Üstelik Başkan Yellen toplantı sonrası konuşma yapacak. Ağzından çıkacak her kelime piyasa aktörleri için olumlu ya da olumsuz açıdan kullanılacak bir malzeme olacak. Kısacası FED piyasa aktörlerinin bidonlarına ya benzin ekleyecek saman alevini bir süre daha devam ettirebilmeleri için ya da benden bu kadar herkes dağılsın diyecek.
Bu arada yarın Merkez Bankası Başkanı Başçı 2015 yılında uygulayacakları para ve kur politikalarını duyuracak. Bir değişiklik beklemiyoruz. Doğrudan enflasyon hedeflemesi rejimi ve dalgalı kur politikası çok büyük olasılıkla devam edecek.
Bu notu da düştükten sonra FED'in olası aksiyonunu ve piyasaların akıbetini değerlendirelim.
HANGİ VERİLER?
Artık ezberledik sayılır. Amerikan ekonomisindeki iktisadi faaliyet hızı, diğer bir deyişle büyüme oranı, emek piyasasının kalitesi ve enflasyon seviyesine göre FED para politikalarında normalleşme sürecini başlatacak. İşte bu yüzden büyümenin öncü göstergeleri, işsizlik başvuruları ve tarım dışı istihdam verileri gibi göstergeler yakından takip ediliyor. Düzelmeyi işaret eden rakamlar faiz artırımının yakınlaştığının, tersi de gecikeceğinin sinyallerini veriyor.
Genel kabul gören bu yaklaşımdan hareket ettiğimizde...
Henüz net sinyal alamıyoruz. Zira bir iyi bir kötü veri açıklanıyor, tamam derken bir anda hayır daha var faiz artırımına demek zorunda kalıyoruz.
FED'in olduğu bölgelerdeki ekonomik faaliyetlerin düzeyini gösteren "Bej kitap" kritik toplantı öncesi şu gerçeklerin altını çiziyor:
- Ekim ve Kasım aylarında ekonomik aktiviteler genişlemeye devam etti. Aynı zamanda gelecek faaliyetlere yönelik iyimserliğin hakim olduğu eklenmiş kitaba... Özellikle de turizm sektörü.
- Birçok bölgede tüketici harcamaları artıyor. Buna bağlı olarak imalat aktiviteleri de güçleniyor.
- Zirai ürün veriminde de iyileşme izleniyor. Geçen yılın fiyatlarına göre düşüş söz konusu.
- Diğer sektörler gibi enerji ve madencilik aktiviteleri de belirgin bir şekilde yukarı çıkıyor.
İYİMSERLİK TÜRKÜSÜ!
Piyasalar için hayati önem taşıyan iki konuya gelirsek...
İstihdam kazanımları bölgelere yayılıyor. Genel fiyatlar ve ücret enflasyonu düşük seviyelerini koruyor.
Bej Kitap'ın ana hatları böyle...
Detayları da dahil ettiğimizde tüm tespitleri net olmayan düzelme işaretleri olarak toparlarsak... Aralıkta da Ekim ayı toplantısı benzeri sonuç ve teşhislerle karşılaşabileceğimizi söyleyebiliriz. Yani "istihdam ve enflasyon rakamları Açık Piyasa Komitesi'nin beklentilerinin altında kalırsa faiz artırımı 2015 sonlarını bulabilir, beklentilerin üzerinde olursa gelecek yıl ortalarında başlayabiliriz" cümlesi yinelenecek.
Bu durumda... Piyasalar kaldığı yerden iyimserlik türküsünü söylemeye başlarlar. BIST 100 son 1 ayda yüzde 8 gibi oldukça yüksek oranda gelişmekte olan piyasalara göre ayrışmış olsa da fiyat kazanç oranına göre 87 bin sınırına dayanabilir. Tabi dolar da 2.25'in altına bir kez daha gevşer. Pembe tablodan tahvil faiz oranları da nasiplenir ve 2 yıllık gösterge tahvil faiz oranları 7.5'lerin altına iner.