Türkiye'nin 'ilk'i Alsancak Garı

1857 yılında Vali Mustafa Paşa döneminde temeli atılan İzmir-Aydın Demiryolu (ORC)'nun başlangıcında yer alan Alsancak Garı 1858 yılında hizmete girdi.
Hat 1866'da açıldı ve yoğun olarak kullanılmaya başlandı. Başlangıçta ORC şirketine ait olan istasyon, 1935'de ORC'nin satın alınıp feshedilmesiyle TCDD'ye geçti. 2001 yılında tüm hatlar elektriklendirilerek, hat sayısı 4'ten 10'a, platform sayısı ise 2'den 6'ya yükseltildi.

ŞİMDİ SADECE BANLİYÖ
İstasyon, 1 Mayıs 2006 tarihinde İZBAN projesinin inşaatı kapsamında 4 yıl kullanıma kapatıldı, projenin tamamlanmasıyla birlikte 19 Mayıs 2010'da tekrar hizmete girdi. Günümüzde istasyon, İZBAN'ın Merkez Hattı trenleri, İzmir Mavi Treni (Ankara yönünde), Karesi Ekspresi (Ankara yönünde), 6 Eylül Ekspresi (Bandırma yönünde), 17 Eylül Ekspresi (Bandırma yönünde), Alsancak-Uşak Bölgesel Treni (Uşak yönünde) ve Ege Ekspresi (Afyon yönünde) kullanılıyordu. 2017'de ise bu hatlar tamamen kapatılarak Basmane Garı'na kaydırıldı.

ULAŞIMI KOLAY
Konumu Mimar Sinan Mahallesi, Atatürk Caddesi Konak, İzmir olan bu yapı kentseldir. İş merkezleri ve ticari alanların merkezinde bulunuyor. Ayrıca istasyon birçok şehirler arası tren hattının en önemli duraklarından biri. Yapıya, biri binanın ana giriş kapısı (Atatürk Caddesi'nde) diğeri ise yeni tasarlanan İZBAN binasının girişi (Liman Caddesi'nde) olmak üzere iki farklı girişten ulaşılır.
Ana cadde üzerinde olan bu yapıya İzmir'in hemen hemen bütün kesimlerinden ulaşmak kolaydır.

FARKLI MİMARİ ÜSLUPLAR
Alsancak Garı yapımında Geç Dönem Osmanlı mimari esintileri görülüyor. Ampir, Barok, Rokoko ve Klasik Osmanlı üsluplarının hepsinin bir arada kullanıldığı bir yapıdır.
İç mekan oldukça yüksek, pencere açıklıkları vitraylar ile süslenmiştir. Başka bir özellik ise garın tren raylarının olduğu kısım kafes sistemi ile desteklenmiş, oldukça yüksek bir formdadır. Beşik kemer, iç mekanda mekanı ayırmak için, dışta ise açıklıkların sınırlarını belirtmek için kullanılmıştır.
Kapı ve pencere detayları süslüdür.
Tren raylarının bölünmesinde de beşik kemer sistemi kullanıldı.
KONAK'TAN ÖNCE
Alsancak Garı'nın güney cephesinde binaya ekli halde yer alan kulenin meydana bakan tek cephesinde bir niş içerisine yerleştirilen saat 1890 yılında yapıya eklenmiştir ve aynı zamanda İzmir'deki ilk saat kulesidir.
Konak'taki ünlü Saat Kulesi ise daha sonra yapılmıştır.

OSMANLI DETAYLARI
Ziyaretçilerin ilgi odağı olan kısım, giriş bölümünden sonra bilet gişesi ve ardından gelen büyük bekleme salonu. Bekleme salonu yarı açık bir girişle beklemekte olan ziyaretçilere gözlem olanağı sunar.
Girişin hemen yanında bulunan bilet alma bölümü ve kapalı bekleme bölümünde birçok Osmanlı detayları gözlenir. bölümlerin hemen hepsi yüksek tavanlıdır ve geniş kapı açıklıkları ile birbirlerine bağlanırlar.
Garın penceler sayesinde daima ışık alması ziyaretçilerde rahat bir his uyandırır.

MÜKEMMEL IŞIKLANDIRMA
Alsancak Gar Binası, taşıyıcı duvarlar beşik tonozlar sayesinde ayakta duruyor. Çatıda kafes sistemi kullanılmıştır.
Beşik kemer sistemi hem görsel hem strüktürel yapıyı destekliyor.
Büyük pencere açıklıkları ile güneş ışığını doğrudan alır ve iç mekan her zaman aydınlıktır.
Bu da ziyaretçilerde rahat bir his uyandırır.
Pencerelerdeki vitraylar sayesinde iç mekana renkli ışık alımı olanağı sağlanır.

TARİHİ 44062 LOKOMOTİFİ
Gar sessizliğe gömülmüş, o eski günlerin buharlılarının çıkardığı dumanı solumayı özlemiş, TCDD buharlı lokomotiflerine özgü tiz sesli düdüklerinin ötüşünü beklercesine mahsun bir görünümde duruyor. Bu özlemi biraz olsun gidermek adına TCDD 3. Bölge Müdürlüğü yetkilileri daha önceleri Karşıyaka İstasyonunun karşısında bir süre sergilenen 44062 lokomotifini, Alsancak Gar'ına getirerek burada tekrar sergilenmesini sağlamışlar.
TCDD yetkilileri bir güzellik daha yaparak lokomotifin arkasına bir de vagon bağlamışlar. Bu vagon Osmanlı Demiryolları zamanından kalması ile ayrı bir özellik taşıyor.
Cumhuriyet'in ilanından sonra Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün yurt gezilerinde kullandığı ve önemli kararlar aldığı "Beyaz Vagon" Alsancak Garı'nın önünde sergileniyor. İçerisinde Ata'nın yatak odası baş yaverin yatak odası, yemek odası ve bir de toplantı odası bulunan vagon özel izin alınarak ziyaret edilebiliyor.